Đăng bởi Vanachi vào 07/06/2004 21:41, đã sửa 13 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 02/06/2009 10:53

琵琶行

潯陽江頭夜送客,
楓葉荻花秋瑟瑟。
主人下馬客在船,
舉酒欲飲無管弦。
醉不成歡慘將別,
別時茫茫江浸月。
忽聞水上琵琶聲,
主人忘歸客不發。
尋聲暗問彈者誰,
琵琶聲停欲語遲。
移船相近邀相見,
添酒回燈重開宴。
千呼萬喚始出來,
猶抱琵琶半遮面。
轉軸撥弦三兩聲,
未成曲調先有情。
弦弦掩抑聲聲思,
似訴生平不得志。
低眉信手續續彈,
說盡心中無限事。
輕攏慢撚抹復挑,
初為霓裳後六么。
大弦嘈嘈如急雨,
小弦切切如私語。
嘈嘈切切錯雜彈,
大珠小珠落玉盤。
閒關鶯語花底滑,
幽咽流景水下灘。
水泉冷澀弦凝絕,
凝絕不通聲漸歇。
別有幽愁暗恨生,
此時無聲勝有聲。
銀瓶乍破水漿迸,
鐵騎突出刀鎗鳴。
曲終收撥當心畫,
四弦一聲如裂帛。
東船西舫悄無言,
惟見江心秋月白。
沈吟放撥插弦中,
整頓衣裳起斂容。
自言本是京城女,
家在蝦蟆陵下住。
十三學得琵琶成,
名屬教坊第一部。
曲罷曾教善才服,
妝成每被秋娘妒。
五陵年少爭纏頭,
一曲紅綃不知數。
鈿頭銀篦擊節碎,
血色羅裙翻酒污。
今年歡笑復明年,
秋月春風等閒度。
弟走從軍阿姨死,
暮去朝來顏色故。
門前冷落車馬稀,
老大嫁作商人婦。
商人重利輕別離,
前月浮梁買茶去。
去來江口守空船,
繞船月明江水寒。
夜深忽夢少年事,
夢啼妝淚紅闌干。
我聞琵琶已歎息,
又聞此語重唧唧。
同是天涯淪落人,
相逢何必曾相識。
我從去年辭帝京,
謫居臥病潯陽城。
潯陽地僻無音樂,
終歲不聞絲竹聲。
住近湓江地低濕,
黃蘆苦竹繞宅生。
其間旦暮聞何物,
杜鵑啼血猿哀鳴。
春江花朝秋月夜,
往往取酒還獨傾。
豈無山歌與村笛,
嘔啞嘲哳難為聽。
今夜聞君琵琶語,
如聽仙樂耳暫明。
莫辭更坐彈一曲,
為君翻作琵琶行。
感我此言良久立,
卻坐促弦弦轉急。
淒淒不似向前聲,
滿座重聞皆掩泣。
座中泣下誰最多,
江州司馬青衫濕。

 

Tỳ bà hành

Tầm Dương giang đầu dạ tống khách,
Phong diệp địch hoa thu sắt sắt.
Chủ nhân há mã khách tại thuyền,
Cử tửu dục ẩm vô quản huyền.
Tuý bất thành hoan thảm tương biệt,
Biệt thời mang mang giang tẩm nguyệt.
Hốt văn thuỷ thượng tỳ bà thanh,
Chủ nhân vong quy khách bất phát.
Tầm thanh âm vấn đàn giả thuỳ,
Tỳ bà thanh đình dục ngữ trì.
Di thuyền tương cận yêu tương kiến,
Thiêm tửu hồi đăng trùng khai yến.
Thiên hô vạn hoán thuỷ xuất lai,
Do bão tỳ bà bán già diện.
Chuyển trục bát huyền tam lưỡng thanh,
Vị thành khúc điệu tiên hữu tình.
Huyền huyền yểm ức thanh thanh tứ,
Tự tố sinh bình bất đắc chí.
Đê mi tín thủ tục tục đàn,
Thuyết tận tâm trung vô hạn sự.
Khinh lung mạn nhiên mạt phục khiêu,
Sơ vi Nghê thường hậu Lục yêu.
Đại huyền tào tào như cấp vũ,
Tiểu huyền thiết thiết như tư ngữ.
Tào tào thiết thiết thác tạp đàn,
Đại châu tiểu châu lạc ngọc bàn.
Gian quan oanh ngữ hoa để hoạt,
U yết lưu cảnh thuỷ hạ than.
Thuỷ tuyền lãnh sáp huyền ngưng tuyệt,
Ngưng tuyệt bất thông thanh tiệm yết.
Biệt hữu u sầu ám hận sinh,
Thử thời vô thanh thắng hữu thanh.
Ngân bình sạ phá thuỷ tương bính,
Thiết kỵ đột xuất đao thương minh.
Khúc chung thu bát đương tâm hoạch,
Tứ huyền nhất thanh như liệt bạch.
Đông thuyền tây phảng tiễu vô ngôn,
Duy kiến giang tâm thu nguyệt bạch.
Trầm ngâm phóng bát sáp huyền trung,
Chỉnh đốn y thường khởi liễm dung.
Tự ngôn bản thị kinh thành nữ,
Gia tại Hà Mô lăng hạ trú.
Thập tam học đắc tỳ bà thành,
Danh thuộc giáo phường đệ nhất bộ.
Khúc bãi tằng giao thiện tài phục,
Trang thành mỗi bị Thu Nương đố.
Ngũ Lăng niên thiếu tranh triền đầu,
Nhất khúc hồng tiêu bất tri số.
Điền đầu ngân tị kích tiết toái,
Huyết sắc la quần phiên tửu ố.
Kim niên hoan tiếu phục minh niên,
Thu nguyệt xuân phong đẳng nhàn độ.
Đệ tẩu tòng quân a di tử,
Mộ khứ triêu lai nhan sắc cố.
Môn tiền lãnh lạc xa mã hy,
Lão đại giá tác thương nhân phụ.
Thương nhân trọng lợi khinh biệt ly,
Tiền nguyệt Phù Lương mãi trà khứ.
Khứ lai giang khẩu thủ không thuyền,
Nhiễu thuyền nguyệt minh giang thuỷ hàn.
Dạ thâm hốt mộng thiếu niên sự,
Mộng đề trang lệ hồng lan can.
Ngã văn tỳ bà dĩ thán tức,
Hựu văn thử ngữ trùng tức tức.
Đồng thị thiên nhai luân lạc nhân,
Tương phùng hà tất tằng tương thức.
Ngã tòng khứ niên từ đế kinh,
Trích cư ngoạ bệnh Tầm Dương thành.
Tầm Dương địa tích vô âm nhạc,
Chung tuế bất văn ty trúc thanh.
Trú cận Bồn giang địa đê thấp,
Hoàng lô khổ trúc nhiễu trạch sinh.
Kỳ gian đán mộ văn hà vật,
Đỗ quyên đề huyết viên ai minh.
Xuân giang hoa triêu thu nguyệt dạ,
Vãng vãng thủ tửu hoàn độc khuynh.
Khởi vô sơn ca dữ thôn địch,
Âu á trào triết nan vi thính.
Kim dạ văn quân tỳ bà ngữ,
Như thính tiên nhạc nhĩ tạm minh.
Mạc từ cánh toạ đàn nhất khúc,
Vị quân phiên tác Tỳ bà hành.
Cảm ngã thử ngôn lương cửu lập,
Khước toạ xúc huyền huyền chuyển cấp.
Thê thê bất tự hướng tiền thanh,
Mãn toạ trùng văn giai yểm khấp.
Toạ trung khấp hạ thuỳ tối đa,
Giang Châu tư mã thanh sam thấp.

