Tự nhiên, dung dị mà hấp dẫn bạn đọc nhỏ tuổi, thơ thiếu nhi của Lê Hồng Thiện mạnh ở tài quan sát, sự so sánh độc đáo và đặc biệt là nhà thơ biết hoá thân một cách hồn nhiên, ngộ nghĩnh dưới ánh nhìn trẻ thơ. Bài thơ Chuyện hoa, chuyện quả đã thể hiện cái nhìn và cảm nhận của tác giả về hoa quả trong khu vườn, từ đó mang lại cho các em nhiều bài học thú vị và bổ ích.

Qua sáu câu mở đầu bài thơ, tác giả giới thiệu đặc điểm của mỗi loài hoa quả trong khu vườn xinh đẹp. Như một bức tranh sống động, tươi màu, nhà thơ Lê Hồng Thiện đã vẽ ra trước mắt các bạn nhỏ biết bao hoa trái thơm tho, tràn đầy sức sống bằng những từ ngữ miêu tả, so sánh thật hấp dẫn. Chính cái nhìn ngây thơ, hồn nhiên rất trẻ con ấy, cả khu vườn bỗng bừng lên sắc màu diệu kỳ, rực rỡ.

Trước hết, quả na có nhiều rãnh nhỏ, nhìn vào như những con mắt xếp liền nhau, thành ra na cũng có mắt. Tiếp đó là nấm mộc nhĩ, nhìn giống cái lỗ tai nên mới thành “tai mộc nhĩ”. Hoa loa kèn tựa cái kèn để thổi, quả mồng tơi có màu mực tím đen, cà rốt như cái bút đỏ ai đem trồng ở ngoài đồng bãi, quả bí ngô to tướng nên giống cái đèn lồng ngày tết trung thu. Đặc biệt và thú vị nhất là hình ảnh so sánh trong câu thơ “sao xanh quả khế, ớt cong sừng bò”. Quả khế cũng có năm cánh như ngôi sao, khi khế còn xanh nên ta nhìn giống ngôi “sao xanh” vậy. Có lẽ hình ảnh “ớt cong sừng bò” là hóm hỉnh và thú vị nhất bởi sự mới mẻ trong cách phát hiện của nhà thơ. Thật vậy, từ đặc điểm hoa quả trong vườn, qua cách nhìn và quan sát của tác giả, các bạn nhỏ nhận ra biết bao điều gần gũi, thân thuộc từ cuộc sống xung quanh.

Sau miêu tả đặc điểm từng loài hoa quả, nhà thơ Lê Hồng Thiện đã cảm nhận về sự giàu có, phong phú và tình yêu lao động của con người nơi mảnh vườn xinh đẹp. Hoa trái thơm tho trở thành tài sản quý báu, là “một cái kho của đầy”, đồng thời nhờ bàn tay chăm sóc của con người đã biến mảnh vườn thành một không gian đầy ắp “trái chín, hoa này, nụ kia” dâng tặng cuộc sống: Bao nhiêu hoa trái thơm tho/ Trong vườn như một cái kho của đầy/ Bàn tay người chăm cho cây/ Cây cho trái chín, hoa này, nụ kia

Con người cần mẫn, đất đai “lặng thầm” mà không quên chắt chiu màu mỡ để nuôi cây. Đó chính là bài ca ngợi ca sự sống và tình yêu lao động. Đất và người làm vườn, cả hai hiện lên thật đẹp đẽ, thầm lặng nhưng vô cùng lớn lao, cao quý: Lặng thầm đất cũng say sưa/ Chắt chiu màu mỡ bốn mùa nuôi cây.

Chuyện hoa, chuyện quả kể lại thật nhiều đặc điểm tự nhiên nhưng đầy thú vị của hoa quả trong khu vườn tràn đầy sức sống. Không những vậy, từ chuyện hoa quả, nhà thơ Lê Hồng Thiện còn kể cho các bạn nhỏ nghe chuyện của con người, đất đai đã lặng thầm, dâng hiến sức lao động, sự màu mỡ để nuôi cây, đem lại cho đời hương thơm và quả ngọt. Bài học ý nghĩa ấy sẽ còn thắm đượm mãi trong tâm hồn trẻ thơ các em như một lời nhắn gửi đầy tin yêu của tác giả.


Lê Thành Văn (Báo Điện Biên Phủ online, ngày 1-7-2023)
tửu tận tình do tại