LI

Nhưng những bạn, ta thân tình gặp gỡ,
Tôi đã đọc cho nghe những dòng thơ đầu đó…
Người mất rồi, có bạn ở quá xa,
Như Sadi từng nói ngày xưa.
Không có họ, Ônhêghin được vẽ vừa hoàn chỉnh,
Còn cô gái là ảnh hình đáng yêu Lý tưởng…
Về Tachiana ta đã kể nghe nhiều,
Ôi Số trời định đoạt mất được bao nhiêu!
May cho kẻ dự hội vui Cuộc đời, đã
Rượu đầy cốc, vẫn rút lui sớm sủa,
Không cạn luôn mà để dở giữa chừng,
Ai không xem hết chuyện tình của nàng
Và bất chợt biết chia tay cùng với nó,
Như tôi với Ônhêghin tạm biệt đầy nhung nhớ.

Chú thích

LI.
Hình tượng cuộc đời được khai triển theo phép ẩn dụ khá đối lập nhau: Lý tưởng- Số phận - Cuộc đời. Thường có hai cách hiểu: a) cuộc đời là tiệc hội/ cuộc đời là bể khổ. b) cuộc đời là cuốn sách, cuốn tiểu thuyết.
4.Sadi (hay Saadi) (khoảng giữa các năm 1203 và 1210-1292) nhà thơ Iran, sinh ra tại Shiras

12.роман có hai nghĩa, nên có thể hiểu hai cách: Ai không xem hết cuốn tiểu thuyết này (chuyện tình của nàng)

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Chúng tôi đã dùng văn bản Evghênhi Ônhêghin theo nguồn sau:
* Пушкин А. С. Евгений Онегин: Роман в стихах на сайте ФЭБ (1937)
// Пушкин А. С. Полное собрание сочинений: В 16 т. — М.—Л.: Издательство АН СССР, 1937—1959. — Т. 6. Евгений Онегин. — 1937. — С. 1—205. — Примечания к «Евгению Онегину»: C. 191—195; Отрывки из путешествия Онегина: C. 197—205.
* Пушкин А. С. Евгений Онегин: Роман в стихах на сайте ФЭБ (1978)
// Пушкин А. С. Полное собрание сочинений: В 10 т. — Л.: Наука, Ленинградское отделение, 1977—1979. — Т. 5. Евгений Онегин. Драматические произведения. — 1978. — С. 5—184.
* Пушкин А. С. Евгений Онегин на сайте «Аll-art»
Текст романа с комментариями В. В. Набокова, комментариями Ю. М. Лотмана и примечаниями Б. В. Томашевского.
(Theo: ctix.ru)

2.Để hiểu đúng văn bản Evghênhi Ônhêghin, chúng tôi dựa vào các tác giả: Ю. М. Лотман, В. В. Набоков, Б. В.Томашевский và một số nguồn khác. Trên mạng có nhiều bài của người Nga phân tích một số khổ thơ trong Evghênhi Ônhêghin cũng giúp ích nhiều cho việc hiểu sâu văn bản.

Đã tham khảo bản dịch của các tác giả sau:

Tiếng Việt:
-blog 0912375717nhavan thai ba tan. Puskin, Evghênhi Ônhêghin
-Sách:
(A.X. Puskin. Evghênhi Ônhêghin, tiểu thuyết thơ, Thái Bá Tân dịch, Trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ, Hà Nội, 1984.)

Tiếng Anh:
1.Eugène Onegin. gutenberg.org
2.A.S. Puskin; Eugène Onegin (tr. Ch. Johnston)

3.Các chú thích trong bản dịch này đều dịch lại (có rút gọn) ghi chú của Ю. М. Лотман, В. В. Набоков, Б. В.Томашевский là chính, có xử dụng thêm vài nguồn khác.

Лотман Ю. М. Роман А. С. Пушкина “Евгений Онегин”: Комментарий: Пособие для учителя // Лотман Ю. М. Пушкин: Биография писателя; Статьи и заметки, 1960—1990; “Евгений Онегин”: Комментарий. — СПб.: Искусство-СПБ, 1995. — С. 472—762.

V. Nabôkôp. Комментарий к роману «Евгений Онегин«, краткое содержание. Издательство Искусство-СПб/ Набоковский фонд, 1998.

Томашевский Б. В. Пушкин: В 2 кн. М.; Л., 1956, 1961.

4.Tranh minh hoạ của các hoạ sỹ sau:
Репин И. Е. (1844-1930)
Кузьмин Н. В. (1890-1987)
Самокиш-Судовская Елена Петровна (1863-1924);
Тимошенко Лидия Яковлевна (1903-1978);
Соколов П. П. (1826-1905);
Добужинский Мстислав Валерианович (1875-1957);
Дмитрий Анатольевич Белюкин (1962 -);


