新婚別

菟絲附蓬麻,
引蔓故不長。
嫁女與征夫,
不如棄路傍。
結發為君妻,
席不暖君床。
暮婚晨告別,
無乃太匆忙!
君行雖不遠,
守邊赴河陽。
妾身未分明,
何以拜姑嫜?
父母養我時,
日夜令我藏。
生女有所歸,
雞狗亦得將。
君今往死地,
沉痛迫中腸。
誓欲隨君去,
形勢反蒼黃。
勿為新婚念,
努力事戎行!
婦人在軍中,
兵氣恐不揚。
自嗟貧家女,
久致羅襦裳。
羅襦不復施,
對君洗紅妝。
仰視百鳥飛,
大小必雙翔。
人事多錯迕,
與君永相望!

 

Tân hôn biệt

Thố ty phụ bồng ma,
Dẫn man cố bất trường.
Giá nữ dữ chinh phu,
Bất như khí lộ bàng!
Kết phát vi quân thê,
Tịch bất noãn quân sàng.
Mộ hôn thần cáo biệt,
Vô nãi thái thông mang!
Quân hành tuy bất viễn,
Thú biên phó Hà Dương.
Thiếp thân vị phân minh,
Hà dĩ bái cô chương?
Phụ mẫu dưỡng ngã thì,
Nhật dạ linh ngã tàng.
Sinh nữ hữu sở quy,
Kê cẩu diệc đắc tương.
Quân kim vãng tử địa,
Trầm thống bách trung trường.
Thệ dục tuỳ quân khứ,
Hình thế phản thương hoàng.
Vật vị tân hôn niệm,
Nỗ lực sự nhung hàng.
Phụ nhân tại quân trung,
Binh khí khủng bất dương.
Tự ta bần gia nữ,
Cửu trí la nhu thường.
La nhu bất phục thi,
Đối quân tẩy hồng trang.
Ngưỡng thị bách điểu phi,
Đại tiểu tất song tường.
Nhân sự đa thác ngỗ,
Dữ quân vĩnh tương vương (vọng).

 

Dịch nghĩa

Dây tơ hồng bám vào cây bòng bong, cây gai
Dù ngọn dây có lan ra cũng không thể được dài
Có con gái gã cho người đi lính
Chẳng thà vất bỏ bên đường
Vấn tóc về làm vợ anh
Giường của anh, em nằm chưa ấm chiếu
Chập tối đưa dâu, sớm mai từ biệt
Há chẳng là quá đỗi vội vàng!
Anh đi tuy không xa
Đến Hà Dương để đóng giữ biên giới
Nhưng thân phận em chưa được phân minh
Biết lạy chào cha mẹ chồng thế nào cho phải?
Nhớ khi ở với cha mẹ
Ngày đêm nuôi nấng giữ gìn trong nhà
Sinh con gái thì phải gả chồng
Con gà con chó cũng được mang theo
Nay anh đến nơi vào sinh ra tử
Nỗi đau ngầm nung nấu trong lòng em
Đã toan thề quyết đi theo anh
Song tình thế lại biến chuyển khó khăn
Anh chớ nên vì vợ mới mà bịn rịn
Hãy gắng sức gánh vác việc quân
Nếu có đàn bà trong quân đội
E tinh thần binh sĩ khó lên cao
Em chỉ than thân là con gái nhà nghèo
Bộ áo xiêm lụa may mãi mới xong
Áo xiêm ấy nay không mặc nữa
Trước mặt anh rửa hết phấn son
Ngước nhìn trăm giống chim bay trên trời
Mặc dù lớn nhỏ cũng đều có đôi
Sao đời người lại lắm điều lận đận
Em cùng anh trông ngónh nhau hoài.


(Năm 759)

Ba bài thơ Tân hôn biệt 新婚別, Thuỳ lão biệt 垂老別 và Vô gia biệt 無家別 được gọi là Tam biệt 三別.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (10 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Ngô Tất Tố

