清平調其一

雲想衣裳花想容,
春風拂檻露華濃。
若非群玉山頭見,
會向瑤臺月下逢。

 

Thanh bình điệu kỳ 1

Vân tưởng y thường, hoa tưởng dung,
Xuân phong phất hạm, lộ hoa nùng.
Nhược phi Quần Ngọc sơn đầu kiến,
Hội hướng Dao Đài nguyệt hạ phùng.

 

Dịch nghĩa

Nhìn mây nhớ đến xiêm áo, thấy hoa nhớ đến dung nhan,
Gió xuân thổi nhẹ qua hiên, hơi sương đẫm.
Nếu không phải người ở mé núi Quần Ngọc,
Thì cũng là thấy ở dưới trăng chốn Dao Đài.


(Năm 743)

Thanh bình điệu là một điệu nhạc danh tiếng được mọi người ái mộ dưới đời Đường. Theo Nhạc sử, trong năm Thiên Bảo, khi Lý Bạch ở toà Hàn Lâm, trong cung mới bắt đầu trồng một loài hoa mẫu đơn rất quý, được gọi là mộc thược dược. Tại đình Trầm Hương, người ta trồng bốn loại quý nhất vừa mới tìm ra. Ngày hoa nở đầu tiên, Đường Minh Hoàng đưa Dương Quý Phi đến thưởng hoa. Ban nhạc do nhạc trưởng Lý Quý Niên điều khiển, toan cất tiếng hát, Đường Minh Hoàng ngăn lại và nói: “Thưởng danh hoa, đối phi tử, sao lại dùng những bài hát cũ?” Rồi Minh Hoàng truyền Lý Quý Niên cầm giấy hoa vàng đòi Lý Bạch đến, bảo Lý Bạch làm ngay ba bài Thanh bình điệu. Bấy giờ Lý Bạch còn say rượu (có nơi nói Dương Quý Phi phải phun nước lạnh vào mặt mới bàng hoàng tỉnh lại) liền vung bút viết ngay ba bài.

Giai thoại này còn thêm một biến cố nhỏ. Cũng trong thời gian được vua yêu chuộng, một hôm trong lúc say rượu, Lý Bạch đã đưa chân cho Cao lực sĩ tháo giày cũ thay giày mới vừa được vua ban sủng ái, Cao lực sĩ đành phải làm nhưng trong lòng căm giận, liền nhân bài hát này, dèm pha với Dương Quý Phi rằng Lý Bạch có ý ngạo mạn khi ví Dương Quý Phi với nàng Triệu Phi Yến (kỳ 2), một phi tần thất sủng của vua Thành Đế nhà Hán. Vì thế mà nhiều lần Minh Hoàng muốn phong quan chức cho Lý Bạch nhưng vẫn không thành, vì Dương Quý Phi cản trở. Lý Bạch không tiến thân được ở Trường An, phải xin vua trở về quê, rồi đi ngao du, vui với danh lam thắng cảnh của miền trung và nam Trung Hoa.

Thanh bình điệu quả là một bài thơ định mệnh. Được quân vương sủng ái, đãi ngộ như tân khách cũng nhờ nó, mà công thành dở dang cũng vì nó. Nhưng có lẽ tiền định cả. Trời cao đã không để cho Lý Bạch say men chính quyền hay nhẹ bước đường mây. Bắt Lý Bạch phải say rượu, say thú phong lưu, say văn chương thi phú, phải dang dở trên đường tiến thân, thì hậu thế mới được thưởng thức mấy ngàn bài thơ trác tuyệt, văn học sử Trung Hoa mới có nhà thơ tiên của vạn đời.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 4 trang (39 bài trả lời)
[1] [2] [3] [4] ›Trang sau »Trang cuối

Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Trọng San

Mặt tưởng là hoa, áo ngỡ mây,
Hiên sương phơ phất gió xuân bay.
Nếu không gặp gỡ trên Quần Ngọc,
Dưới nguyệt Dao Đài sẽ gặp ai.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
224.23
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Ngô Tất Tố

Thoáng bóng mây hoa nhớ bóng hồng,
Gió xuân dìu dặt giọt sương trong.
Ví chăng non ngọc không nhìn thấy,
Dưới nguyệt Dao Đài thử ngóng trông.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
164.06
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Aficio

Dung nhan hoa thắm, áo mây bay,
Gió xuân ve vuốt giọt sương gầy,
Quần Ngọc núi kia như chẳng gặp,
Chỉ biết dưới trăng vọng Dao Đài.

104.10
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đinh Vũ Ngọc

Xiêm áo như mây, mặt tựa hoa
Hương xuân gió thoảng ngọc sương sa
Vì chưa thấy mặt nơi Quần Ngọc
Trăng chốn Dao Đài cũng gặp qua.

194.68
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của mailang

Xiêm ngỡ mây lùa, mặt ngỡ hoa,
Gío xuân hiên thoảng, hạt sương sa.
Ví không hạnh kiến trên Quần Ngọc,
Trăng sáng Dao Đài ắt thấy qua.

75.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Sĩ Đại

Mặt hoa, mây áo tưởng tơ
Hoa nồng sương móc, gió phơ phất thềm
Nếu không Quần Ngọc người tiên
Dưới trăng ắt đã gặp trên Dao Đài.

Môn toả hoàng hôn,
Nguyệt tẩm mai hoa lãnh.
44.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Linh Vũ

Mặt đẹp như hoa, áo tựa mây.
Gió xuân phảng phất, hoa sương đầy.
Nếu không Quần Ngọc đầu non gặp,
Chắc hẳn Dao Đài dưới nguyệt đây.

25.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Hikaru

Tưởng mây là áo, mặt là hoa
Gió xuân sương sớm níu hiên nhà.
Nếu chẳng gặp người trên Quần Ngọc,
Thì hẹn Dao Đài dưới ánh nga.

44.75
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Trọng Kim

Mây tưởng áo xiêm hoa tưởng mặt
Được gió xuân khí chất tốt bừng
Trên Quần Ngọc đã thấy chăng
Hoặc Dao Đài gặp dưới trăng ngày nào


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
23.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Chi Điền

Nhìn mây tưởng áo xiêm nàng
Trông hoa luống những dung nhan nữ kiều
Gió xuân dáng bộ mỹ miều
Hoa dung lộng lẫy yêu kiều sương mai
Nàng tiên Quần Ngọc Thiên Thai
Hay là Ngọc Nữ Dao Đài dưới trăng

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
43.25
Trả lời

Trang trong tổng số 4 trang (39 bài trả lời)
[1] [2] [3] [4] ›Trang sau »Trang cuối