
白絲行
繅絲須長不須白,
越羅蜀錦金粟尺。
象床玉手亂殷紅,
萬草千花動凝碧。
已悲素質隨時染,
裂下鳴機色相射。
美人細意熨帖平,
裁縫滅盡針線蹟。
春天衣著為君舞,
蛺蝶飛來黃鸝語。
落絮遊絲亦有情,
隨風照日宜輕舉。
香汗輕塵污顏色,
開新合故置何許。
君不見才士汲引難,
恐戄棄捐忍羈旅。
Bạch ty hành
Sào ty tu trường bất tu bạch,
Việt la thục cẩm kim túc xích.
Tượng sàng ngọc thủ loạn ân hồng,
Vạn thảo thiên hoa động ngưng bích.
Dĩ bi tố chất tuỳ thì nhiễm,
Liệt hạ minh ky sắc tương xạ.
Mỹ nhân tế ý uý thiếp bình,
Tài phùng diệt tận châm tuyến tích.
Xuân thiên y trước vị quân vũ,
Giáp điệp phi lai hoàng ly ngữ.
Lạc nhứ du ty diệc hữu tình,
Tuỳ phong chiếu nhật nghi khinh cử.
Hương hãn khinh trần ô nhan sắc,
Khai tân hợp cố trí hà hử.
Quân bất kiến tài sĩ cấp dẫn nan,
Khủng cụ khí quyên nhẫn ky lữ.
Dịch nghĩa
Ươm tơ cần có sợi dài chứ không cần trắng,
Lụa vùng Việt, gấm xứ Thục dùng thước để đo.
Trong tay ngọc thùa thêm rực màu đỏ,
Ngàn hoa vạn cỏ làm màu xanh biếc nổi bật.
Buồn vì cái vẻ nguyên thuỷ đã vì thời thế mà phải đem nhuộm màu,
Lại thêm xé khỏi khung kêu soàn soạt sắc màu loè loẹt.
Người đẹp khôn khéo ủi cho nhẵn,
Lại cắt may dấu hết các vết kim.
Mùa xuân đến may thành áo để múa cho vua coi,
Tại nơi đầy ong bướm qua lại, oanh hót vui tươi.
Sợi rơi, tơ rụng trông thật có tình,
Mặt trời chiếu, đung đưa trước gió hợp với nhịp nhẹ nhàng.
Mồ hôi thơm, bụi mỏng làm cho bớt vẻ đẹp đi,
Mở cái mới, cất cái cũ, còn ai để ý đến.
Người há chẳng thấy sao: người có tài thật khó mà có đường đi lên,
Sợ rằng bị bỏ quên, đành ẩn nhẫn nơi vắng vẻ.
白絲行
Bạch ty hành
Bài hành sợi tơ trắng
繅絲須長不須白,
Sào ty tu trường bất tu bạch,
Ươm tơ cần có sợi dài chứ không cần trắng,
越羅蜀錦金粟尺。
Việt la thục cẩm kim túc xích.
Lụa vùng Việt, gấm xứ Thục dùng thước để đo.
象床玉手亂殷紅,
Tượng sàng ngọc thủ loạn ân hồng,
Trong tay ngọc thùa thêm rực màu đỏ,
萬草千花動凝碧。
Vạn thảo thiên hoa động ngưng bích.
Ngàn hoa vạn cỏ làm màu xanh biếc nổi bật.
已悲素質隨時染,
Dĩ bi tố chất tuỳ thì nhiễm,
Buồn vì cái vẻ nguyên thuỷ đã vì thời thế mà phải đem nhuộm màu,
裂下鳴機色相射。
Liệt hạ minh ky sắc tương xạ.
Lại thêm xé khỏi khung kêu soàn soạt sắc màu loè loẹt.
美人細意熨帖平,
Mỹ nhân tế ý uý thiếp bình,
Người đẹp khôn khéo ủi cho nhẵn,
裁縫滅盡針線蹟。
Tài phùng diệt tận châm tuyến tích.
Lại cắt may dấu hết các vết kim.
春天衣著為君舞,
Xuân thiên y trước vị quân vũ,
Mùa xuân đến may thành áo để múa cho vua coi,
蛺蝶飛來黃鸝語。
Giáp điệp phi lai hoàng ly ngữ.
Tại nơi đầy ong bướm qua lại, oanh hót vui tươi.
落絮遊絲亦有情,
Lạc nhứ du ty diệc hữu tình,
Sợi rơi, tơ rụng trông thật có tình,
隨風照日宜輕舉。
Tuỳ phong chiếu nhật nghi khinh cử.
Mặt trời chiếu, đung đưa trước gió hợp với nhịp nhẹ nhàng.
香汗輕塵污顏色,
Hương hãn khinh trần ô nhan sắc,
Mồ hôi thơm, bụi mỏng làm cho bớt vẻ đẹp đi,
開新合故置何許。
Khai tân hợp cố trí hà hử.
Mở cái mới, cất cái cũ, còn ai để ý đến.
君不見才士汲引難,
Quân bất kiến tài sĩ cấp dẫn nan,
Người há chẳng thấy sao: người có tài thật khó mà có đường đi lên,
恐戄棄捐忍羈旅。
Khủng cụ khí quyên nhẫn ky lữ.
Sợ rằng bị bỏ quên, đành ẩn nhẫn nơi vắng vẻ.
Tơ cần dài không cần trắng lắm
Cây thước vàng tính gấm, đo là
Ửng hồng tay ngọc giường ngà
Trên nền xanh biếc cải hoa muôn màu
Theo thời nhuộm còn đâu trắng trước
Xé xuống khung các sắc sáng choang
Người xinh cắt dọc khâu ngang
Dụng công là nhẵn mọi đường chỉ kim
Vì chàng múa, xuân đem mặc ướm
Oanh hót vui, đàn bướm lượn quanh
Tơ hồng cũng vẻ hữu tình
Nắng soi gió thổi cất mình bay cao
Thấm mồ hôi quyện vào cát bụi
Màu cũ rồi, ai hỏi? Ai nhìn?
Có tài thật khó đường lên
Những lo rẻ rúng, đành quên lạc loài
Nguồn: Thơ Đỗ Phủ, NXB Văn hoá thông tin, 1996
Khi bạn so găng với cuộc đời, cuộc đời luôn luôn thắng (Andrew Matthews)
Ươm tơ cần dài không cần trắng,
Lụa Việt, gấm Thục thẳng thước đo.
Thêm hồng, tay ngọc kim ngà,
Vạn cỏ biếc với ngàn hoa muôn mầu.
Uổng đem nhuộm để cầu thị hiếu,
Xé khỏi khung, các kiểu chọi nhau.
Người đẹp tỉ mỉ chuốt chau,
Dệt xong, chẳng thấy chỗ nào vết kim.
Mùa xuân mặc vua xem gái múa,
Oanh hót vui, bướm túa xung quanh.
Sợi tơ trông lại càng tình,
Nắng soi theo gió rung rinh nhịp đều.
Mồ hôi, bụi nhẹ tiêu vẻ đẹp,
Có mới rồi cũ dẹp đi thôi.
Há chẳng hay:
Khó hấp dẫn, bao kẻ tài,
Vì ngại bỏ xó, chờ thời vậy thôi!
tửu tận tình do tại