Tơ hồng leo phải cây đay
Quanh co quấn quít cho dây khó dài
Gả con cho mấy cậu cai
Chẳng thà bỏ quách ở nơi vệ đường
Rẽ ngôi, em bén duyên chàng
Chiếu em chưa ấm cái giường nhà trai
Cưới chiều hôm, vắng sớm mai
Duyên đâu lật đật cho ngươi xót xa!
Chàng đi dù chẳng bao xa
Hà Dương đất ấy cũng là đáng lo
Thân em mới mẻ thẹn thò
Chào cha, gửi mẹ sao cho nên điều ?
Ngày xưa cha, mẹ nuông chiều
Ngày đêm những bắt nâng niu giữ giàng
Đến khi về tới nhà chàng
Con gà, con chó cũng mang theo cùng
Chàng nay tới chốn hãi hùng
Nghĩ thôi em đã quặn lòng đau thương
Cũng toan quyết chí theo chàng
Chút e tình thế vội vàng chưa yên
Thôi chàng gác mối tình duyên
Việc binh đã gánh thì nên chuyên cần
Đàn bà ở đám ba quân
Sợ rằng gươm giáo kém phần xông pha
Xót em thanh bạch con nhà
Có may được tấm quần là từ lâu
Quần là còn mặc đi đâu ?
Đối chành, xin rửa hết màu phấn son
Ngửa trong chim chóc bao con
Con to, con nhỏ cũng còn bay đôi
Dở dang ngắm cái kiếp người
Cùng chàng, thôi sẽ suốt đời nhớ mong!

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nhượng Tống

Tơ hồng leo bụi gai
Bò mau nên chẳng dài
Gả con cho lính mới
Bên đường thà bỏ rơi
Kết tóc làm vợ anh
Giường chiếu chưa ấm hơi
Chiều cưới, sớm xa nhau
Vội vàng chi thế trời?
Anh đi dù chẳng xa
Hà Dương giữ cõi ngoài
Thân em chưa đủ lễ
Cha, mẹ nhận cùng ai?
Vốn liếng cố bòn nhặt
Thày đẻ em dậy lời:
Gà chó đem theo được
Lấy chồng khi một mai
Nay anh vào đất chết
Gan ruột đau đòi hồi
Thề muốn đi theo anh
Tình thế xem không xuôi
Thôi đừng nhớ vợ mới
Trận mạc cố đua tài
Con gái ở trong quân
Vẻ quân sợ không tươi
Than thân con nhà nghèo
Đành mãi chiếc quần sồi
Trước anh rửa son phấn
Quần sồi thôi cũng thôi
Ngừng mặt trông chim bay
Lớn, nhỏ đều bay đôi
Đời người sao oái oăm
Cùng anh mong nhớ hoài


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
65.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn phước Hậu

Tơ hồng bám cây bồng gai góc
Vấn vương nên không mọc dài ra
Gả con cho lính trận xa
Chẳng thà vứt bỏ vào nhà đường hoang
Từ kết tóc cùng chàng duyên phận
Đêm nằm chưa đủ ấm chăn giường
Qua ngày cưới, sáng lên đường
Há rằng chẳng phải vội vàng lắm sao ?
Đồn lính thú nào đâu diệu vợi
Nơi hành quân biên ải Hà Dương
Nhưng thân thiếp chẳng rõ ràng
Làm sao chào lạy bên chàng thuận xuôi.
Cha mẹ thiếp dưỡng nuôi mọi sự
Bao ngày đêm gìn giữ trong nhà
Sinh con gái gả chồng xa
Vu qui con chó con gà mang theo.
Nay chàng lại gieo neo đất hiểm
Lòng thiếp đau im ỉm ai hay
Lời thề những muốn theo đi
Nhưng tình hình rối khó bề sáng tươi.
Chàng chớ nghĩ đến người vợ mới
Hãy chu toàn mọi nổi quân binh
Nếu bao lính nghĩ đến tình
E không giở nổi được binh khí nào.
Thiếp tự biết nhà nghèo từ nhỏ
Dành dụm lâu sắm bộ yếm tơ
Nay không mặc áo mình mơ
Vì chàng bỏ hết lụa là phấn son.
Buồn lặng ngắm trăm con chim lượn
Lớn nhỏ đều sung sướng đủ đôi
Trải bao ngang trái phận người
Giờ chàng với thiếp một đời nhớ nhau.

