15.00
Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong
Thời kỳ: Thịnh Đường
7 bài trả lời: 7 bản dịch
1 người thích

Đăng bởi Vanachi vào 27/10/2005 12:45, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi tôn tiền tử vào 27/02/2015 12:02

觀公孫大娘弟子舞劍器行

昔有佳人公孫氏,
一舞劍器動四方。
觀者如山色沮喪,
天地為之久低昂。
霍如羿射九日落,
矯如群帝驂龍翔。
來如雷霆收震怒,
罷如江海凝清光。
絳脣珠袖兩寂寞,
晚有弟子傳芬芳。
臨穎美人在白帝,
妙舞此曲神揚揚。
與餘問答既有以,
感時撫事增惋傷。
先帝侍女八千人,
公孫劍器初第一。
五十年間似返掌,
風塵鴻洞昏王室。
梨園子弟散如煙,
女樂餘姿映寒日。
金粟堆前木已拱,
瞿塘石城草蕭瑟。
玳筵急管曲復終,
樂极哀來月東出。
老夫不知其所往,
足茧荒山轉愁疾。

 

Quan Công Tôn đại nương đệ tử vũ “Kiếm khí” hành

Tích hữu giai nhân Công Tôn thị
Nhất vũ kiếm khí động tứ phương.
Quan giả như sơn sắc trở táng,
Thiên địa vi chi cửu đê ngang.
Quắc như Nghệ xạ cửu nhật lạc,
Kiểu như quần đế tham long tường.
Lai như lôi đình thu chấn nộ,
Bãi như giang hải ngưng thanh quang.
Giáng thần châu tự lưỡng tịch mịch,
Vãn hữu đệ tử truyền phân phương.
Lâm Dĩnh mĩ nhân tại Bạch Đế,
Diệu vũ thử khúc thần dương dương.
Dữ dư vấn đáp ký hữu dĩ,
Cảm thì phủ sự tằng uyển thương.
Tiên đế thị nữ bát thiên nhân,
Công Tôn kiếm khí sơ đệ nhất.
Ngũ thập niên gian tự phản chưởng,
Phong trần hồng động hôn vương thất.
Lê viên tử đệ tán như yên,
Nữ nhạc dư tư ánh hàn nhật.
Kim Túc đôi tiền mộc dĩ củng,
Cù Đường thạch thành thảo tiêu sắt.
Đại diên cấp quản khúc phục chung,
Lạc cực ai lai nguyệt đông xuất.
Lão phu bất tri kỳ sở vãng,
Túc kiển hoang sơn chuyển sầu tật.

 

Dịch nghĩa

Xưa có người đẹp họ Công Tôn,
Mỗi lần múa điệu kiếm khí, bốn phương rung động.
Người xem vững như núi cũng khiếp đảm.
Trời đất theo nhịp múa mà lên cao xuống thấp.
Sáng rực như Hậu Nghệ bắn rơi chín mặt trời,
Vững vàng như các chúa tiên cỡi rồng lượn.
Đến khi sấm sét thu hết cơn giận dữ,
Dừng như sông bể đọng ánh sáng trong veo.
Làm môi thắm, tay áo ngọc nay đã vắng tênh,
Về già có cô học trò để truyền nghề.
Ấy là người đẹp xứ Lâm Dĩnh ở thành Bạch Đế.
Múa khúc tuyệt diệu này, thần thái hiên ngang.
Cùng ta trò chuyện trong chốc lát,
Cảm thời thế nhiều ngang trái mà xót thương!
Thị nữ của tiên đế có tám nghìn người,
Kiếm khí của Công Tôn đứng hàng đầu.
Khoảng năm chục năm trôi qua tựa như trở bàn tay,
Gió bụi tơi bời tối tăm cả cung vua.
Đệ tử Lê viên tan tác như khói,
Phong tư đội nữ nhạc chỉ còn ánh nắng lạnh lẽo.
Trước gò Kim Túc, côi cối chầu hầu,
Nơi thành đá Cù Đường, cỏ xác xơ buồn bã.
Trên tiệc, khúc sáo dồn dập đã dứt
Vui xong sinh buồn, trăng mọc trời đông.
Già này chẳng biết sẽ đi về đâu,
Chân chai lê trong núi hoang theo nỗi sầu.


