Thanh bình điệu kỳ 1 清平調其一 • Khúc hát thanh bình kỳ 1
Thơ » Trung Quốc » Thịnh Đường » Lý Bạch
Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt
Thời kỳ: Thịnh Đường
32 bài trả lời: 31 bản dịch, 1 thảo luận
16 người thích
Từ khoá: người đẹp (102) Dương Quý Phi (21) nhạc phủ (165)
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt
Thời kỳ: Thịnh Đường
32 bài trả lời: 31 bản dịch, 1 thảo luận
16 người thích
Từ khoá: người đẹp (102) Dương Quý Phi (21) nhạc phủ (165)
Tuyển tập chung
Một số bài cùng từ khoá
- Thượng da (Khuyết danh Trung Quốc)
- Vịnh Dương Quý Phi (Nguyễn Tư Giản)
- Đề Mai phi hoạ chân (Lý Long Cơ)
- Hữu sở tư (Khuyết danh Trung Quốc)
- Vị Thành khúc - Tống Nguyên nhị sứ An Tây (Vương Duy)
- Vịnh Dương Quý Phi (Nguyễn Tư Giản)
- Đề Mai phi hoạ chân (Lý Long Cơ)
- Hữu sở tư (Khuyết danh Trung Quốc)
- Vị Thành khúc - Tống Nguyên nhị sứ An Tây (Vương Duy)
Một số bài cùng tác giả
清平調其一
雲想衣裳花想容，
春風拂檻露華濃。
若非群玉山頭見，
會向瑤臺月下逢。
Thanh bình điệu kỳ 1
Vân tưởng y thường, hoa tưởng dung,
Xuân phong phất hạm, lộ hoa nùng.
Nhược phi Quần Ngọc sơn đầu kiến,
Hội hướng Dao Đài nguyệt hạ phùng.
Dịch nghĩa
Nhìn mây nhớ đến xiêm áo, thấy hoa nhớ đến dung nhan,
Gió xuân thổi nhẹ qua hiên, sương hoa nồng nàn.
Nếu không phải người ở mé núi Quần Ngọc,
Thì cũng là thấy ở dưới trăng chốn Dao Đài.
(Năm 743)
Thanh bình điệu là một điệu nhạc danh tiếng được mọi người ái mộ dưới đời Đường. Theo Nhạc sử, trong năm Thiên Bảo, khi Lý Bạch ở toà Hàn Lâm, trong cung mới bắt đầu trồng một loài hoa mẫu đơn rất quý, được gọi là mộc thược dược. Tại đình Trầm Hương, người ta trồng bốn loại quý nhất vừa mới tìm ra. Ngày hoa nở đầu tiên, Đường Minh Hoàng đưa Dương Quý Phi đến thưởng hoa. Ban nhạc do nhạc trưởng Lý Quý Niên điều khiển, toan cất tiếng hát, Đường Minh Hoàng ngăn lại và nói: “Thưở ng danh hoa, đối phi tử, sao lại dùng những bài hát cũ?” Rồi Minh Hoàng truyền Lý Quý Niên cầm giấy hoa vàng đòi Lý Bạch đến, bảo Lý Bạch làm ngay ba bài Thanh bình điệu. Bấy giờ Lý Bạch còn say rượu (có nơi nói Dương Quý Phi phải phun nước lạnh vào mặt mới bàng hoàng tỉnh lại) liền vung bút viết ngay ba bài.
Giai thoại này còn thêm một biến cố nhỏ. Cũng trong thời gian được vua yêu chuộng, một hôm trong lúc say rượu, Lý Bạch đã đưa chân cho Cao lực sĩ tháo giày cũ thay giày mới vừa được vua ban sủng ái, Cao lực sĩ đành phải làm nhưng trong lòng căm giận, liền nhân bài hát này, dèm pha với Dương Quý Phi rằng Lý Bạch có ý ngạo mạn khi ví Dương Quý Phi với nàng Triệu Phi Yến (kỳ 2), một phi tần thất sủng của vua Thành Đế nhà Hán. Vì thế mà nhiều lần Minh Hoàng muốn phong quan chức cho Lý Bạch nhưng vẫn không thành, vì Dương Quý Phi cản trở. Lý Bạch không tiến thân được ở Trường An, phải xin vua trở về quê, rồi đi ngao du, vui với danh lam thắng cảnh của miền trung và nam Trung Hoa.
