Đăng bởi Vanachi vào 12/07/2005 19:52, đã sửa 5 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 04/08/2023 11:25

無題(相見時難別亦難)

相見時難別亦難,
東風無力百花殘。
春蠶到死絲方盡,
蠟炬成灰淚始幹。
曉鏡但愁雲鬢改,
夜吟應覺月光寒。
蓬萊此去無多路,
青鳥殷勤為探看。

 

Vô đề (Tương kiến thì nan biệt diệc nan)

Tương kiến thì nan biệt diệc nan,
Đông phong vô lực bách hoa tàn.
Xuân tàm đáo tử ty phương tận,
Lạp cự thành hôi lệ thuỷ can.
Hiểu kính đãn sầu vân mấn cải,
Dạ ngâm ưng giác nguyệt quang hàn.
Bồng Lai thử khứ vô đa lộ,
Thanh điểu ân cần vị thám khan.

 

Dịch nghĩa

Gặp gỡ nhau đã khó, chia lìa nhau lại càng khó,
Gió xuân không đủ sức, để trăm hoa tàn úa.
Tằm xuân đến chết mới nhả hết tơ,
Ngọn nến thành tro mới khô nước mắt.
Sớm mai soi gương, buồn cho tóc mây đã thay đổi,
Ngâm thơ ban đêm chợt nhận ra ánh trăng lạnh lẽo.
Đường từ đây tới Bồng Lai dù không xa,
Chim xanh hãy vì ta mà ân cần thăm dò tin tức.


Đây là một trong những bài thơ bí hiểm của Lý Thương Ẩn. Có thuyết cho rằng đây là một bài thơ bày tỏ tình cảm. Nguyên Lý Thương Ẩn sau Cam Lộ chi biến năm Thái Hoà thứ 8 (834) đời Đường Văn Tông cũng bị ảnh hưởng tới quan lộ, nên lánh đời đi học đạo tiên tại Linh Đô quán phía đông núi Ngọc Dương trong khoảng 4 năm. Trong thời gian này ông có gặp một cung nữ họ Tống hầu hạ cho công chúa ở Thanh Đô quán ở ngọn phía tây núi. Hai người khi gặp gỡ rất quyến luyến, nhưng sau đó cung nữ theo công chúa nhập đạo. Hai người một đông một tây núi khoảng cách khá gần nhưng Lý không có cách nào gặp, vì vậy mới làm bài thơ này. Bồng Lai ở câu thơ này chính là ám chỉ Thanh Đô quán. Lý Thương Ẩn còn có các bài thơ Tặng Hoa Dương Tống chân nhân kiêm ký Thanh Đô Lưu tiên sinh 贈華陽宋真人兼寄清都劉先生, Nguyệt dạ trùng ký Tống Hoa Dương tỷ muội 月夜重寄宋華陽姊妹 liên quan tới mối quan hệ này.

Thuyết khác cho rằng bài thơ này làm năm Thái Trung thứ 5 (851) đời Đường Tuyên Tông. Ông từng làm phán quan trong mạc phủ của Vũ Ninh quân Tiết độ sứ Lư Hoằng Chỉ 盧弘止 ở Trừ Châu. Mùa xuân năm Thái Trung thứ 5 (851), Lư Hoằng Chỉ bệnh qua đời, Lý Thương Ẩn từ Trừ Châu về Trường An. Thời gian này phe của Ngưu Tăng Nhụ 牛僧孺 đang nắm quyền, và con trai của Lệnh Hồ Sở 令狐楚 là Lệnh Hồ Đào 令狐綯 nhậm Tể tướng kiêm Lễ bộ Thượng thư. Lý Thương Ẩn thời trẻ từng cùng Lệnh Hồ Đào học Lệnh Hồ Sở, năm Khai Thành thứ 2 (837) vào kinh và được Lệnh Hồ Đào tiến cử nên đỗ tiến sĩ, hai người trở nên thân thiết. Sau đó Lý Thương Ẩn tới làm trong mạc phủ và trở thành con rể của Vương Mậu Nguyên 王茂元, bị coi là bè đảng xa của Lý Đức Dụ 李德裕 nên quan lộ trắc trở, sau đó phiêu bạc một thời gian. Khi trở về Trường An từ Trừ Châu, Lý Thương Ẩn lại không còn nơi trông cậy, nên mong được Lệnh Hồ Đào tiến cử. Ông viết một số bài thơ vô đề để bày tỏ, đây là một bài.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 6 trang (57 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ ... [3] [4] [5] [6]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Đức Phổ