(Năm 767)

Lời tự: “Đại Lịch nhị niên thập nguyệt, thập cửu nhật, Quỳ phủ biệt giá Nguyên Trì trạch, kiến Lâm Dĩnh Lý thập nhị nương vũ ‘Kiếm khí’, trang kỳ uý khí, vấn kỳ sở sư? Viết: ‘Dư Công Tôn đại nương đệ tử dã!’ Khai Nguyên tam tải, dư thượng đồng trĩ, ký ư Yển Thành, quan Công Tôn thị vũ kiếm khí, hồn thoát, lưu ly, đốn toả, độc xuất quán thời. Tự cao đầu Nghi Xuân, Lê Viên nhị kỹ phường nội nhân, kịp ngoại cung phụng, hiểu thị vũ giả, Thánh Văn Thần Vũ hoàng đế sơ, Công Tôn nhất nhân nhi dĩ. Ngọc mạo cẩm y, huống dư bạch thủ. Kim tư đệ tử, diệc phỉ thịnh nhan. Ký biện kỳ do lai, tri ba lan mạc nhị, phủ sự khảng khái, liêu vi ‘Kiếm khí hành’. Tích giả Ngô nhân, Trương Húc, thiện thảo thư thiếp, số thường ư Nghiệp huyện, quan Công Tôn đại nương vũ ‘Tây hà kiếm khí’, tự thử thảo thư trường tiến, hào đãng, cảm kích, tức Công Tôn khả tri hĩ!” 大曆二年十月十九日夔府別駕元持宅,見臨穎李十二娘舞劍器,壯其蔚跂。問其所師。曰:余公孫大娘弟子也。開元三載,余尚童穉,記於郾城,觀公孫氏舞劍器渾脫瀏漓,頓挫,獨出冠時。自高頭宜春梨園二伎内人洎外供奉曉是舞者。聖文神武皇帝初,公孫一人而已。玉貌錦衣況余白首。今兹弟子亦匪盛顏旣辨其由來,知波瀾莫二。撫事慷慨,聊為劍器行。昔者吳人張旭,善草書帖,數常於鄴縣觀公孫大娘舞西河劍器,自此草書長進,豪蕩感激,卽公孫可知矣。 (Ngày 19 tháng 10 năm Đại Lịch thứ 2, ở nhà Nguyên Trì, giữ chức biệt giá tại Quỳ châu, tôi được coi nàng họ Lý, gốc người Lâm Dĩnh múa điệu “Kiếm khí”, phục dáng điệu lanh lẹ của nàng, mới hỏi nàng học múa từ ai? Nàng đáp: “Tôi là học trò của cô cả Công Tôn”. Năm Khai Nguyên thứ 3, tôi còn nhỏ, khi ở Yển Thành có được coi cô cả Công Tôn múa điệu “Kiếm khí”, “Vụt đỏ”, nhanh nhẹ, nhịp nhàng, thời đó nổi tiếng. Những người đứng đầu trong hai đoàn Nghi Xuân và Lê Viên cho đến các vũ nữ phục vụ nhà vua bên ngoài, diễn đạt được lối múa này, trong những năm đầu của đời đức Thánh Văn Thần Võ hoàng đế, chỉ có cô cả Công Tôn mà thôi. Mặt ngọc, áo hoa, tôi nay tủi cho mình đầu bạc. Ngay cả người học trò này cũng không còn trẻ nữa. Đã biết rõ gốc tích nàng, lại thêm coi điệu múa không có khác xưa, nhân đó cảm khái mà làm ra bài hành này. Xưa người đất Ngô là Trương Húc, vốn giỏi về lối viết thảo, có lần ở huyện Nghiệp, được coi cô cả Công Tôn múa “Kiếm khí tây hà”. Từ đó ông hoàn mỹ thêm lối viết thảo của ông. Coi đó đủ thấy tài của cô cả Công Tôn là như thế nào.)

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (7 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Bất Giới @Mai Hoa Trang