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Linh Vũ

Tơ hồng leo đám cỏ gai,
Quấn quanh quấn quít không dài được ra.
Gả con cho lính thú xa,
Còn thua chiếc lá phất phơ bên đường.
Thiếp tôi kết tóc với chàng,
Nằm chưa kịp ấm chiếu giường chàng ơi.
Chiều cưới mai sớm đi rồi,
Hỏi rằng có quá vội rời nhau chăng?
Tuy nơi chàng đến chẳng xa,
Chỉ là lính thú ở Hà Dương thôi.
Nhung thân phận thiếp chưa rồi,
Bái chào cha mẹ mai thời làm sao?
Nhớ xưa cha mẹ dưỡng nuôi,
Ngày đêm gìn giữ ở nơi khuê phòng.
Con gái sau phải lấy chồng,
Kể cả gà chó đèo bồng đem theo.
Nay chàng đến chốn hiểm nghèo,
Lo buồn thấm thía như bào ruột gan.
Muốn theo chàng đến ải quan,
Nhưng vì tình thế mọi đàng chưa nên.
Xin đừng nhớ đến tân hôn,
Mà xin gắng sức cho tròn việc quân.
Phụ nữ mà ở trong quân,
Gươm giáo e chẳng dám gần hại đâu.
Gái nghèo than thở:" bấy lâu,
Dành dụm mua yếm lụa màu khó thay.
Bây giờ yếm lụa xếp đây,
Vì chàng rửa phấn son này hỡi ai."
Ngửa mặt nhìn đàn chim bay,
Đôi nào, đôi ấy sánh bầy bay chung.
Đời người ngang trái lạ lùng,
Cùng chàng mãi mãi đợi trông tháng ngày.

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Anh Nguyên

Tơ hồng quấn quýt cỏ gai,
Dẫu cho lan rộng chẳng dài được đâu.
Gả con cho lính, chẳng cầu,
Ví như đem bỏ con đâu bên đường.
Cùng chàng kết tóc tơ vương,
Chiếu chăn chưa ấm, nệm giường chưa êm,
Cưới chiều, sáng vĩnh biệt liền,
Vội vàng chi thế để phiền lệ sa.
Chàng đi tuy chẳng bao xa,
Ra miền biên ải, cũng Hà Dương thôi.
Thân em chưa rõ thứ ngôi,
Lạy sao cha mẹ ở nơi bên chồng.
Nuôi em, cha mẹ dạy rằng:
Ở nhà, chẳng tiếp, nói năng cùng người.
Thân con gái, lấy chồng thôi,
Mang theo gà chó cho vui cửa nhà.
Nay  chàng ở tử địa xa,
Niềm đau trong ruột sót sa không cùng.
Theo chàng em nguyện đi chung,
Nào ngờ tình thế vô cùng khẩn trương.
Đừng vì vợ mới, nhớ thương,
Xin chàng ra sức chiến trường xông pha.
Trong quân nếu có đàn bà,
Tinh thần chiến sĩ sợ là không cao.
Thương cho thân gái nghèo sa!
Áo tơ, quần lụa, đã trao lâu ngày.
Từ nay chẳng dịp sỏ tay,
Vì chàng rửa phấn, bỏ ngay tô hồng.
Ngước xem chim lượn trên không,
Từng đôi, lớn, nhỏ, cánh hồng bên nhau,
Việc đời ngang trái, khổ đau,
Cùng chàng mãi mãi nhớ nhau không cùng...

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Phạm Doanh

Tơ hồng bám cây gai,
Cố vươn cũng chẳng dài.
Có con gả chồng lính,
Lễ đường bỏ cho rồi!
Vấn tóc về làm vợ,
Nằm chưa ấm giường ai.
Tối cưới sáng ly biệt,
Vội vàng chi hỡi ai!
Anh đi không xa lắm,
Hàm Dương cửa ải ngoài.
Riêng em chưa rõ phận,
Thờ mẹ cha thay trai.
Hồi ở với cha mẹ,
Nuôi dưỡng chẳng ly lai.
Lấy chồng ấy phận gái,
Gà chó theo phận thôi.
Nay anh vào cõi chết,
Lòng em những bồi hồi.
Đã nguyện cùng chung bóng,
Lại e chuyện đổi rời.
Thôi gác chuyện mới cưới,
Trong quân trổ hết tài.
Đàn bà trong quân đội,
Chỉ tổ vướng chân người.
Xót thân con nhà khó,
Áo lụa mãi mới rồi.
May xong không được mặc,
Vắng chồng, phấn son lơi.
Ngẩng nhìn trăm chim lượn,
Lớn nhỏ có cặp đôi.
Đời người sao trắc trở,
Với anh thương nhớ hoài!