 

Dịch nghĩa

Ban đêm đưa tiễn khách ở đầu sông Tầm Dương
Gió thu thổi vào lá phong, hoa lau hiu hắt
Chủ nhân xuống ngựa, khách trong thuyền
Nâng chén rượu muốn uông (mà) không có đàn sáo
Say mà không vui vẻ gì (vì) biệt ly sầu thảm
Lúc chia tay lòng mang mang, sông đượm bóng trăng
Chợt nghe có tiếng tỳ bà trên mặt nước
Chủ nhân quyên về, khách cũng không khởi hành
Tìm theo tiếng để hỏi người đàn là ai
Tiếng tỳ bà im bặt, muốn nói mà còn (ngại ngùng) trì hoãn
Bèn dời thuyền lại xin được gặp mặt
Rót thêm rượu, khêu đèn lên, trùng tân tiệc rượu
Gọi đến ngàn lần vạn lần mới bước ra
Tay ôm tỳ bà che khuất nửa gương mặt
Vặn trục gảy dây hai ba tiếng (để thử)
Chưa có khúc điệu gì mà nghe đã hữu tình
Dây nào cũng nghẹn ngào, tiếng nào cũng có ý
Bày tỏ nỗi bất đắc chí trong cuộc đời
Hạ thấp lông mày cứ gảy cứ gảy mãi
Giãi bày hết tâm sự vô cùng hạn
Nhẹ nắn, chậm vuốt, rồi lại gảy tiếp
Thoạt đầu là khúc Nghê thường, sau đó là khúc Lục yêu
Dây lớn ào ào như mưa rào
Dây nhỏ nỉ non như tỉ tê chuyện riêng
(Rồi tiếp đến) tiếng rào rào lẫn tiếng nỉ non
(Nghe như) hạt châu lớn hạt châu nhỏ rắc vào trong mân ngọc
(Nghe như) tiếng chim oanh giọng (líu lo) qua lại trong hoa
Nhịp suối ngập ngừng, nước chảy xuống bãi
Suối nước bỗng lạnh đông, dây đàn ngưng bặt
Tiếng đàn ngưng bặt, không thuận, bấy giờ bỗng yên lặng
Tự có mối sầu u uất riêng, nỗi hận âm thầm phát sinh
Lúc này không có âm thanh mà nghe con hay hơn có
(Bỗng dưng nghe như) tiếng nước bắn tung ra khỏi thành bình bạc vị phá vỡ
(Nghe như) đoàn quân thiết kỵ ào ào đến, đao thương sáng ngời
Nàng dạo tay vào giữa bốn dây (và) chấm dứt ca khúc
Bốn dây vang lên một âm thanh như lụa xé
Thuyền mảng đông tây lặng im, không một tiếng nói
Chỉ thấy vầng trăng thu rọi sáng giữa sông
Nàng trầm ngâm gỡ phím, cài vào giữa các dây đàn
Sửa gọn xiêm áo lại, đứng dậy chỉnh vẻ mặt
Tâm sự rằng, nàng nguyên là con gái chốn kinh thành
Nhà ở lăng Hà Mô
Mười ba tuổi học được ngón đàn tỳ bà
Tên thuộc bộ thứ nhất của giáo phường
Mỗi gảy hết khúc đàn, từng khiến các nhà dạy đàn phục
Mỗi trang điểm xong là đến nàng Thu Nương cũng đố kỵ
Những chàng trai trẻ ở Ngũ Lăng tranh nhau tặng biếu
Một bài ca, thưởng không biết bao là tấm lụa đào
Vành lược bạc, cành trâm vàng đánh nhịp vỡ tan
Quần lụa màu huyết dụ để rượu đổ ra hoen ố
Năm này vui cười, năm sau cũng như vậy
Trăng thu gió xuân, trải một đời nhàn hạ
Em trai đi lính, rồi dì chết
Chiều qua, sớm lại, nhan sắc cũng lão đi
Trước cổng dần vắng tanh, thưa thớt đi ngựa xe
Cũng có tuổi rồi mới làm vợ người lái buôn
Người lái buôn chỉ tham lợi, coi thường biệt ly
Tháng trước đi Phù Lương mua trà
Từ đó đến giờ ở đầu sông một mình với con thuyền không
Quanh thuyền trăng sáng, nước sông lạnh lẽo
Đến khuya bỗng mộng thấy lại thời trẻ trung
Trong mộng thấy khóc nhoè má hồng phấn son
Tôi nghe tiếng tỳ bà đã thán tức
Giờ nghe thêm những lời tâm sự lại càng bùi ngùi
Cùng là kẻ luân lạc ở chốn chân trời
Gặp gỡ nhau đây hà tất đã từng quen biết
Năm ngoái tôi từ biệt kinh vua
Bị biếm đến thành Tầm Dương cho đến nay nằm bệnh
Tầm Dương xứ hẻo lánh không có âm nhạc
Cả năm chưa nghe được tiếng đàn sáo
Tôi ở gần sông Bồn, chỗ thấp và ẩm ướt
Lau vàng, trúc võ mọc quanh nhà
Ở nơi đây sáng chiều nghe được những gì
Có tiếng quốc khóc ra máu và tiếng vượn hú bi ai
Mùa xuân sáng hoa nở, mùa thu ban đêm có ánh trăng
Tôi thường thường đem rượu ra uống một mình
Có phải không có sơn ca thôn địch đâu
Khốn nỗi líu lo, líu liết, thật khó nghe
Đêm nay nghe được tiếng tỳ bà của nàng
Như nghe được tiếng nhạc tiên, tai tạm nghe rõ ràng
Xin ngồi lại đàn một khúc
Tôi sẽ vì nàng làm bài Tỳ Bà hành
Cảm động vì lời tôi nói, nàng đứng một lúc lâu
Rồi ngồi xuống gảy đàn, tiếng bỗng chuyển thành cấp xúc
Buồn thảm không giống như tiếng đàn vừa rồi
Hết những người trong tiệc nghe lại đều che mặt khóc
Trong những người ấy ai là người khóc nhiều nhất
Tư mã Giang Châu ướt đẫm vạt áo xanh


Lời tự:
Nguyên Hoà thập niên, dư tả thiên Cửu Giang quận tư mã. Minh niên thu, tống khách Bồn phố khẩu, văn thuyền trung dạ đàn tỳ bà giả, thính kỳ âm, tranh tranh nhiên hữu kinh đô thanh; vấn kỳ nhân, bản Trường An xướng nữ, thường học tỳ bà ư Mục, Tào nhị thiện tài. Niên trưởng sắc suy, uỷ thân vi cổ nhân phụ. Toại mệnh tửu, sử khoái đàn sổ khúc, khúc bãi mẫn nhiên. Tự tự thiếu tiểu thời hoan lạc sự, kim phiêu luân tiều tuỵ, chuyển tỷ ư giang hồ gian. Dư xuất quan nhị niên điềm nhiên tự an, cảm tư nhân ngôn, thị tịch, thuỷ giác hữu thiên trích ý, nhân vi trường cú ca dĩ tặng chi, phàm lục bách nhất thập lục ngôn, mệnh viết Tỳ bà hành.

