44.00
Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú
Thời kỳ: Thịnh Đường
19 bài trả lời: 14 bản dịch, 5 thảo luận
6 người thích

Đăng bởi Vanachi vào 26/10/2005 17:39, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 28/10/2005 03:57

落日

落日在簾鉤,
溪邊春事幽。
芳菲緣岸圃,
樵爨倚灘舟。
啅雀爭枝墜,
飛蟲滿院遊。
濁醪誰造汝,
一酌散千憂。

 

Lạc nhật

Lạc nhật tại liêm câu,
Khê biên xuân sự u.
Phương phi duyên ngạn phố,
Tiều thoán ỷ than chu.
Trác tước tranh chi truỵ,
Phi trùng mãn viện du.
Trọc giao thuỳ tạo nhữ?
Nhất chước tán thiên ưu.

 

Dịch nghĩa

Bóng mặt trời đã ngang bức mành
Bên khe, vẻ xuân vắng lặng
Cỏ thơm đầy vườn bên bờ sông
Người đốn củi nấu nướng trên thuyền cạnh thác
Chim sẻ mổ nhau giành cành rơi xuống
Côn trùng bay chơi khắp sân
Rượu đục ai chế ra mày?
Uống một cuộc tan hết nghìn mối lo âu


(Năm 761)

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 2 trang (19 bài trả lời)
[1] [2] ›Trang sau »Trang cuối

Ảnh đại diện

Bản dịch của Lê Nguyễn Lưu

Ác lặn xế ngang mành
Khe xuân cảnh vắng tênh
Bếp tiều thuyền cạnh thác
Cỏ biếc bãi bên ghềnh
Sâu giỡn bay đầy viện
Chim sa mổ cướp cành
Rượu giao ai cất chế ?
Một cuộc hết lo quanh!


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Về trọc lao hoặc trọc dao?

Hai từ :濁醪 phiên âm là "trọc lao", Hán Việt tự điển của Thiều Chửu cho biết chữ lao có thể đọc là dao. Đã có dịch giả dịch là rượu đục, rượu giao. Chữ trọc 濁 có nghĩa là đục, không trong sạch...Nếu là rượu thì là thứ rượu chưa lọc còn nhiều gợn là "trọc" và gọi là "hiền", thứ đã lọc rồi là "thanh" và gọi là "thánh". Có câu "lạc thánh tị hiền" nghĩa là "vui uống rượu trong tránh uống rượu đục". Đọc trong Tự điển của Thiều Chửu tôi thấy gợi ý dịch thoát 2 chữ "trọc lao" thành rượu nồng là ổn hơn cả. Kính chư vị bàn thêm!

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Hoàng Giáp Tôn

Mặt trời đã xế ngang mành
Vẻ xuân ven suối đã thành vắng không
Vườn thơm đầy cỏ bên sông
Thuyền tiều cạnh thác bếp nồng lửa hanh
Sẻ tranh nhau lộn khỏi cành
Côn trùng khắp viện tung hoành mà bay
Rượu nồng ai cất nên mày?
Uống tàn một cuộc là bay ngàn sầu!

54.40
Trả lời
Ảnh đại diện

Rượu đục, rượu chưa lọc

Chữ hán có chữ phôi 醅, cũng là rươu chưa lọc. Vậy nên dịch "rượu phôi" tôi nghĩ cũng chấp nhận được.

Mặt Trời Lặn
Mặt trời đã xế ngang mành
Vẻ xuân ven suối đã thành vắng không
Vườn thơm đầy cỏ bên sông
Thuyền tiều cạnh thác bếp nồng lửa hanh
Sẻ tranh nhau lộn khỏi cành
Côn trùng khắp viện tung hoành mà bay
Rượu phôi ai cất ra mày?
Uống tàn một cuộc là bay ngàn sầu!

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của mailang

Trời xế bóng soi màn,
Khe xuân vẻ ủ tàn.
Bếp thuyền tiều thác đậu,
Ven bến cỏ thơm lan.
Chim sẻ tranh cành rớt,
Sân trùng bay cả đàn.
Ai sinh mày rượu đục,
Tróc cái, vạn sầu tan.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

芳菲 là gì ?

Trong Hán văn ta vẫn nói dáng vẻ phương phi , nghĩa là tươi tốt , đẫy đà .圃 là vườn rau . Vậy thì phải là vườn rau tươi tốt ven suối chứ không phải là vườn rau đầy cỏ đâu . Các bác xem lại xem thế nào nhé !
Còn 灘 (than) theo tôi nên dịch là bãi (ven nước), chứ dịch là thác thì e không hợp :thuyền khó tựa vào để nấu cơm lắm . Rượu nồng bác Ton dịch thì hay rồi . Nhất chước : một cuộc rượu thì cũng đúng , nhưng không biết nhà thơ có uống với đông người không nhỉ ? Theo tôi  : một lần nâng chén giải bay ngàn sầu thì nho nhã hơn , hợp với thi nhân hơn .