Gặp khó, nhưng càng khó rã tan
Gió Xuân quá nhẹ khiến hoa tàn
Con tằm chết rủ tơ vương dứt
Sợi bấc thành tro lệ hết tràn
Soi kiếng âu sầu mây tóc bạc
Ngâm thơ cảm khái ánh trăng hàn
Bồng lai một nẻo về nơi đó
Theo dấu chim xanh để họp quần.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Đã khó gặp nhau, lìa khó khăn,
Đông phong không sức trăm hoa tàn.
Tằm xuân đến chết tơ còn nhả,
Ngọn nến thành tro nước mắt tan.
Mai sớm soi gương, buồn tóc bạc,
Ban đêm thơ vịnh, lạnh trăng ngàn.
Bồng Lai thử đến không nhiều lối,
Thăm hỏi chim xanh hãy ân cần.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Thẩm Phương

Hợp rồi tan khó vô vàn
Gió xuân yếu ớt để tàn trăm hoa
Tằm này chết mới hết tơ
Nến kia cháy cạn lệ chờ người thương
Sáng nhìn tóc bạc trước gương
Đêm trông trăng sáng thơ dường lạnh băng
Bồng Lai chốn ấy xa xăm
Chim xanh nhắn nhủ hỏi thăm đôi lời

Ngẫm hương thừa phấn lạt thương thân gái
Trông gió thảm mưa sầu tủi phận hoa
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Thế Kỷ

Khó gặp mà cũng khó xa
Gió đông để rụng trăm hoa trong vườn
Con tằm đến thác còn vương
Nến kia chưa cạn lệ buồn còn rơi
Soi gương thấy tóc bạc rồi
Đêm ngâm thơ thấy lạnh ơi trăng ngà
Bồng Lai biết có mấy xa
Chim xanh sẽ chỉ lối ta một ngày

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Vương Thanh

Khó được gặp nhau, cũng khó xa
Gió Đông chi để úa ngàn hoa
Con tằm đến chết, tơ chưa dứt
Ngọn nến thành tro, lệ hết nhoà
Sáng ngắm gương buồn vầng tóc bạc
Đêm ngâm thơ lạnh bóng trăng tà
Bồng Lai đường đến đâu bao nẻo
Nhờ cánh chim xanh hỏi giúp ta

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đất Văn Lang

Khó gặp nhau thời cũng khó xa
Gió đông khó rụng hết ngàn hoa
Con tằm còn sống tơ còn nhả
Ngọn nến chưa tàn lệ vẫn sa
Soi kính sớm mai, buồn tóc bạc
Ngâm thơ đêm vắng, lạnh trăng ngà
Bồng lai chẳng mấy đường đi tới
Chim hỡi ân cần nhắn hộ ta

Đất Văn Lang
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Triệu Tâm

Gặp gỡ nhau rồi chẳng nỡ xa
Gió xuân ngừng thổi úa trăm hoa
Tằm ăn đến chết tơ thôi nhả
Nến cháy ra than, lệ mới nhoà
Một sớm soi gương màu tóc đổi
Chợt đêm nghe hát ngỡ trăng loà
Đường đi bến mộng dù vơi khó
Chim biếc thăm dò lối giúp ta

Chưa có đánh giá nào
Trả lời

Trang trong tổng số 6 trang (57 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ ... [3] [4] [5] [6]