元和十年,予左遷九江郡司馬。明年秋,送客湓浦口,聞船中夜彈琵琶者,聽其音,錚錚然有京都聲;問其人,本長安倡女,嘗學琵琶於穆曹二善才。年長色衰,委身為賈人婦。遂命酒,使快彈數曲,曲罷憫然。自敘少小時歡樂事,今漂淪憔悴,轉徙於江湖間。予出官二年 恬然自安,感斯人言,是夕,始覺有遷謫意,因為長句歌以贈之,凡六百一十六言,命曰琵琶行。

(Năm Nguyên Hoà thứ 10, ta về giữ chức tư mã ở quận Cửu Giang. Qua mùa thu năm sau, đêm ra tiễn khách bên bến sông Bồn, chợt nghe thuyền ai có tiếng đàn tỳ bà vọng lại. Nghe trong tiến đàn thánh thót, âm vang điệu nhạc ở kinh đô. Bèn hỏi gốc gác. Người đàn bà trả lời rằng “Tôi vốn là con hát, quê ở Trường An, học đàn tỳ bà với hai danh sư Mục và Tào. Nay tuổi đã cao, nhan sắc tàn tạ, lấy chồng làm con buôn (thường theo thuyền buôn đi đây đi đó)”. Nghe vậy, cho dọn rượu ra đãi, xin nàng đàn lại cho nghe. Đàn xong cảm xúc vô vàn, nàng bèn kể lại cuộc đời mình từ lúc còn trẻ, vui sướng, cho tới lúc lưu lạc giang hồ khổ nhọc. Ta về đây làm quan đã được hai năm thanh thản yên ổn. Hôm nay nghe nàng nầy nói chuyện, cảm thương cho số phận lưu đầy! Bèn làm một bài thơ dài tặng nàng ta, gồm 616 chữ, gọi là Tỳ bà hành.)
Bài thơ này được sử dụng làm bài đọc thêm trong chương trình SGK Văn học 10 giai đoạn 1990-2006.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 5 trang (43 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ [1] [2] [3] [4] [5] ›Trang sau »Trang cuối

Ảnh đại diện

Bản dịch của Phạm Đình Nhân

Tầm Dương đưa khách canh thâu
Hơi thu hiu quạnh, lách lau tiêu điều
Người xuống ngựa, khách buông chèo
Rượu nồng muốn cạn, sáo diều lại không.
Muốn say ngại biệt nỗi lòng
Trăng soi ánh nước mênh mông giữa dòng
Tỳ bà chợt vẳng trên sông
Chủ nhân nán lại, khách không muốn về
Tiếng đàn theo gió não nề
Đàn ngưng như dục người đi tìm hình
Thuyền bơi theo tiếng đàn tình
Rượu thêm, đèn sáng, tiệc dành khách vui
Khách qua thuyền, thấy ngậm ngùi
Ôm đàn che khuất nửa người tài hoa
Tám dây đàn luyến dạo qua
Nàng đang đưa đẩy khúc hoà quyện bay
Buồn sao từ mấy đầu dây
Than thân trách phận bấy nay đã nhiều
Mày chau, tay gảy phiêu diêu
Nỗi lòng sau trước trăm điều sót sa
Tiếng khoan dìu dặt ngân nga
Nghê Thường đi trước, sau là Lục Yên
Tiếng như mưa đổ thác nghiêng
Lại như trò chuyện những điều nhỏ to
Tiếng cao, tiếng thấp, thăm dò
Hạt châu, mâm ngọc nhỏ to dãi dầu
Nghe như oanh ríu rít nhau
Nghe như tiếng suối chảy mau từ nguồn
Dòng suối lạnh, tiếng đàn ngưng
Ngưng đàn, im cả giọng nhung ngọt ngào
Đàn tình lắng đọng trăng sao
Không thanh mà thắng cao trào hữu thanh
Bình nước bạc vỡ tan tành
Ngựa sắt sô tiếng đao rành như tuôn
Cung dương lựa khúc u buồn
Bốn dây như sé như tuôn mưa sầu
Đông tây thuyền lặng dãi dầu
Chỉ vầng trăng sáng khúc đầu sông trong
Trầm ngâm đàn đã trình xong
Áo xiêm chỉnh đốn những mong tự tình
Rằng: "Xưa vốn kẻ thị thành
Quê hương vốn ở nội thành Hà Mô
Học đàn từ thuở mười ba
Sớm thành tên tuổi tài hoa giáo phường
Gã thiện tài phục cô nường
Thu Nương ghen tức, cả phường ngợi khen
Ngũ Lăng say đắm một phen
Mang bao the gấm chuốc khen tiếng đàn
Vành lược bạc gõ nhịp đàn
Rượu làm hoen ố quần đào nhiều phen
Bao năm vui bén giao duyên
Gió trăng quên cả xuân niên qua dần
Em đi lính, mẹ lìa trần
Sắc xuân biến đổi mất dần tuổi xanh
Cửa ngoài xe ngựa vắng tanh
Liền cùng với khách thương đành kết duyên
Khách buôn ham lợi hám tiền
Phú Lương nay đến mai liền nơi xa
Bên sông nước, một gái già
Trăng thanh, nước chảy biết là về đâu?
Đêm khuya, đơn lạnh u sầu
Phấn son nhoà lệ còn đâu hình hài"
- "Tỳ bà nghe những u hoài
Lại nghe rầu rĩ một hai tự tình
Cùng lận đận cõi u minh
Biết nhau trước đã sau thành quen nhau
Kinh kỳ ta sống bấy lâu
Tầm Dương dưỡng bệnh mong sau yên lành
Tầm Dương  nhạc vốn không sành
Lâu nay chẳng có khúc hành nghe vui
Đất  Bồn Giang vốn lấp vùi
Lau vàng, trúc mọc quanh vùng vươn cao
Mà nghe tiếng ở đâu đâu
Đỗ quyên ríu rít, cuốc sầu thâu đêm
Hoa Xuân sớm, ánh trăng êm
Một mình với chén rượu riêng một mình
Chẳng đàn ca, chẳng sáo tình
Muốn nghe tiếng nhạc thực tình có đâu
Đêm nay tiếng nhạc vui sao
Tưởng như tiên hát ngọt ngào bên tai.
Hãy ngồi lại trổ thêm tài
Ta vì nàng sẽ soạn bài cầm ca."
Cảm hoài nàng tạ lời ta
Bèn ngồi so lại dây đà kịp ngân
Nghe u uất khác mọi lần
Tiệc hoa lệ rớt tuôn dần xuống mâm
Lệ sao chan chứa âm thầm
Giang Châu tư mã áo đầm châu xa
                               ​

Khi bạn so găng với cuộc đời, cuộc đời luôn luôn thắng (Andrew Matthews)
14.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Cao Tự Thanh

