Đăng bởi Vanachi vào 11/07/2005 19:52, đã sửa 5 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 03/08/2023 11:25

無題(相見時難別亦難)

相見時難別亦難,
東風無力百花殘。
春蠶到死絲方盡,
蠟炬成灰淚始幹。
曉鏡但愁雲鬢改,
夜吟應覺月光寒。
蓬萊此去無多路,
青鳥殷勤為探看。

 

Vô đề (Tương kiến thì nan biệt diệc nan)

Tương kiến thì nan biệt diệc nan,
Đông phong vô lực bách hoa tàn.
Xuân tàm đáo tử ty phương tận,
Lạp cự thành hôi lệ thuỷ can.
Hiểu kính đãn sầu vân mấn cải,
Dạ ngâm ưng giác nguyệt quang hàn.
Bồng Lai thử khứ vô đa lộ,
Thanh điểu ân cần vị thám khan.

 

Dịch nghĩa

Gặp gỡ nhau đã khó, chia lìa nhau lại càng khó,
Gió xuân không đủ sức, để trăm hoa tàn úa.
Tằm xuân đến chết mới nhả hết tơ,
Ngọn nến thành tro mới khô nước mắt.
Sớm mai soi gương, buồn cho tóc mây đã thay đổi,
Ngâm thơ ban đêm chợt nhận ra ánh trăng lạnh lẽo.
Đường từ đây tới Bồng Lai dù không xa,
Chim xanh hãy vì ta mà ân cần thăm dò tin tức.


Đây là một trong những bài thơ bí hiểm của Lý Thương Ẩn. Có thuyết cho rằng đây là một bài thơ bày tỏ tình cảm. Nguyên Lý Thương Ẩn sau Cam Lộ chi biến năm Thái Hoà thứ 8 (834) đời Đường Văn Tông cũng bị ảnh hưởng tới quan lộ, nên lánh đời đi học đạo tiên tại Linh Đô quán phía đông núi Ngọc Dương trong khoảng 4 năm. Trong thời gian này ông có gặp một cung nữ họ Tống hầu hạ cho công chúa ở Thanh Đô quán ở ngọn phía tây núi. Hai người khi gặp gỡ rất quyến luyến, nhưng sau đó cung nữ theo công chúa nhập đạo. Hai người một đông một tây núi khoảng cách khá gần nhưng Lý không có cách nào gặp, vì vậy mới làm bài thơ này. Bồng Lai ở câu thơ này chính là ám chỉ Thanh Đô quán. Lý Thương Ẩn còn có các bài thơ Tặng Hoa Dương Tống chân nhân kiêm ký Thanh Đô Lưu tiên sinh 贈華陽宋真人兼寄清都劉先生, Nguyệt dạ trùng ký Tống Hoa Dương tỷ muội 月夜重寄宋華陽姊妹 liên quan tới mối quan hệ này.

Thuyết khác cho rằng bài thơ này làm năm Thái Trung thứ 5 (851) đời Đường Tuyên Tông. Ông từng làm phán quan trong mạc phủ của Vũ Ninh quân Tiết độ sứ Lư Hoằng Chỉ 盧弘止 ở Trừ Châu. Mùa xuân năm Thái Trung thứ 5 (851), Lư Hoằng Chỉ bệnh qua đời, Lý Thương Ẩn từ Trừ Châu về Trường An. Thời gian này phe của Ngưu Tăng Nhụ 牛僧孺 đang nắm quyền, và con trai của Lệnh Hồ Sở 令狐楚 là Lệnh Hồ Đào 令狐綯 nhậm Tể tướng kiêm Lễ bộ Thượng thư. Lý Thương Ẩn thời trẻ từng cùng Lệnh Hồ Đào học Lệnh Hồ Sở, năm Khai Thành thứ 2 (837) vào kinh và được Lệnh Hồ Đào tiến cử nên đỗ tiến sĩ, hai người trở nên thân thiết. Sau đó Lý Thương Ẩn tới làm trong mạc phủ và trở thành con rể của Vương Mậu Nguyên 王茂元, bị coi là bè đảng xa của Lý Đức Dụ 李德裕 nên quan lộ trắc trở, sau đó phiêu bạc một thời gian. Khi trở về Trường An từ Trừ Châu, Lý Thương Ẩn lại không còn nơi trông cậy, nên mong được Lệnh Hồ Đào tiến cử. Ông viết một số bài thơ vô đề để bày tỏ, đây là một bài.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 6 trang (57 bài trả lời)
[1] [2] [3] [4] ... ›Trang sau »Trang cuối

