Những người chết ở Li-đi-xê

Bầy chim én bay về không thấy tổ
cũng không tìm thấy cả những mái nhà đơn sơ
chúng thầm lặng lượn vòng quanh thương xót
những hàng cây gục ngã bên đường
như vương trượng nhà vua gãy gục

Còn các anh, những người nằm dưới mộ
các anh lê gót trên con đường vực thẳm
trong đêm tối các anh đi và vươn cao lồng ngực
như muốn lấy thêm nghị lực cho luống cày những mùa sau

Chim chiền chiện sẽ tìm đến các anh nơi âm phủ
chúng sẽ nghe thấu các anh hơn con người nhắn nhủ
cái loài chim hiểu thấu tiếng người
và biết đâu các anh sẽ nghe được lời ca của chúng

Chúng sẽ hót ngợi ca về mảnh đất các anh nằm
về nỗi căm thù chưa kịp thốt lên khi môi các anh khép lại
hót về tấm bia đá đặt trên bao ngôi mộ
thầm lặng khắc tên các anh

Chúng gót về nỗi đau khi quân thù mang con các anh đi
về tiếng khóc khiến các anh thắt lòng nơi góc xóm
khi đạn lên nòng chúng sắp sửa bắn các anh
sự điên rồ không cần thời gian suy ngẫm

Chim hót về nỗi kinh hoàng trên khoé mẳt
những người phụ nữ bị nhốt trong thùng xe khép chặt
những thân cỏ héo khô không còn biết đau nữa
không còn ánh sáng, không còn hy vọng

Chim hót về cái khoảnh khắc tĩnh lặng tuyệt vời
khi chỉ còn lại một tiếng thở dài thôi
chúng ngợi ca tất cả những gì đẹp đẽ của nhân dân
với lòng tôn kính, chúng tôi đi vòng quanh nấm mộ

Cho đến hôm nay những con chiền chiện vẫn hót
mãi mãi ngợi ca mảnh đất thanh bình
ngợi ca những bông hồng đang đắm mình trong suy tưởng
mà bọn chúng ngày nào đã dẫm đạp dưới giày đinh

THE DEAD OF LIDICE

Homing swallow vainly seeks her loft
round and round with plaintive tweet she flies.
Yet the trees, like giant sceptres cleft,
tower silent into leaden skies.

You down there, whose heels the clay bed deepen,
where the path to depthless crater yields
striding through the darkness, arms flung open,
as though scatteringseeds into your fields —

Lark alone on your deep grave attending;
he is nearer you than is our ear
he hears all that passes understanding,
and in his note you may sometimes hear

song of clay, with stifling burden binding
lips about to utter words of flame
song of stone, your upright head surrounding
and the silence which enshrouds your name —

Song of anguish, as your children, weeping,
to the dark grey waiting trucks they led
when you saw the pit of madness gaping
and for madness time had long since fled —

Song of terror that no terror matches,
wild-eyed women gripping door and fence
as a drowning man a straw haulm clutches
as salvation's one and only chance —

Song of silence, startling, and still deeper
when the last faint breath has died away
song of all the glory of this people
on whose nameless graves we step today.

Now the lark's song, clear and tranquil, rises
up from the plain like any other day —
But the roses, melancholy roses
trodden underfoot, still dot the clay.