Đầu sông Tầm Dương đêm tiễn khách,
Lá bàng hoa lau thu héo hắt.
Chủ nhân xuống ngựa khách trên thuyền,
Nâng ly định uống không quản huyền.
Say không vui được thảm ly biệt,
Lúc ấy mênh mông sông thấm nguyệt.
Chợt nghe trên nước tiếng tỳ bà,
Chủ nhân quên về khách quyến luyến.
Tìm tới khẽ hỏi là ai đàn,
Tỳ bà khúc dừng người ngỡ ngàng.
Dời thuyền tới cạnh xin ra mắt,
Thêm rượu thắp đèn lại mở tiệc.
Hết lời mời mọc mới chịu ra,
Còn lấy tỳ bà che nửa mặt.
Vặn trục thử dây gãy tinh tinh,
Chưa nên khúc điệu đã nghe tình.
Dây dây nức nở tiếng vang vang,
Như tỏ bình sinh nỗi uất ức.
Rủ mày đưa tay gãy đều đều,
Nói hết trong lòng bao nỗi hận.
Nắn bắt khoan vê rồi lại khều,
Trước là Nghê thường sau Lục yêu.
Dây lớn rào rào như mưa đổ,
Dây nhỏ ri rỉ như nhắn nhủ.
Rào rào ri rỉ tiếng đan nhau,
Mâm ngọc khua vang tiếng ngọc châu.
Líu lo oanh hót hoa rung cánh,
Nức nở dòng trôi xuống thác sâu.
Thác sâu lạnh buốt đàn im bặt,
Im bặt không ngân tiếng tạm dứt.
Riêng có sầu riêng hận lén sinh,
Bấy giờ vô thanh hơn hữu thanh.
Bình ngọc chợt vỡ nước tung toé,
Thiết kỵ xông lên cùng giao tranh.
Khúc hết giữa đàn phất thật mạnh,
Bốn dây cùng vang như đứt phựt.
Thuyền đông mảng tây đều lặng im.
Chỉ thấy giữa sông trăng sáng rực.
Trầm ngâm gắn phím vào dây đàn,
Chỉnh đốn áo xiêm giọng khẽ khàng.
Tự nói vốn là người kẻ chợ,
Hà Mô cồn ấy vẫn cư ngụ.
Mười ba đã giỏi đàn tỳ bà,
Tên thuộc Giáo phường đệ nhất bộ.
Cung bậc thầy đàn chịu kém phần,
Trang điểm chị em ghen tốt số.
Thiếu niên Ngũ Lăng tranh thưởng tài,
Một khúc bao nhiêu người mến mộ.
Lược bạc đánh nhịp gãy tan tành,
Quần hồng sắc rượu vương hoen ố.
Năm nay vui vẻ lại năm sau,
Gió xuân trăng thu vèo mấy độ.
Em trai đi thú dì qua đời,
Tháng ngày nhan sắc khó như cũ.
Trước sân quạnh vắng ngựa xe thưa,
Già cùng lái buôn kết phu phụ.
Lái buôn trọng lợi khinh biệt ly,
Tháng trước buôn trà lên xứ nọ,
Trở về bến vắng giữ thuyền không,
Quanh thuyền trăng sáng nước linh lung.
Đêm khuya chợt mộng chuyện thời trẻ,
Bật khóc lan can lệ nhuốm hồng.
Ta nghe tỳ bà đã than tiếc,
Lại nghe lời ấy càng thê thiết.
Đều thân rơi rụng nơi chân trời,
Gặp nhau cần gì từng quen biết.
"Ta từ năm trước rời đế hương,
Trích cư nằm bệnh chốn Tầm Dương.
Tầm Dương hẻo lánh không âm nhạc,
Tơ trúc tròn năm ý vấn vương.
Nhà cạnh chỗ trũng đất ẩm thấp,
Lau vàng trúc héo mọc quanh tường.
Sớm khuya lắng tiếng đều thê thảm,
Cuốc kêu vượn khóc khổ cho tình.
Sông xuân đêm hoa thu trăng sáng,
Chỉ biết dốc rượu uống một mình.
Há không lời ca không tiếng sáo,
Líu lo the thé khó nghe đành.
Tối nay được nghe nàng tấu nhạc,
Như nghe nhạc tiên nơi thiên đình.
Xin hãy ngồi thêm đàn một khúc,
Vì nàng sẽ viết Tỳ bà hành".
Cảm lời ta nói đứng hồi lâu,
Ngồi xuống khua dây dây chuyển gấp.
Buồn rầu không giống như vừa rồi,
Cả tiệc nghe đều ôm mặt khóc.
Nước mắt thánh thót ướt áo xanh,
Tư mã Giang Châu khóc nhiều nhất.

tửu tận tình do tại
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Anh Nguyên

Tiễn đưa khách bến Tầm Dương,
Phong lau hiu hắt đêm trường gió lay.
Chủ rời ngựa, khách thuyền này,
Chén quỳnh muốn cạn, buồn thay thiếu đàn.
Vui say gì lúc ly tan,
Sông như tẩm ánh trăng vàng mênh mông.
Tỳ bà chợt vẳng trên sông,
Chủ ngồi nán lại, khách không muốn rời.
Hỏi ai đàn mới dạo chơi,
Tiếng đàn ngưng bặt, tiếng người cũng im.
Rời thuyền, ghé lại đi tìm,
Khơi đèn, châm rượu, tiệc thêm một lần.
Phải mời mãi, mới đến gần,
Ôm đàn che khuất một phần mặt hoa.
So dây, vặn trục, dạo qua,
Tuy chưa thành khúc, nghe ra tình đầy.
Tiếng lòng uẩn ức mỗi dây,
Đời như chứa chất dẫy đầy oán than.
Khép mi, tay lướt trên đàn,
Nỗi lòng sâu thẳm muốn tràn tuôn ra.
Nhẹ nhàng, nắn vuốt thiết tha,
‘‘Nghê thường’’ đàn trước, sau là ‘‘Lục yêu’’
Dây to, như đổ mưa chiều,
Dây nhỏ tha thiết như điều riêng tư.
Thấp cao hoà lẫn tiếng tơ,
Nhỏ to, mâm ngọc, hững hờ gieo châu.
Dưới hoa, oanh ríu rít nhau,
Ào ào, dòng suối đổ mau xuống ghềnh.
Suối đông chẳng chảy, buồn tênh,
Dần dần im bặt, lặng thinh tiếng đàn.
U buồn, oán hận đầy tràn,
Tiếng đàn im bặt lại càng hay hơn.
Bình bạc bể, tiếng nước tuôn,
Ngựa xe chợt đến, đao thương ồn ào.
Cuối cùng, búng tiếng thật cao,
Tiếng như xé lụa phổ vào bốn dây.
Thuyên nằm lặng ngắt đông tây,
Trăng thu chiếu sáng tràn đầy dòng sông.
Ngậm ngùi, đàn, móng, xếp xong,
Áo xiêm, sửa lại, những mong ngỏ lời.
Rằng: ‘‘Xưa, thành thị, ra đời,
Cồn Hà Mô chính là nơi trưởng thành.
Mười ba, đàn đã học rành,
Giáo phường Đệ Nhất ghi danh rõ ràng.
Đàn xong, trai trẻ nể nang,
Thu Nương, trang điểm, khiến nàng phải ghen.
Ngũ Lăng, chàng trẻ đua chen,
Bao nhiêu lụa thắm giành khen khúc đàn.
Lược vàng gõ nhịp, gẫy tan,
Quần hồng hoen ố, rượu tràn bờ ly.
Vui cười, năm lại, năm đi,
Trăng thu nhàn hạ, lại về gió xuân.
Dì qua đời, đệ tòng quân,
Chiều đi, sáng lại, sắc dần nhạt phai.
Cửa ngoài, xe, ngựa, nào ai,
Khách thương, duyên kết kẻo mai tuổi già.
Ham lời, khách mải đi xa,
Phù Lương, tháng trước mua trà lại đi.
Giữ con thuyền trống, thương gì,
Quanh thuyền trăng, nước trôi đi lạnh lùng.
Đêm khuya, thời trẻ, mơ mòng,
Má hồng trang điểm, lệ hồng tràn tuôn.’’
‘‘Nghe đàn, ta đã thấy buồn,
Lại rầu nghe kể ngọn nguồn đắng cay.
Cùng là lưu lạc chốn này,
Gặp nhau, chẳng cứ quen ngày xa xưa.
Từ kinh, ta đến tạm cư,
Năm qua, đất trích, bệnh từ Tầm Dương.
Tầm Dương, chẳng có cung thương,
Không nghe tiếng trúc, tiếng đường dây tơ.
Sông Bồn, ở tạm bên bờ,
Lau vàng trúc uá bơ thờ bên hiên.
Tiếng gì sớm tối kêu liền,
Bi ai vượn hót, buồn phiền cuốc kêu.
Sông Xuân, hoa sớm, trăng chiều,
Một mình nâng chén càng khêu mối sầu.
Tiếng ca, địch, chẳng không đâu,
Líu lo, nghe chẳng ra đầu đuôi chi.
Đêm nay nghe khúc đàn tỳ,
Như nghe tiên nhạc gần kề bên tai.
Xin ngồi đàn tiếp một bài,
Khúc "Tỳ bà", sẽ vì ai soạn thành.’’
Cảm lời, đứng mãi chẳng đành,
Lại ngồi lựa phím, đàn nhanh nhanh dần.
Thê lương khác trước bội phần,
Khắp trong tiệc rượu âm thầm lệ tuôn.
Lệ ai đổ xuống nhiều hơn?
Áo xanh tư mã, lệ tuôn ướt đầm!...

