Chẳng phải liu điu vẫn giống nhà!
Rắn đầu biếng học chẳng ai tha.
Thẹn đèn, hổ lửa, đau lòng mẹ,
Nay thét, mai gầm, rát cổ cha.
Ráo mép chỉ quen tuồng nói dối,
Lằn lưng cam chịu vết roi tra.
Từ rày Châu, Lỗ chăm nghề học,
Kẻo hổ mang danh tiếng thế gia!


Tương truyền, một viên quan thượng thư tới nhà ông Lê Trọng Thứ, gặp Lê Quý Đôn ở dọc đường, Lê Quý Đôn trót thất lễ. Khi tới nhà, Lê Trọng Thứ gọi con ra trách mắng và đánh đòn. Quan thượng thư thấy ông thông minh nên đã xin tha cho ông với điều kiện phải ứng khẩu một bài thơ tạ tội. Cậu xin quan ra đầu đề. Quan nói: phụ thân cậu đã bảo cậu “rắn đầu rắn cổ”, cậu cứ lấy đó làm đề bài. Cậu ngẫm nghĩ một chốc rồi đọc bài thơ trên.

Đề bài là do quan đặt ra, ý nói cậu bé cứng đầu, lười học. Vậy mà Lê Quý Đôn đã tài tình sử dụng từ “rắn” để ghép vào trong nội dung các câu thơ của mình; rắn liu điu, rắn đầu, rắn hổ lửa, rắn mai gầm, rắn ráo, rắn thằn lằn, rắn hổ trâu, rắn hổ mang và ví mình như Khổng Tử - Mạnh Tử (từ nay Trâu Lỗ xin siêng học). Quan hết sức thán phục.

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (2 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Thơ hoạ bài "Rắn đầu rắn cổ"

-RẠNG DANH GIA
(Theo tiểu sử LQĐ)

Quý Đôn* thi phú cũng con nhà
Lúc nhỏ biếng lười tội khó tha
'Xuất khẩu thành chương' lưu nghĩa mẹ
'Công thành danh toại' nhớ ơn cha
'Thế khuynh nội ngoại' đời vinh hiển
'Phụ tử đồng triều' Chúa phúc tra (1)
Họan lộ thăng trầm tài ứng xử
Một tư tưởng lớn rạng danh gia ...

Thiềng Đức - 11/7/2002


* Lê Quý Đôn (1726-1784) quê Thái Bình
(1) Chúa Trịnh.
-Một chân lí đã "ngộ" ra và tôn thờ:
"Thiện căn ở tại lòng ta
Chữ TÂM kia mới bằng ba chữ Tài"
Nguyễn Du
63.67
Trả lời
Ảnh đại diện

Hoạ thơ Lê Quý Đôn

Bài hoạ:KHÍ PHÁCH NON SÔNG

Hoàng Sa biển đảo nước Nam nhà
Lũ giặc hung tàn quyết chẳng tha
Sóng vỗ Đằng Giang vang đất mẹ
Quân reo Kiếp Bạc dậy quê cha
Nghìn năm Lạc Việt thơm dòng máu
Vạn thuở Rồng Tiên đẹp sắc da
Hãy nhớ tiền nhân từng dạy bảo
Đừng quên hậu thế giữ danh gia.


                                        Quang Chính- Chương Mỹ, Hà Nội

84.00
Trả lời