Thất nguyệt 1 七月 1 • Tháng bảy 1

Thiên Thất nguyệt về những việc phải làm quanh năm của nhân dân.

Chú giải của Chu Hy:
Theo Chu lễ, chức quan được chương, buổi sáng trọng xuân (tháng 2) đánh trống đất, thổi sáo, hát thơ quốc phong nước Bân để đón khí nóng; buổi đêm trọng thu (tháng cũng làm như thế để đón khí lạnh, tức là nói về bài thơ Thất nguyệt này.

Vương thị nói: Ngưỡng lên quan sát sự biến đổi của tinh tú, mặt trời và sương lộ, cúi xuống xem xét sự biến hoá của côn trùng và cây cỏ mà biết thời tiết của trời đất để giao phó công việc cho dân. Đàn bà con gái phục sự ở trong, đàn ông con trai phục sự ở ngoài. Bề trên chân thật thương yêu kẻ dưới, kẻ dưới lấy lòng trung thành làm lợi cho bề trên. Cha đáng phận cha, con đáng phận con, chồng đáng phận chồng, vợ đáng phận vợ. Phụng dưỡng người già cả, thương yêu trẻ con, sống với sức lực của mình làm mà giúp đỡ kẻ yếu đuối. Cúng tế thì đúng lúc, ăn uống vui chơi thì hợp thời, đấy là ý nghĩa của bài thơ Thất nguyệt này.

Chương này thuộc phú.

Chu Công, vì Thành Vương chưa biết nỗi cửa khổ về cấy gặt của việc làm ruộng, khiến những chức quan mù sớm tối ca vịnh bài thơ này để dạy Thành Vương.

Chương này đầu tiên nói vào tháng 7, khí nóng đã lui, khí lạnh sẽ đến. Cho nên sang tháng 9 thì đưa cho áo ấm mặc để chống khí lạnh, vì từ tháng 11 trở về sau, gió và khí trời đều lạnh buốt, nếu không có áo ấm như thế thì không thể nào sống đến cuối năm. Tháng giêng thì lo sửa soạn khí cụ đi làm ruộng. Tháng 2 thì nhắc chân cất bước đi cày, người trai trẻ đã đều ra ngoài đồng làm ruộng, người già cả lo đốc suất đàn bà trẻ con đưa cơm cho người làm ruộng ăn. Làm ruộng thì lo cho sớm, mà ra sức thì đều nhau, ai ai cũng phải làm cả. Cho nên quan kuyến nông đến thì vui vẻ.

Chương này đoạn đầu khởi sự nói lo mặc, đoạn sau khởi sự nói lo ăn.

Chương 2 đến chương 5 thì nói hết ý tứ của đoạn đầu (của chương 1) còn chương 6 đến chương 8 thì nói hết ý tứ của đoạn sau (của chương 1).