13.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nhất Nguyên

Tầm Dương bến đêm khuya tiễn khách
Hắt hiu thu xào xạc lau phong
Chủ dưới ngựa khách trên thuyền
Chén nâng muốn cạn thiếu đàn sáo đưa
Vui sao đuợc buồn say ly biệt
Nước mêng mông ánh nguyệt đượm vàng
Tỳ bà chợt vẳng trên sông
Khiến lòng chủ khánh bâng khuâng khó rời
Lần theo tiếng hỏi ai người gảy
Đàn bặt thinh ý nói ngại ngùng
Ghé thuyền xin gặp tài nhân
Đèn chong tiệc mở rượu thêm ngóng mời
Ngàn vạn khẩn khoản lời mới tiếp
Tay nâng đàn nửa mặt che nghiêng
Thử dây dạo một vài cung
Điệu chưa thành khúc cảm rung tình người
Dây đưa tiếng nghẹn ngào ai oán
Như tỏ bày kiếp sống đa đoan
Cúi mày tay thuận nhịp đàn
Giãi bày tâm sự tận trong đáy lòng
Láy vuốt nhẹ vê vờn móc gảy
Trước Nghê Thường sau lại Lục Yêu
Dây to sầm sập mưa rào
Nỉ non dây nhỏ chuyện vào tư riêng
Tiếng cao thấp hoà xen ngây ngất
Như ngọc mâm hứng hạt châu sa
Mau như oanh hót dưới hoa
Nấc như suối chảy gần xa rì rầm
Nuớc băng giá dây đàn ngưng tuyệt
Âm hưởng dần ngừng dứt bặt thinh
Chỉ riêng buồn khổ hận sinh
Không gian trầm lắng vượt ngàn âm thanh
Lại như nước toá bình tan vỡ
Tiếng binh đao thiết kỵ đột xung
Khúc cùng phẩy mạnh tiếng đồng
Bốn dây xé lụa khoảng không ngút ngàn
Im ắng hết tây đông thuyền bến
Giữa dòng thu riêng ánh trăng đêm
Móng cài dây vẻ trầm ngâm
Áo khăn chỉnh đốn dung nhan gọn gàng
Nàng rằng vốn gái thành đô cũ
Lăng Hà Mô chốn ấy là nhà
Tỳ bà thạo tưổi mười ba
Tên trong bộ nhất vũ ca giáo phường
Tài đàn nhạc sư thuờng mến phục
Sắc điểm trang ghen ghét thu nương
Ngũ Lăng trai trẻ đua ganh
Lụa hồng mỗi khúc vô vàn tặng khen
Nhịp tiết tấu vỡ tan thoa lược
Rượu đổ loang ố sắc quần hồng
Năm qua măm lại truy hoan
Thu trăng xuân gió ngày nhàn cứ trôi
Di chợt mất em vào quân dịch
Sắc tàn phai sớm tối dần qua
Cửa ngoài lặng ngắt ngựa xe
Tuổi cao đành gửi phận về khách thương
Khách trọng lợi xem thường ly biệt
Đi Phù Lương tháng trước buôn trà
Lẻ loi giữ chiếc thuyền này
Sáng trăng sông lạnh tháng ngày buồn tênh
Đêm khuya chợt thời xuân về mộng
Nước lệ rơi mặt phấn nhạt nhoà
Ta nghe đàn đã xót xa
Nay nghe tâm sự thật là cảm thương
Cùng thân góc bể chân trời lạc
Gặp gỡ đây hà tất phải từng quen
Năm qua ta biệt đế kinh
Giáng quan ôm bệnh ngụ thành Tầm Dương
Tầm Dương đất hoang vu không nhạc
Tiếng sáo đàn vắng bặt quanh năm
Nhà gần bãi trũng Bồn Giang
Trúc khô lau úa mọc loang hoang tàn
Chốn hoang vắng nghe buồn sớm tối
Vượn bi ai huyết lệ đỗ quyên
Xuân thu hoa sớm trăng đêm
Một mình mình vẫn một mình tự say
Há chẳng có sáo ca thôn dã
Song lứu lo nhạt nhẽo khó nghe
Đêm nay thưởng thức tỳ bà
Khúc như tiên nhạc tai ta sạch trần
Xin ngồi xuống đàn thêm khúc nữa
Tỳ Bà Hành soạn chỉ vì nàng
Cảm lời ta nói tần ngần
Lại ngồi nàng gảy tiếng đan thật mau
Thê lương khúc u sầu khác trước
Mỗi người ngồi thầm khóc mặt che
Lệ rơi nhiều nhất khách nghe
Giang Châu Tư Mã dầm dề áo xanh.