Ảnh đại diện

Bản dịch của TGNH @www.maihoatrang.com

Gặp nhau, ly biệt, khó muôn trùng,
Kiệt sức, hoa tàn oán gió Đông.
Đến chết xuân tằm tơ đứt đoạn,
Thành tro ngọn nến lệ vơi dòng.
Gương soi buồn sớm đầu phơ bạc,
Thơ hứng ngâm đêm trăng lạnh lùng.
Đây đến Bồng Lai xa mấy đỗi,
Cậy chim dẫn lối giúp ta cùng.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
174.47
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lê Nguyễn Lưu

Gặp gỡ, chia tan thảy khó lòng
Hoa tàn khôn gượng với đông phong
Tằm xuân đến thác tơ vương mối
Ngọn nến thành tro lệ cạn dòng
Sớm ngắm gương buồn vầng tóc bạc
Đêm ngâm thơ gợi ánh trăng trong
Bồng Lai ít nẻo đường lui tới
Cậy nhờ chim xanh rẽ lối thông.


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
124.83
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Trọng Kim

Khó thay khi hợp khi tan,
Gió đông yếu ớt để tàn trăm hoa.
Con tằm đến chết hết tơ,
Sáp cây chảy cạn, lệ đà ráo ngay.
Sáng soi mái tóc đổi thay,
Đêm ngâm dưới nguyệt, mới hay lạnh lùng.
Một đường đi đến non Bồng,
Chim xanh đưa đón cậy lòng dò thăm


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
102.90
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đỗ Bằng Đoàn, Bùi Khánh Đản

Khó gặp nhau, càng khó biệt nhau,
Gió Đông nỡ để cách hoa rầu.
Thân tằm đến thác tơ còn vướng,
Ngọn nến thành than lệ mới lau.
Đêm hứng thơ ngâm buồn nguyệt lạnh,
Ngày thương tóc úa tủi gương sầu.
Bồng Lai đường có xa chi mấy,
Thanh điểu nhờ thăm đã khẩn cầu.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
34.33
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Khương Hữu Dụng, Nam Trân

Khó gặp nhau mà cũng khó xa,
Gió Đông đành để rụng muôn hoa.
Con tằm đến thác tơ còn vướng,
Chiếc nến chưa tàn lệ vẫn sa.
Sáng ngắm gương, buồn thay mái tuyết,
Đêm ngâm thơ, thấy lạnh trăng ngà.
Bồng Lai tới đó không xa mấy,
Mượn cánh chim xanh dẫn hộ ta.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
102.80
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Huy Giang

Gặp nhau khó, chia ly càng khó
Gió Đông chưa đủ đổ muôn hoa
Nến tàn là lúc lệ sa
Tầm kia đổi kiếp cũng vừa kén tan
Soi gương sớm, màu tang mái tóc
Ngâm thơ khuya, cảm lúc trăng hàn
Bồng Lai vốn ít nẻo sang
Chim xanh hãy giúp chỉ đàng ta đi.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
32.33
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đông A

Đã khó gặp nhau lại khó xa
Gió đông sức cạn rụng trăm hoa
Tằm xuân đến thác tơ đành dứt
Nến sáp khi tàn lệ kiệt sa
Sớm ngắm chạnh buồn mây tóc điểm
Đêm ngâm chợt cảm lạnh trăng tà
Bồng lai đến đó khôn nhiều lối
Dò hỏi chim xanh hậu giúp mà.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
34.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Xuân Như

Phân ly, gặp gỡ cũng gian nan
Đông phong vô ý vạn hoa tàn
Xuân tằm đến chết tơ chưa dứt
Lạp chúc thành tro lệ chửa ngàn
Soi gương một sớm hay đầu bạc
Lảy khúc thâu đêm cảm nguyệt hàn
Bồng Lai tiên cảnh về không lối
Chỉ thấy chim xanh vẫn ân cần

35.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Xuân Như

Gặp nhau đã khó huống chia xa
Đông phong dẫu nhẹ rụng trăm hoa
Tằm tơ đến chết còn chưa dứt
Lệ nến thành tro vẫn chửa nhòa
Soi gương một sớm hay đầu bạc
Lảy khúc thâu đêm lạnh nguyệt tà
Bồng Lai chốn ấy xa xôi lắm
Chí có chim xanh nhớ đến ta

24.50
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của ^_^

Gặp gỡ khó xa càng thêm khó
Gió xuân hèn yếu để tàn hoa
Tằm kia đến chết tơ còn vướng
Nến nọ thành than lệ chửa khô
Sáng sớm gương soi buồn tóc bạc
Khuya về thơ đọc lạnh trăng mờ
Bồng lai thử kiếm không nhiều lối
Nhờ cánh chim xanh hỏi giúp cho.

Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ
Cô chu nhất hệ cố viên tâm
24.50
Trả lời

Trang trong tổng số 6 trang (57 bài trả lời)
[1] [2] [3] [4] ... ›Trang sau »Trang cuối