Thanh bình điệu quả là một bài thơ định mệnh. Được quân vương sủng ái, đãi ngộ như tân khách cũng nhờ nó, mà công thành dở dang cũng vì nó. Nhưng có lẽ tiền định cả. Trời cao đã không để cho Lý Bạch say men chính quyền hay nhẹ bước đường mây. Bắt Lý Bạch phải say rượu, say thú phong lưu, say văn chương thi phú, phải dang dở trên đường tiến thân, thì hậu thế mới được thưởng thức mấy ngàn bài thơ trác tuyệt, văn học sử Trung Hoa mới có nhà thơ tiên của vạn đời.
|
Là một nơi tiên ở theo truyền thuyết. |
Xếp theo:
Trang trong tổng số 4 trang (32 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ [1] [2] [3] [4] ›Trang sau »Trang cuối
Bản dịch của Tạ Trung Hậu
Gửi bởi Tạ Trung Hậu ngày 08/04/2017 08:52
Mặt như hoa nở, áo như mây
Gió xuân sương phủ dáng hoa đầy
Gặp nơi Quần Ngọc đầu non ấy
Hay chốn Dao Đài dưới nguyệt đây
Bản dịch của Trương Việt Linh
Gửi bởi Trương Việt Linh ngày 27/06/2017 09:55
Đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Trương Việt Linh ngày 04/07/2017 22:12
Áo tựa mây hồng mặt tựa hoa
Gió xuân nhè nhẹ móc hương sa
Nếu không tiên nữ trên Quần Ngọc
Cũng khách Dao Đài dưới nguyệt tà
Bản dịch của Châu Hải Đường
Gửi bởi Vanachi ngày 26/11/2017 06:20
Mặt ngỡ hoa cười, áo ngỡ mây;
Gió xuân hiên thoảng, đượm sương bay.
Chẳng nơi Quần Ngọc đầu non thấy;
Ắt gặp Dao Đài dưới nguyệt đây!
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Nguyệt thị cố hương minh.
Bản dịch của Nguyễn Lãm Thắng
Gửi bởi Nguyễn Lãm Thắng ngày 03/02/2018 17:46
Đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Nguyễn Lãm Thắng ngày 03/02/2018 17:51
Mây, nhớ áo. Hoa, nhớ người
Thềm xuân gió thoảng, sương rơi nồng nàn
Nếu không thấy ở núi Quần
Dao Đài xin gặp dưới vầng trăng mơ.
Bản dịch của Lương Trọng Nhàn
Gửi bởi Lương Trọng Nhàn ngày 19/05/2018 18:20
Đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Lương Trọng Nhàn ngày 08/01/2020 15:02
Mây tưởng xiêm y, mặt tưởng hoa,
Gió xuân phơ phất ngát hương nhoà.
Ví không diện kiến nơi Quần Ngọc,
Ắt chốn Dao Đài sẽ gặp qua.
Mây nhớ xiêm y, hoa nhớ người
Gió xuân phe phất đượm sương tươi
Nếu không nhìn thấy đầu non Ngọc
Gặp dưới đài Dao bóng nguyệt vời
Hokusai có vẽ một bức minh hoạ cho bài thơ này. Bức minh hoạ vẽ Đường Minh Hoàng ngồi một mình cô đơn nhìn mây hoa mà tưởng nhớ đến người. Như vậy, trong cảm nhận của Hokusai, bài thơ được viết sau khi Dương Quý Phi chết, trái với những giai thoại được lưu truyền quanh bài thơ. Cũng vì lẽ đó mà hai câu thơ cuối thể hiện nỗi nhớ khôn nguôi của Đường Minh Hoàng khi cho các đạo sĩ đi tìm Dương Quý Phi khắp nơi mà không thấy.
Bản dịch của Lương Trọng Nhàn
Gửi bởi Lương Trọng Nhàn ngày 26/05/2019 10:12
Mây tưởng xiêm y, mặt như hoa,
Sương hoa nồng đậm, gió xuân lay.
Nếu không là người non Quần Ngọc,
Thì cũng dưới trăng chốn Dao Đài.
Bản dịch của Khuyết danh Việt Nam
Gửi bởi dt@n ngày 01/06/2019 22:25
Hoa in mặt, áo in mây
Ngoài hiên gió cuốn cành cây móc nồng
Thấy nhau non Ngọc dù không
Đài Dao rồi lại gặp cùng dưới trăng
Bản dịch từ Đường thi tuyệt cú diễn ca 唐詩絕句演歌 (ký hiệu A.2814) do Đông Sơn cư sĩ (chưa rõ lai lịch) hiệu đính.
Nguồn: Đường thi quốc âm cổ bản, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2017
Bản dịch của Khuyết danh Việt Nam
Gửi bởi dt@n ngày 01/06/2019 22:26
Hoa in mặt, áo lồng mây
Gió bay phấp phới hương bay ngạt ngào
Có chăng đền Ngọc, đài Dao
Dưới trăng trên núi thảo nào gặp nhau
Bản dịch từ Đường thi thất tuyệt diễn ca phụ tạp văn 唐詩七絕演歌附雜文 (ký hiệu AB.333) đời Nguyễn.
Nguồn: Đường thi quốc âm cổ bản, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2017
Bản dịch của Khuyết danh Việt Nam
Gửi bởi dt@n ngày 01/06/2019 22:27
Áo xiêm dung mạo tựa hoa mây
Gió thoảng ngoài hiên hạt móc đầy
Quần Ngọc đầu non như chẳng thấy
Đài Dao dưới nguyệt gặp đâu đây
Bản dịch từ Đường thi trích dịch 唐詩摘譯 (ký hiệu VNv.156) đời Nguyễn.
Nguồn: Đường thi quốc âm cổ bản, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2017
Trang trong tổng số 4 trang (32 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ [1] [2] [3] [4] ›Trang sau »Trang cuối