Xưa người đẹp Công Tôn múa kiếm
Khí tung hoành rung chuyển bốn phương.
Người xem khiếp đảm lạ thường
Điệu cao nhịp thấp tựa nương đất trời.
Rực như Nghệ bắn rơi chín quạ
Vững như rồng tiên chúa cưỡi chơi.
Tan cơn giận dữ thiên lôi
Dừng như bể đọng ánh ngời sông trong.
Lúc tuổi già buồn không vắng vẻ
Cô học trò học nghệ xứ Lâm.
Vốn thành Bạch Đế mỹ nhân
Đường gươm diệu tuyệt thái thần hiên ngang.
Trong chốc lát cùng nàng chuyện rỗi
Cảm thế thời lắm nỗi trái ngang.
Thị nữ tiên đế tám ngàn
Công Tôn kiếm khí đứng hàng nhất lưu.
Năm chục năm bóng câu qua cửa
Chốn thâm cung khói lửa miên man.
Lê viên đệ tử khói tan
Phong tư nữ nhạc chút hàn nắng rơi.
Gò Kim Túc cây ngồi chầu mãi
Chốn Cù Đường cỏ lại buồn hơn.
Tiệc cao đã dứt sáo dồn
Trời đông trăng mọc vui buồn qua mau.
Thân già biết sẽ về đâu ?
Chân chai lê gót gieo sầu núi hoang...

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn phước Hậu

Thuở xưa người đẹp họ Công Tôn
Kiếm khí múa lên động bốn phương.
Khán giả vững như non khiếp đảm
Đất trời theo điệu múa quay cuồng.
Chín mặt trời rơi, tên Hậu Nghệ,
Vững vàng tiên chúa cỡi lưng rồng.
Đến tựa thiên lôi thâu sấm sét,
Dừng múa ánh ngời tỏa biển sông.
Tinh anh, nét ngọc đà xa vắng
Về già có đệ tử truyền chân.
Người đẹp xứ Lâm, thành Bạch Đế
Múa chiêu thần thái rất phô trương.
Cùng ta trò chuyện trong giây lát,
Thời thế trái ngang lắm xót thương.
Kiếm khí Công Tôn vào bậc nhất
Tám ngàn thị nữ của tiên vương.
Năm chục năm nhanh tay trở ngửa
Tơi bời gió bụi tối hoàng cung.
Đệ tử Lê viên tan khói tủa
Nữ nhạc chỉ còn bóng lạnh lùng.
Chầu hầu cây cối gò Kim Túc,
Xác xơ thành đá chốn Cù Đường.
Trên tiệc khúc tiêu dồn dập dứt,
Vui xong buồn đến trăng đông phương.
Già này chẳng biết về đâu nữa
Sầu nặng chân chai lết núi rừng.

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của mailang

Họ Công Tôn xưa có người đẹp,
Kiếm múa một đường, động bốn phương.
Người xem như núi, mặt kinh hãi,
Trời đất vì đây điên đảo thường.
Lấp lánh Nghệ tin rơi chín Ác,
Mạnh nhanh tiên nữ lượn bay rồng.
Đến tựa thiên lôi giận sấm nổ,
Dứt như ánh sáng biển ngưng trong.
Môi son tà ngọc đều im lặng,
Đệ tử sau truyền đạt đỉnh cao.
Mỹ nhân Lâm Dĩnh nơi thành Bạch,
Một khúc múa hay vẻ tự hào.
Năm chục năm nhanh tay lật lại,
Mênh mông gió bụi mờ triều đại,
Lê viên đệ tử khói tan vèo,
Nữ Nhạc dư âm ánh sáng trải.
Cây đồi Kim Cúc ôm vừa đủ,
Ảm đạm Cù Đường thành đá cũ,
Yến tiệc sáo nhanh, khúc nhạc ngừng,
Vui đi sầu lại trăng đông nhú.
Lão phu không biết hướng đi mình,
Núi vắng chai chân bệnh, ủ rũ!

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Phạm Doanh

Xưa họ Công Tôn có cô cả,
Khi múa kiếm khí, bốn phương rung.
Nếu núi có coi cũng sửng sốt,
Đất trời lên xuống theo nhịp cùng.
Lẹ như Nghệ bắn mặt trời rụng,
Yểu điệu hệt tiên nữ cưỡi rồng.
Khi giáng, sấm sét cơn dông nổi,
Lúc thăng, sông bể tia sáng ngưng.
Môi son, áo ngọc nay đều hết,
Cuối đời truyền lại học trò cưng.
Người đẹp Lâm Dĩnh tới Bạch Đế,
Khúc này đem múa dáng lâng lâng.
Cùng ta thăm hỏi trong dây lát,
Cảm vì thời thế, thân xót thương.
Kẻ hầu vua trước tám ngàn người,
Múa kiếm khí, Công Tôn hay nhất.
Năm chục năm qua như trở tay,
Gió bụi tơi bời mờ vương thất.
Đoàn hát Lê Viên tan như mây,
Nữ nhạc trơ vơ ánh chiều nhạt.
Trước đồi Kim Túc cây um tùm,
Thành đá Cồ-đường cỏ lay lắt.
Trên tiệc ca mau, khúc mới ngưng,
Quá vui, buồn đến, trăng hiu hắt.
Thân già lui tới biết đâu nhờ,
Lặc liễng núi hoang lòng đau thắt.