Nhất Nguyên
24.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Huyền Lâm

Bến Tầm Dương đêm khuya đưa khách
Đẫm hơi thu lau lách xạc xào
Người xuống ngựa kẻ đón chào
Nâng ly mời rượu buồn sao vắng đàn
Rượu đã cạn trăng tàn trên bến
Buồn rồi đây lúc đến chia phôi
Tỳ bà ai khãy buồn ơi!
Khách dùng dằng bước người thôi chẳng về
Lần theo tiếng hỏi đàn ai thế
Bỗng âm ba như thể lặng thinh
Cập thuyền theo hỏi sự tình
Khơi đèn, thêm rượu lòng xin đón mời
Cứ nài nỉ vạn lời mới thấy
Tay ôm đàn nửa mặt che ngang
So dây nắn lại dung đàn
Chưa buông khúc nhạc mơ màng đã gieo
Từng âm điệu khơi nhiều thổn thức
Chợt thấy lòng bức rức xuyến xao
Như than oán nghẹn tuôn trào
Mày châu tay khãy nao nao khúc sầu
Như bày giải từ lâu sau trước
Những ngón tay lả lướt cung đàn
"Nghê thường" chưa dứt mơ màng
Chuyển sang lại khúc của nàng "Lục yêu"
Dây to khãy như chiều mưa đổ
Dây nhỏ dường thố lộ nỉ non
Âm thanh cao thấp xoay tròn
Nghe như châu rớt trên bồn ngọc xinh
Như trong hoa ẩn mình oanh hót
Khi suối reo đổ giọt xuống ghềnh
Bỗng dưng phút chốc lặng thigh
Dường như u uẩn tự tình niềm riêng
Trong một phú êm đềm trầm lặng
Thấy chung quanh lắng đọng lúc nầy
Không đàn mà lại nghe hay
Đễ nghe bình vỡ nước đầy tuôn ra
Bỗng như thấy chói loà ngựa sắt
Những gươm đao giáo mát sáng ngời
ngón tay lả lướt tuyệt vời
Bốn dây xé lụa dứt rồi nhạc công
Nhìn đông tây thuyền không tiếng động
Chỉ vầng thu in bóng trên sông
Nàng từ xếp những dây đồng
Xiêm y chấn chỉnh để mong hầu lời
Rằng xưa thiếp vốn người ở chợ
Cồn Hà Mô đó thật quê nhà
Học đàn từ thuở mười ba
Giáo phường tên ấy thật là đúng danh
Chàng Thiện Tài cũng hay mến phục
Chỉ Thu Nương đôi lúc ghét ghen
Ngũ Lăng trai trẻ mến quen
Tặng the áo lụa để khen thiếp đàn
Vành lược bạc trăm vàng đánh đổ
Rượu quần hồng hoen ố bao thu
Mãi vui chẳng kể vụt vù
Ngày qua tháng lại bụi mù thời gian
Có người em theo đàng binh nghiệp
Còn người dì một kiếp ra đi
Thiếp nay mòn tuổi xuân thì
Ngựa xe đã vắng còn chi nỗi buồn
Nên lấy gã lái buôn chồng vợ
Nhưng tham tiền ít ở lại nhà
Phù Lương đến đó buôn trà
Bỏ mình thiếp lại la đà trên sông
Trăng sáng rọi nước trong lạnh lẽo
Lại nhớ thời tuổi trẻ phấn son
Tiếng tỳ làm nát cả hồn
Giờ nghe tâm sự nỗi buồn thêm dâng
Cùng là kẻ chân trần phiêu bạt
Gặp nhau đây hà tất quen nhau
Năm qua tôi bị kinh trào
Tầm Dương đày đến giờ đau bệnh nhiều
Nơi Tầm Dương thiếu nhiều âm nhạc
Cả năm qua vắng bặt sáo đờn
Sông Bồn nhà ở xa thôn
Chỉ đầy lau sậy trúc buồn quanh năm
Ở nơi đây vùng sâu thăm thẳm
Tiếng quốc kêu vượn hú buồn thâm
Xuân sang hoa nở búp mầm
Mùa thu ngắm ánh trăng rằm tìm vui
Buồn mang rượu riêng mình một túi
Lâu cũng nghe đàn địch trong thôn
Khốn thay nhạc chẳng có hồn
Líu lo như tiếng bát bồn chói tai
Nay nghe tiếng tỳ bà nàng khãy
Như nhạc tiên nghe mải mê say
Xin thêm dạo tiếp một vài
Vì nàng tôi sẽ viết ngay khúc hành
Như cảm động chân thành người ngọc
Lại so dây tiếp tục cung đàn
Khúc buồn áo não chứa chan
Khác đi những bản nàng đàn vừa qua
Có bao kẻ ngồi sa nước mắt
Tiệc rượu kia quặn thắt giọt tuôn
Ai người giọt lệ nhiều hơn
Giang Châu tư mã lệ buồn áo xanh.

