俳體雪香亭雜詠其二
洛陽城闕變灰煙,
暮虢朝虞只眼前。
為向杏梁雙燕道,
營巢何處過明年。
Bài thể Tuyết Hương đình tạp vịnh kỳ 02
thành khuyết biến hôi yên,
chỉ nhãn tiền.
Vi hướng hạnh lương song yến đạo,
Doanh sào hà xứ quá minh niên?
Dịch nghĩa
Đô thành Lạc Dương đã hoá tra tro than cả,
Chuyện sớm Quắc chiều Ngu đã thấy nhãn tiền rồi.
Xin hỏi đôi én trên đầu cột mái nhà kia,
Sang năm biết xây tổ ở nơi nào để được yên ổn?
俳體雪香亭雜詠其二
Bài thể Tuyết Hương đình tạp vịnh kỳ 02
Đình Tuyết Hương ngâm vịnh tản mạn theo lối trò hát kỳ 02
洛陽城闕變灰煙,
Lạc Dương thành khuyết biến hôi yên,
Đô thành Lạc Dương đã hoá tra tro than cả,
暮虢朝虞只眼前。
Mộ Quắc triêu Ngu chỉ nhãn tiền.
Chuyện sớm Quắc chiều Ngu đã thấy nhãn tiền rồi.
為向杏梁雙燕道,
Vi hướng hạnh lương song yến đạo,
Xin hỏi đôi én trên đầu cột mái nhà kia,
營巢何處過明年。
Doanh sào hà xứ quá minh niên?
Sang năm biết xây tổ ở nơi nào để được yên ổn?
Ngày 19 tháng Tư năm Thiên Hưng thứ 2 (1233) đời Kim Ai Tông, tướng thủ thành Biện Kinh là Thôi Lập đầu hàng quân Mông Cổ, đem nộp hơn năm trăm người là tôn thất của nhà Kim cho quân Mông Cổ áp giải đến Thanh Thành (ở phía nam huyện Đăng Phong, Hà Nam ngày nay). Lúc này Nguyên Hiếu Vấn bị buộc phải nhận chức Tả tư Viên ngoại lang do Thôi Lập phong cho. Sau khi hậu phi, tôn thất nhà Kim, rời cung, ông vào xem cung điện, tận mắt trông những dấu tích của sự hưng vong, trong lòng vô cùng cảm khái, đã viết chùm thơ này thể hiện nỗi đớn đau tuyệt vọng của một kẻ di thần mất nước. Bài thể, tức thơ làm theo lối trò hát, chỉ những bài thơ mà nội dung có tính chất chơi đùa. Chùm thơ gồm 15 bài, nói về nỗi đau buồn mất nước được cố ý gọi là “bài thể” thực ra càng thể hiện nỗi bi thương sâu sắc của ông. Đình Tuyết Hương ở rất sâu trong nội cung, vì vậy tác giả mượn hình ảnh này để ngâm vịnh chuyện nội cung.
Chú thích: