Đỗ Lăng tẩu 杜陵叟 • Ông già Đỗ Lăng

Ông già Đỗ Lăng, quê Đỗ Lăng,
Mấy thửa ruộng xấu cấy quanh năm.
Tháng ba không mưa, lại gió nóng,
Mạ không lên được đều chết bỏng.
Tháng chín lạnh sớm, sương xuống nhiều,
Gié lúa chưa chín đều héo queo.
Quan trên biết rõ mà không xét,
Thúc lấy đủ tô cầu lập công.
Bán đất, cầm dâu nộp cho đủ.
Cơm áo sang năm trông vào đâu?
Lột áo trên mình ta,
Cướp cơm trong miệng ta.
Hại người hại vật là hùm sói,
Cứ gì cào móng, nghiến răng ăn thịt người!
Không biết người nào tâu hoàng đế,
Vua thương bíêt được người tác tệ.
Chiếu thư nói rõ sự ban ơn;
Kinh kì năm nay tha hết thuế.
Lí dịch mới đến ngày hôm qua,
Tay cầm sắc điện dán thôn nhà.
Mười nhà chịu thuế, chín đã đóng,
Ơn vua tha thuế cũng bằng thừa!

Cư ngụ Đỗ Lăng có lão Đỗ
Ruộng quanh năm cằn cỗi cố làm mùa.
Tháng ba gió sớm trời không mưa
Lúa mạch bông thưa khô chết héo.
Tháng chín sương rơi thu lạnh lẽo
Lúa mùa tép lép vẫn luôn xanh
Trưởng quan biết rõ chẳng tấu trình
Cứ hạch sách thúc thu tàn bạo thế.
Bán đất ruộng cầm vườn dâu nạp thuế
Mai miếng ăn manh áo kể sao đây?
Móc miệng cơm lột áo này đang mặc
Bọn lang sói hành người hại vật
Đâu cần xé xác thịt ăn người.
Tâu lên vua chẳng rõ nhờ ai khơi
Lòng trắc ẩn thương thay dân đói rách.
Viết chiếu thư giấy bạch ban ân đức
Năm nay miễn thuế khu vực ngoại ô
Lính lệ hôm qua đến cửa hộ
Tay cầm sắc chỉ hô khắp thôn.
Mười nhà đã chín thuế thu xong.
Vua tôi cho nhận ơn không!!!

Đỗ Lăng, bác ở Đỗ Lăng,
Quanh năm cầy cấy được chăng vài sào.
Không mưa, gió nóng thổi vào,
Mạ vàng úa chết, phần nào còn thôi.
Sương thu, rét đến sớm rồi,
Lúa xanh, bông lép, khắp nơi mất mùa.
Quan hay, nhưng chẳng trình vua,
Vội vàng thu vét cho vừa vụ thôi.
Cầm dâu bán đất nộp rồi,
Sang năm, ăn mặc biết thời tính sao?
Lột áo trên mình ta,
Cướp cơm trong miệng ta.
Tổn người hại vật, đều là sói lang!
Cứ gì nanh vuốt rõ ràng,
Giết người ăn thịt, sói lang mới là?
Ai tâu, Hoàng Đế hiểu ra,
Động lòng trắc ẩn, xót xa hạn này.
Chiếu ban ân đức sâu dầy:
Từ Kinh tha thuế năm này cho dân.
Trước nhà, lý dịch đến gần,
Tay cầm chiếu dán cho dân rõ lời.
Mười nhà, chín đã nạp rồi,
Ơn vua tha thuế, hoá lời nói suông!...

Lão Đỗ Lăng, Đỗ Lăng sinh sống
Trồng lúa trong một khoảnh ruộng cằn
Không mưa, gió nổi sớm hơn
Lép bông, lúa mạch héo hon chết vàng
Đến tháng thu nhiều sương, lạnh sớm
Lúa mùa đều không chín, cứ xanh
Trưởng quan biết rõ, không trình
Thúc thâu nạp thuế cho mình phận xong
Dân cầm bán ruộng nương đóng thuế
Ngày mai cơm áo biết ra sao?
Tôi đang mặc, lột áo bào
Cơm ăn trong miệng móc cào cho ra
Ác với người đã là lang sói
Đâu cần ăn cắn xé thịt người
Tâu vua ai đã làm rồi
Vua thương dân đói, biết người làm sai
Trên giấy trắng tỏ bầy ân đức:
Miễn thuế cho vùng trực kinh đô
Hôm qua lính đến từng nhà
Tay cầm sắc điệp treo loà xóm thôn
Mười nhà thì chín gom đủ thuế
Chỉ nhận suông ân trễ từ vua.