14.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Đông Phong

Sông Tầm tiễn khách đêm khuya
Lá phong, hoa sậy khí nhoà thu thiên
Chủ xuống ngựa, khách tại thuyền
Rượu nâng muốn uống, tiếng huyền vắng thôi
Biệt sầu, say cố vui chi
Chia tay lấp loáng trăng dài giãi sông
Tiếng đàn chợt vẳng trên sông
Khách đi chẳng bước, chủ không muốn về
Theo âm khẽ hỏi đàn ai
Tỳ bà dừng khúc, tiếng nghe chậm lời
Ghé thuyền muốn tỏ mặt người
Rượu thêm, đèn thắp, tiệc mời lại khai
Chào mời rộn tiếng, người e
Tỳ bà tay đỡ, mặt che nửa phần
Vặn đàn vừa gẩy mấy vần
Ngũ cung chưa dứt, tình đàn trước bay
Mỗi dây ấm ức tiếng đời
Tự than cuộc sống mấy lời chẳng như
Cúi mày tay tiếp đường tơ
Lòng đây nói hết muôn lời bi hoan
Nắn mau vuốt nhẹ vỗ khoan
Nghê Thường gẩy trước, sau đàn Lục Yêu
Ào ào mưa đổ dây to
Thiết tha dây nhỏ tiếng tơ tiếng lòng
Gẩy đàn tiếng đục tiếng trong
Mâm vàng châu báu thinh không lạc vào
Khóm hoa oanh hót líu lo
Nước khe nghẽn chảy xuống bờ nghẹt băng
Sáp đông nước lạnh dây ngừng
Dây ngừng chẳng thoát, tiếng đồng ngừng cơn
Riêng lòng thêm hận, sầu đơn
Lúc nay không tiếng mà hơn muôn lời
Ngân bình nước phá tuôn rơi
Vụt xông ngựa sắt, đao nơi trận tiền
Cuối cung móng vỗ giữa đàn
Bốn dây một tiếng lụa vàng xé tan
Đông tây chài lưới lặng yên
Lòng sông chỉ thấy trắng ngần trăng thu
Trầm ngâm móng cất đàn thu
Áo khăn sửa lại, điểm tô má nàng
Tự lời: Xưa gái kinh thành
Hà Mô mé dưới gia đình chẳng xa
Mười ba học khúc tỳ bà
Sổ danh đệ nhất tên tra giáo phường
Thiện Tài  ngại lúc đàn dừng
Điểm trang vừa tới, Thu Nương ghen bì
Ngũ Lăng trai trẻ tranh đòi
Đàn ca một khúc, lụa mời xiết chi
Lược vàng gõ nhịp gãy rời
Váy là màu máu rượu rơi ố nhàu
Năm nay vui lại năm sau
Gió trăng trong tiết xuân thu thanh nhàn
Mất dì, em lại tòng quân
Tối đi sớm đến dung nhan suy tàn
Ngựa xe vắng, lạnh trước hiên
Về già làm vợ thương nhân buôn chè
Ham lời chẳng đoái biệt ly
Phù Lương tháng trước xa đi mua chè
Thuyền không mình chiếc tới lui
Ngoài thuyền sông lạnh, trăng trời sáng khan
Đêm khuya chợt mộng tuổi xuân
Trong mơ lệ nhỏ thấm nhan sắc hồng.
Thoạt nghe đàn gẩy đã thương
Lại nghe lời kể vấn vương bùi ngùi
Cùng là lưu lạc bên trời
Gặp nhau đâu phải có thời quen nhau
Rời Kinh năm trước bấy lâu
Biếm về nằm bệnh Tầm Châu xa sầu
Thành Tầm đất nhỏ nhạc đâu
Suốt năm chẳng thấy một câu ca đàn
Thành Bồn thấp ướt ở gần
Sậy vàng, trúc héo mọc quanh nếp nhà
Sớm khuya trong khoảng nghe xa
Quyên kêu giọng máu, vượn ca bi sầu
Sông xuân hoa sớm trăng thu
Thường ta tự chuốc rượu bầu rót tay
Ca thôn, sáo núi nơi đây
Ầu a giọng tiếng điệu lời khó nghe
Tỳ bà nghe thoảng đêm nay
Như là tiên nhạc bên tai nghe thèm
Chớ từ ngồi lại đàn thêm
Vì nàng sẽ soạn một thiên tỳ bà
Lặng người như thấu lời ta
Lại ngồi nắn phím tỳ bà gấp mau
Não nùng khác điệu ban đầu
Khắp ngồi nghe lại thảy đều lệ rơi
Rơi nhiều trong tiệc lệ ai
Áo xanh Tư Mã thấm đời Giang Châu.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Bến Tầm Dương canh khuya tiễn khách
Lá phong lau xào xạc hơi thu
Chủ xuống ngựa, khách tại ghe
Nâng chung cùng uống, không nghe sáo đàn
Uống chưa say lại buồn lưu biệt
Lúc chia tay trăng rọi mênh mông
Tỳ bà nghe vẳng tiếng đồng
Khách chưa rời bến, chủ không muốn về
Lại gần hỏi: Ai vê đàn đó
Tiếng đàn im, giọng có ngập ngừng
Cặp ghe xin được gặp cùng
Rượu ngon đem tiếp, đèn lồng thắp lên
Mời hết nhẽ mới ra e lệ
Ôm tỳ bà che nửa chân mày
Dạo qua, vặn trục, lên dây
Tuy chưa thành khúc đã gây cảm tình
Mỗi dây ngân ngụ tình hàm tứ
Dường như là kể lể đời mình
Hơi cúi đầu, tay gảy nhanh
Nỗi niềm tâm sự, nguồn cơn giãi bày
Hết nắn nhẹ, bắt khoan lại dạo
Khúc Nghê Thường lại đến Lục Yêu
Dây to rào rạt như mưa
Tỉ tê dây nhỏ như vừa niềm riêng
Tiếng nhỏ to gảy xen thành nhịp
Tựa hạt châu gieo rắc mâm vàng
Như trong hoa tiếng chim oanh
Êm đềm tiếng suối, vang vang thác ghềnh
Bỗng như suối đóng băng ngưng chảy
Dây đàn ngừng, tiếng hát cũng im
Phát sinh vẻ khác hiện lên
Trong im lặng lại tình hơn có đàn
Bỗng lại động như bình ngọc vỡ
Xoang xoảng đao kiếm ở sa trường
Khúc vừa xong, phảy một đường
Âm như xé lụa phát cùng bốn dây
Dọc đông tây cảnh im phăng phắc
Chỉ thấy trăng vằng vặc giữa sông
Gài que vào những dây đồng
Sửa y khép nép đặng vùng đứng lên
Kể lể: Em vốn người đô thị
Nhà dưới làng tên gọi Hà Mô
Mười ba tuổi học tỳ bà
Cũng vào hạng nhất tài hoa trong phường
Sau mỗi khúc đàn thường được nể
Trang điểm xong lắm kẻ ghét ghen
Ngũ Lăng niên thiếu tranh giành
Thưởng không kể xiết bao thanh luạ đào
Vành lược bạc, cành hoa vàng gãy
Mảnh quần hồng hoen ố rượu rơi
Truy hoan năm tháng qua rồi
Trăng thu xuân mát qua trôi ơ thờ
Em trai lính, bà cô lại chết
Sớm chiều qua nhan sắc suy tàn
Xe ngựa biệt, nhà vắng tanh
Trở vể gá nghĩa cùng anh buôn hàng
Người lái buôn chỉ ham lợi nhuận
Đi Phù Lương xem nhẹ biệt ly
Thuyền không một chiếc em đi
Quanh thuyến trăng rọi, sông thì lạnh căm
Đêm khuya nàng bỗng mơ ngày cũ
Lệ trào rơi trên má phần hồng
Được nghe gảy khúc tơ đồng
Nay nghe truyện lại càng thương ngậm ngùi
Cùng là khách chân trời góc biển
Gặp nhau đây thân thiện khác gì
Kinh đô năm ngoái ra đi
Thân quan bị giáng đày về Tầm Dương
Nhạc đâu ở Tầm Dương hẻo lánh
Suốt năm không tiếng khánh tiếng đàn
Nhà gần nơi bến sông Bồn
Lau gầy trúc ốm mọc lan quanh nhà
Ở đấy nghe thấy gì sớm tối?
Tiếng quyên kêu khắc khoải, vượn buồn
Trăng thu, hoa sớm, sông xuân
Thường thỉ chỉ một mình nhâm nhi sầu
Há không có sáo đồng hát núi
Nhưng khó nghe những líu cùng lo
Nay nghe nàng gảy tỳ bà
Khác nào nghe nhạc tiên ca trên trời
Hãy vui lòng đàn chơi khúc nữa
Ta sẽ vì nàng chuyển thành thơ
Gọi là hành khúc tỳ bà
Vâng lời ngồi xuống đàn ca vài bài
Âm khác hẳn rầu rầu thương cảm
Khiến người nghe cả đám lệ rơi
Ai người lệ ứa nhiều hơn
Giang châu tư mã lệ tràn đẫm y.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trương Việt Linh

Đêm thu tiễn khách bến Tầm Dương
Xào xạc lau thu gợn gợn buồn
Xuống ngựa dùng dằng thuyền gác mái
Rượu nồng nâng chén sáo đàn suông
Vui chưa tròn cuộc, thảm chia tay
Trăng dọi lòng sông bát ngát say
Vẳng tiếng tì bà vang bến nước
Ngập ngừng chủ khách biếng chia tay
Lần nghe, sẽ hỏi nọ ai đàn?
Bặt tiếng lời thưa ngại hổ han
Thuyền sát đến gần mời tỏ mặt
Rượu châm đèn sáng cuộc vui lan
Năn nỉ hết lời mới bước ra
Tì bà che khuất nửa mày hoa
Lên dây vặn trục buông đôi tiếng
Khúc chửa vầy xong điệu đậm đà
Nức nở nghe từ mấy phím tơ
Nỗi niềm cay đắng tự bao giờ
Mày chau tay gảy bao sầu hận
Tâm sự cùng ai giải bến bờ
Nhặt khoan dìu dặt giọng trăm chiều
Hết khúc Nghê Thường đến Lục Yêu
Dây nhỏ nỉ non thầm kể lể
Dây to sầm sập tiếng mưa rào
Cao thấp lần nghe tiếng dạo mau
Như trên mâm ngọc nảy trân châu
Oanh ca ríu rít trong hoa thắm
Suối ngập ngừng trôi thác lũ trào
Suối lạnh lùng trôi mành đứt dây
Đứt dây nên bặt tiếng đàn bay
Bao nhiêu sầu hận buồn ngơ ngẩn
Lặng ngắt sao lòng chan chứa đây
Bỗng như bình vỡ nước trào tuôn
Nhựa sắt xông lên tiếng giáo gươm
Trọn khúc bốn dây chung một phách
Nghe như xé lụa oán sầu thương
Lặng ngắt đông tây mấy lá thuyền
Dòng sông trong vắt bóng trăng nghiêng
Khẻ khàn thu xếp xong đàn bát
Khép nép xiêm y tỏ nỗi niềm
Rằng thiếp xưa kia ở đế đô
Quê làng vốn tự xứ Hà Mô
Học đàn từ thuở mười ba tuổi
Nổi tiếng tài danh tự thuở giờ
Trọn khúc Thiện Tài sợ lắm phen
Điểm trang xong khiến ả Thu ghen
Ngũ Lăng trai trẻ giành yêu mến
Lụa thắm tranh mua một tiếng đàn
Lược bạc thoa vàng nhịp gõ tan
Quần hồng đẫm rượu ố màu loang
Mãi vui còn thiết chi đâu nữa
Xuân đến thu qua tuế nguyệt tàn
Dì chết em đi lính não lòng
Sớm chiều phai nhạt nét hoa dung
Ngựa xe ngoài cửa nào đâu thấy
Cùng lái thương kia kết vợ chồng
Trọng lợi xem thường cảnh biệt ly
Buôn chè tháng trước khách ra đi
Thuyền không đậu bến thân thui thủi
Trăng dãi lòng sông não nuột thay
Đêm vắng mơ màng nhớ tuổi xuân
Lệ rơi trên má nhạt phai hồng
Tiếng đàn thổn thức bao tâm sự
Thêm nỗi buồn nghe chuyện não lòng
Lận đận chân trời xót phận chung
Lựa gì đôi lứa phải quen thân
Kinh đô năm ngoái ta từ biệt
Đất trích Tầm Dương ốm liệt nằm
Nơi đây quạnh quẽ chốn khô khan
Năm trọn không nghe tiếng áo đàn
Nhà ở sông Bồn nơi thấp trũng
Trúc gầy lan úa nhảy tràn lan
Sáo đồng hát núi há đâu không
Ngán nỗi líu lo giọng chẳng đồng
Điệu khúc đêm nay mừng thưởng thức
Khác chi tiên nhạc cõi non Bồng
Nào hãy cùng vui khúc nữa chơi
Vì ai ta sẽ soạn nên lời
Tần ngần cảm tạ ơn tri kỷ
Nắn phím so dây lệ chảy vời
Ảo não cung đàn nghe khác giọng
Người bưng mặt khóc lệ rơi nhoà
Lệ ai chan chứa hơn người nhỉ?
Tư Mã Giang Châu ướt vạt tà

14.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Canh khuya đưa khách Tầm Dương,
Gió thu hiu hắt lá phong rơi đầy.
Người xuống ngựa, khách thuyền quay,
Chén quỳnh uống cạn uổng thay không đàn.
Say gì ly biệt nơi ngàn,
Bóng trăng sông đượm lòng mang mang sầu.
Tỳ bà sông nước nghe đâu,
Chủ nhân nán lại, khách âu chẳng rời.
Hỏi người đàn hết dạo chơi,
Tỳ bà im bặt, tiếng người im theo.
Gặp nhau rời khỏi thuyền neo,
Mở thêm tiệc rượu đèn khêu rượu bày,
Ngàn lần gọi mới ra ngay,
Khuất che nửa mặt ôm tay tỳ bà.
So dây vặn trục thử qua,
Chưa đàn thành khúc nghe ra hữu tình.
Nghẹn ngào uất ức nổi mình,
Tỏ bày bất đắc chí khinh cuộc đời.
Khép mày cứ gảy mãi thôi,
Giãi bày tâm sự đơn côi vô cùng.
Vuốt rờ chậm rãi nhẹ rung,
Nghê thường đầu khúc sau cùng Lục yêu.
Ào ào dây lớn mưa chiều,
Nỉ non dây nhỏ như điều tỉ tê.
Rào rào lẫn tiếng ủ ê,
Nhỏ to châu rắc ngọc gieo mâm vàng.
Dưới hoa oanh líu lo sang,
Ngập ngừng suối chảy trong ngàn xuống sông.
Buồn tênh nước suối lạnh đông,
Tiếng đàn ngưng bặt, lặng trong bầu trời.
Hận sầu u uất tơi bời,
Âm thanh không có nghỉ thời còn hay.
Nước tung bình bạc vỡ bay,
Ào ào thiết kỵ, kiếm đao sáng ngời.
Dạo tay vào bốn dây rời,
Tiếng như lụa xé vận vào bốn dây.
Lặng im thuyền mảng đông tây,
Trăng thu chỉ thấy sáng đầy giữa sông.
Trầm ngâm phím dắt vào trong,
Áo xiêm sửa gọn, tô hồng dung nhan.
Kinh thành tâm sự là nàng,
Lăng Hà Mô ấy nhà nàng ở đây.
Mười ba tuổi học đàn ngay,
Giáo phường thứ nhất ghi nay học đàn.
Dạy đàn nhà phục nể nang.
Thu Nương đố kỵ khi nàng điểm trang.
Ngũ Lăng tranh tặng các chàng,
Một bài được thưởng cơ man lụa đào.
Lược vàng trâm vỡ rào rào,
Lụa quần huyết dụ rượu đào đổ hoen.
Năm này vui vẻ sau quen.
Xuân thu trăng gió, nhàn len một đời.
Em đi lính, chết dì rồi,
Chiều qua, sớm lại, sắc thôi cũng tàn.
Cổng ngoài xe ngựa vắng sang,
Tuổi cao rồi mới vợ chàng lái buôn.
Người tham lợi, biệt coi thường,
Phù Lương tháng trước mua hương mua trà.
Một mình thuyền chẳng giữ nhà,
Quanh thuyền trăng sáng, sương sa lạnh lùng.
Đến khuya mộng lại trẻ trung,
Lệ nhoè mộng thấy má hồng phấn son,
Nghe tỳ bà tiếng nỉ non,
Nghe thêm tâm sự lòng còn ngẩn ngơ.
Cùng là luân lạc chân trời,
Gặp đây hà tất từng thời biết nhau.
Năm qua tôi biệt kinh vua,
Tầm Dương bị biếm đến nay bệnh nằm.
Tầm Dương vắng không đàn cầm,
Chưa nghe đàn sáo cả năm tiếng ồn,
Tôi gần thấp ướt sông Bồn,
Lau vàng, trúc võ mọc chôn quanh nhà.
Sáng chiều nghe được gì xa,
Quốc kêu ra máu bi ai vượn gào.
Thu trăng xuân sáng, hoa chào,
Thường đem rượu uống ra vào mình tôi.
Phải không ca múa địch thôi,
Líu lo, líu liết, thật thời khó nghe.
Tiếng tỳ bà nay đêm về,
Như tiếng tiên hát, tai nghe rõ ràng.
Xin ngồi lại một khúc đàn,
Vì nàng tôi sẽ viết trang Tỳ Bà.
Cảm thông nàng đứng lâu ra.
Rồi ngồi đàn gảy tiếng va nhanh dần.
Không như buồn thảm tiếng gần,
Hết người trong tiệc nghe dần lệ sa.
Khóc nhiều người nhất ấy là
Giang Châu Tư mã ướt tà áo xanh.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Phổ nhạc Tỳ Bà Hành

https://www.youtube.com/watch?v=hOl-2hy1_bo

Chưa có đánh giá nào
Trả lời

Trang trong tổng số 5 trang (43 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ [1] [2] [3] [4] [5] ›Trang sau »Trang cuối