(ĐÔI LỜI CỦA NGƯỜI DỊCH
Đã từ lâu rồi, tôi có ước mơ thầm kín là một ngày nào đó sẽ dịch “Evghênhi Ônhêghin”, từ khi mới tốt nghiệp đại học (1969), đã mua một bản “Evghênhi Ônhêghin” bằng tiếng Nga bày tủ sách trong nhà, để nhắc nhở mình, nhưng do ra trường hồi “chiến tranh và bao cấp”, cái gì cũng thiếu: tiếng Nga bập bẹ, kiến thức chưa đủ, sách tra cứu không có… nên đành chịu, tạm gác lại ước mơ này, tưởng phải từ bỏ dự định dịch vì “Evghênhi Ônhêghin” khó quá, nay nhờ có Internet tuyệt vời, mới được đọc V.V.Nabôkôp, ỈU. M. Lotman, B.V. Tômashepski và nhiều tác giả khác, tôi mới dám dịch “Evghênhi Ônhêghin”, thật sự, không có sách của họ, chắc tôi cũng không dịch nổi. Nabôkôp cho rằng dịch Evghênhi Ônhêghin mà làm mất đi khổ thơ “Ônhêghin” thì bản dịch coi như thất bại. Đành chịu vậy. Chỉ vui là, ước mơ thời trẻ giờ mới thực hiện được.
Xin cám ơn các bạn trong thi viên.nét đã đi cùng tôi suốt ba năm qua, từ lúc đăng khổ đầu tiên tới nay: cám ơn các bạn: vanachi, tôn tiền tử, hongha83, và tất cả mọi người trong ban quản trị.
Cám ơn các bạn đủ kiên nhẫn đọc hết tám chương dịch. Tôi biết mình làm một việc quá sức mình. Nhưng tôi vẫn tiếp tục sửa đủ loại lỗi sai trong bản dịch, trong khả năng của tôi.)

Mục lục
Chương Một, khổ I
Phân tích khổ I, chương Một
Bản dịch sang tiếng Anh khổ I
Thơ ngụ ngôn “Con lừa và người nông dân”
Những khó khăn trong việc dịch “EO” sang tiếng Anh, Pháp
Nabôkốp và khổ thơ “Ônheghin»
Nabôkốp nói về dịch “EO”
“Cá không ăn muối cá ươn…”
Các gia sư của Puskin thời nhỏ
Cấu trúc của “EO”
Cấu trúc của “EO” (tiếp theo)
Lịch sử dịch “EO” ở Trung Quốc
“EO” đã được dịch ra bao nhiêu thứ tiếng?

Chương Hai, khổ I
Cấu trúc của “EO”
Kể về Puskin và Natalia
Hôn nhân của Puskin và Natalia
Cuộc sống những năm đầu
Kể về Dantes
Đám cưới của Dantes
Cuộc đấu súng
Cái chết của Puskin
Puskin và chị gái vợ Aleksandra
Con hợp pháp của Puskin
Con “rơi” của Puskin
Gia đình bố mẹ Puskin nhận hợp tác quản lý Puskin
Tin đồn Puskin bị đánh đòn
Về Tôlstôi - “người Mỹ”
Thú chơi bài bạc của Puskin
Mối tình đầu của Puskin

Khổ II
Puskin và thú chơi cờ bạc

Chương Ba, khổ I
Cấu trúc “EO”
Hôn nhân lần hai của Natalia
Đánh giá về Natalia
30 lần thách đấu của Puskin
Chuyện về hai cha con nhà thơ Puskin

Chương Bốn, khổ 7
Cấu trúc “EO”
Puskin cầu hôn Anna và bị từ chối
“Số phận chống lại”: những điềm báo gở trong đám cưới của Puskin

Chương Năm, khổ I
Cấu trúc “EO”
Cơn mộng của Tachiana
Dantes và Ekaterina sau khi Puskin mất
Kể thêm về Dantes (phần 1)
Kể thêm về Dantes (phần 2)

Chương Sáu, khổ I
Cấu trúc “EO”
Cuộc đấu súng Lenski và Evghenhi
Vì sao Puskin phải thách đấu súng
Puskin và các người đẹp
Nga hoàng Nhikôlai Đệ nhất và đại thi hào Puskin (phần 1)
Nhikôlai I và Puskin (phần 2)
Nhikôlai I và Puskin (phần 3)
Nga hoàng Aleksandr Đệ nhất và nhà thơ Puskin

Chương Bảy, khổ I
Cấu trúc của “EO”
Đánh giá về Nabôkôp và sách chú thích
Truyện cười xoay quanh Puskin (1)
… (2)
…(3)

Chương Tám, cuối khổ I (trang 1)
Thế hệ chút chít của nhà thơ Puskin
Ai có lỗi trong cái chết của Puskin? (1)
Ai có lỗi…. (2)
Ai có lỗi… (3)
Số phận hai chương IX và X “EO”
-Chương IX: Nga du ký của Ônhêghin (36 khổ thơ và bản dịch)
-Các bản viết mới chương X “EO”
Cuối khổ 1, (Trang 2)
Chương XI, Evghenhi “tái xuất” (25 khổ thơ và bản dịch)
Trang 3:
Chương IX - Nga du ký của Ônhêghin (từ khổ XXX tới hết)

Sau khổ cuối, chương VIII
Tóm tắt theo chương
Bảng nhân vật
Nhân vật chính
Nhân vật phụ
Bảng thời gian phỏng đoán các sự kiện trong “EO”

Chương Tám, khổ 2
Những ý kiến đòi phủ nhận sự nghiệp sáng tác của Puskin
Bi kịch không nhận thức đúng đắn về Puskin
Puskin trong ý kiến đánh giá…những năm 60 tk. XIX