tửu tận tình do tại
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Người đẹp họ Công Tôn thuở trước
Múa kiếm lên cả nước rung rinh
Vững vàng như núi cũng kinh
Đất trời cũng phải vị tình ngả nghiêng
Sáng như Nghệ bắn văng vầng nhật
Uyển chuyển như tiên đáp lưng rồng
Tới như sấm sét bão bùng
Ngưng như biển lặng sông trong hiền hoà
Tài hoa mãi cũng ra mai một
Học trò cưng sau rốt truyền nghề
Nữ nhi Lâm Dĩnh quán quê
Tới thành Bạch Đế diễn phô kiếm tài
Câu hỏi đáp cùng người trao đổi
Nhìn người nay thương tới người xưa
Tám ngàn cung nữ của vua
Công Tôn múa kiếm mới vừa long nhan
Năm mươi năm như bàn tay lật
Gió bụi nay phủ khắp cung rồi
Lê Viên phường hát tàn phai
Dư âm nữ nhạc còn nơi chiều vàng
Gò Kim Túc cây hàng cung kính
Cỏ xác xơ thành đá Cù Đường
Tiệc hoa đàn sáo chợt ngưng
Sau vui buồn đến, mặt trăng ló rồi
Thân già về chẳng có nơi
Chân chai núi vắng rã rời bước đi.

11.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Tạ Trung Hậu

Gái đẹp Công Tôn từ thuở ấy
Múa bài Kiếm Khí bốn phương lay
Khách như non vững còn kinh hải
Trời đất cùng nàng điên đảo xoay
Hậu Nghệ nhanh tay bắn chín trời
Vững vàng tiên chúa cưỡi rồng chơi
Tới mang sấm sét giam cuồng nộ
Ngừng đợi vầng trong lặn biển khơi
Tà ngọc môi son tĩnh mịch thân
Cuối đời có được một truyền nhân
Gái thành Bạch Đế quê Lâm Dĩnh
Ngạo nghể phong tư, kiếm xuất thần
Trò chuyện cùng nàng được mấy câu
Cảm thông thời thế xót lòng đau
Tám ngàn cung nữ đời vua trước
Kiếm Khí Công Tôn được kể đầu
Năm chục năm nhanh như trở tay
Cung vua gió bụi mịt mù vây
Dư âm nữ nhạc ngày thêm lạnh
Phường hát Lê Viên khói tản bay
Kim Túc gò cao cây cúi lạy
Cù Đường thành đá cỏ hao gầy
Vui buồn tiếp nối đông trăng tỏ
Dứt tiếng sáo dồn giữa tiệc say
Lui tới nơi nào sao lão rõ
Núi hoang lê bước gót sầu chai

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trương Việt Linh

Xưa có giai nhân họ Công Tôn,
Mỗi lần múa kiếm động bốn phương.
Người xem như núi đều khiếp đảm,
Đất trời theo nhịp cũng xuống lên.
Sáng như Hậu Nghệ bắn vầng nhật,
Vững như chư tiên cưỡi rồng vàng,
Đến như sấm sét thu cơn giận,
Dừng như sông bể đọng thanh quang.
Môi thắm, áo ngọc giờ vắng tênh,
Về già truyền nghề cho đệ tử,
Người đẹp Lâm Dĩnh thành Bạch Đế,
Khúc này tuyệt khéo, thật hiên ngang.
Cùng ta giây lát đem chuyện kể,
Thời cuộc nhiễu  nhương thêm xót thương!
Tám nghìn thị nữ của tiên đế,
Kiếm khí Công Tôn tài xuất thế.
Năm chục năm qua tựa trở tay,
Cung vua gió bụi mịt mù bay.
Đệ tử lê viên tan tựa khói,
Hương xưa nữ nhạc giờ lạnh lẽo.
Tước gò Kim Túc cây ngẩn ngơ,
Thành đá Cù Đường cỏ xác xơ.
Trên tiệc sáo ngân vừa mới dứt,
Hết vui, nối sầu vầng trăng mọc,.
Già nầy chẳng biết đi về đâu,
Núi vắng lê chân lòng bức rức.

15.00
Trả lời