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

芳菲

Cám ơn ý kiến của bạn trongvu, bạn rất có lý. Chữ 灘:than: đất ven nước, cái thác (Thiều Chửu); Bãi cát, Ghềnh (TĐ Hán Việt hiện đại-Khổng Đức, Long Cường, Đạt Sĩ); Bãi cát khi nước xuống lòi ra, Ghềnh nước có nhiều đá lởm chởm (Đào Duy Anh), như vậy hiểu là bãi ở đây hợp ngữ cảnh hơn là thác.
Chữ 圃:phố: vườn (trồng rau, hoa).Nhưng 芳菲:Phương phi: Cỏ hoa thơm đẹp (Đ D Anh). Còn: Phương phi: đẫy đà đẹp đẽ (không phải từ Hán Việt - T Đ Khai Trí). Như vậy nghĩa câu thứ 3: Vườn dọc bờ (sông, suối) đầy hoa cỏ sum suê thơm ngát.
Câu "một lần nâng chén giải bay ngàn sầu" của bạn rất hay. Nhưng một cuộc (rượu) thì có thể là cuộc rượu 1 mình hay "nhiều mình" đều đúng cả chứ. Chọn cách diễn đạt nào là tuỳ theo tâm sự và nhận thức của độc giả (người dịch xét cho cùng cũng là 1 độc giả)trước bài thơ của tác giả mà thôi. Vài lời bàn thêm góp vui với các thi hữu, chứ tự tôi không dám cho là mình đúng. Cám ơn.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Cạnh thác, cạnh bãi?

Ta hãy tưởng tượng nơi tác giả viết “Mặt trời lặn”. Tác giả ở trong nhà (viện hoặc quán) trông ra, thấy cảnh: Mặt trời đã xế sau mành. Ở phía xa xa: Con suối trước mắt cảnh xuân vắng vẻ. Vườn ven suối đầy cỏ hoa thơm. Thuyền của tiều phu (đậu xa hơn nữa) cạnh bãi ven suối (hoặc cạnh thác phía đầu suối) để nấu cơm chiều. Ở gần thì: Bọn sẻ đánh nhau trên cành cây tranh tổ. Côn trùng (thấy chiều tối) đã bay đầy viện…Con suối tác giả tả, có vườn ven bờ (vậy là có nhà ở gần), có thuyền của tiều phu đi lấy củi. Vậy nó là suối không nhỏ, nhưng cũng chẳng lớn. Vì không thấy thuyền cá, thuyền buôn..hay cảnh nhộn nhịp, và nhiều nhà cửa ở gần (Khê biên xuân sự u). Suối bắt nguồn có thể ở  từ chân một ngọn thác (cũng không thể lớn). Vùng nước chứa, nơi thác đổ xuống, rồi từ đây một vài con suối chảy đi, thường là vùng nước thuận lợi cho thuyền (câu, chài, hái củi..). Và thuyền đỗ ở bờ vùng nước này, người đứng phía xa có thể tả là “thuyền cạnh thác” chứ không phải là ngay chỗ thác đổ xuống, do đó “vẫn đun nấu được”! Có điều tôi chưa tra cứu rõ được tác giả viết bài này ở đâu? Nếu biết chắc địa phương đó có con thác nào không thì mới dám chắc là “Thuyền tiều cạnh thác hay cạnh bãi” là đúng hơn!

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trần Trọng Kim

Bóng chiều đã ngả ngang mành
Bên khe vắng vẻ xuân tình lặng không
Thơm tho vườn cỏ ven sông
Chiếc thuyền dựa bến tiểu đồng nấu ăn
Tranh cành cắn lộn chim lăn
Côn trùng bay nhởn giữa sân từng bầy
Rượu kia ai chế ra mày
Uống xong một cuộc tan ngay nghìn sầu


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lê Nguyễn Lưu

Ác lặn xế ngang mành,
Khe xuân cảnh trắng tênh.
Bếp tiều thuyền cạnh thác,
Cỏ biếc bãi bên ghềnh.
Sâu giỡn bay đầy viện,
Chim sa mổ cướp cành.
Rượu giao ai cất chế,
Một cuộc hết lo quanh!


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
tửu tận tình do tại
Chưa có đánh giá nào
Trả lời

Trang trong tổng số 2 trang (19 bài trả lời)
[1] [2] ›Trang sau »Trang cuối