tửu tận tình do tại
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Thân tơ hồng nương cây gai góc
Quấn quít hoài khó mọc dài ra
Đem con gả lính xa nhà
Khác nào vứt bỏ con ra lề đường
Đã kết tóc cùng chàng làm vợ
Vừa mới nằm chưa có ấm hơi
Hồi hôm cưới, sáng đi rồi
Chàng ơi có phải chàng hơi vội vàng?
Chàng ra đi tuy đường cũng ngắn
Vì Hà Dương biên cảnh ở gần
Thiếp nay chưa rõ phận thân
Làm sao lên lạy song thân bây giờ
Mẹ cha thiếp dạy cho thiếp biết
Ngày hay đêm ở riết trong nhà
Đến khi được gả xuất gia
Dẫu là gà chó cũng là theo nhau
Nay chàng phải vào sâu đất chết
Lòng thiếp đau tha thiết thương chàng
Muốn cùng đôi lứa đi chung
Xem ra tình thế dường không yên lành
Đừng nghĩ tới tâm tình mới cưới
Hãy chu toàn việc giới nhà binh
Trong quân có vợ bên mình
E rằng chiến đấu nhiệt tình kém đi
Biết thân phận chi li nghèo khó
Dành dụm lâu cũng có lụa là
Lụa là chẳng mặc xa hoa
Phấn hồng cũng rửa chẳng qua vì chàng
Ngắm trăm chim đang chung bay lượn
To nhỏ đều thắm đượm bên nhau
Loài người ngang trái gì đâu
Cùng chàng chỉ biết nhớ nhau dài dài.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Trương Việt Linh

Tơ hồng bám dây gai
Quấn quít ra dài, khó
Gã con mấy chàng cai
Tuồng ra đường vứt bỏ
Rẽ ngôi về làm vợ
Chiếu chưa ấm chỗ nằm
Tối cưới sáng từ biệt
Nỗi buồn dâng mênh mông
Chàng đi tuy không xa
Hà Dương đồn lính thú
Phận thiếp chưa rõ ràng
Xưng hô mẹ cha khó
Khi ở với mẹ cha
Ngày đêm luôn gìn giữ
Con gái đã có chồng
Chó gà mang theo đủ
Nay chàng vào đất chết
Thiếp đứt trăm khúc ruột
Toan bước theo chàng đi
Thế tình ngăn chẳng được
Chàng đừng vì nhớ thiếp
Việc quân ráng sức đương
Có vợ trong quân lữ
Khó cất nổi đao thương
Thiếp con gái nhà nghèo
Áo tơ khó may được
Nay mặc áo tơ chi
Vì chàng son phấn vứt
Ngửa nhìn trăm giống chim
Lớn nhó đều đôi lứa
Dang dở kiếp con người
Nhớ nhau mà lệ ứa

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Vũ Khánh

Tơ hồng phải mớ bòng bong,
Dẫu cho vươn ngọn cũng mong nỗi gì.
Có con gả lính mà chi,
Chẳng thà một sớm vất đi bên đường.
Đến duyên vấn tóc theo chàng,
Một đêm sao ấm chiếu giường chàng ơi?
Đưa dâu tối, biệt sớm mai,
Vội vàng hỏi có mấy ai đó mà?
Hà Dương biên giới chàng ra,
Dẫu rằng chưa nỗi cách xa nghìn trùng.
Mà em danh phận chưa xong,
Lạy chào cha mẹ nhà chồng sao đây?
Nhớ khi còn lúc thơ ngây,
Thầy u chăm bẵm đêm ngày trông mong.
Sinh con gái phải gả chồng,
Chó gà phận cũng đành trong chó gà.
Chàng nay phải chốn can qua,
Lòng em đau đớn xót xa muôn phần.
Cùng chàng những muốn theo chân,
Song le sự thế chuyển vần lại thôi.
Chớ buồn vợ mới chàng ơi,
Việc quân xin hãy theo người gắng công.
Má đào giữa chốn binh nhung,
Chỉ e gươm giáo khó lòng xông pha.
May lâu áo lụa ngày qua,
Gái nghèo phận những xót xa tủi hờn.
Áo kia trông đó thêm buồn,
Vì chàng rửa hết phấn son cho rồi.
Ngửa trông trăm giống chim trời,
Nhỏ to thì cũng có đôi hỡi chàng.
Kiếp người sao lắm trái ngang,
Em đây chàng đấy đôi đàng ngẩn ngơ.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đất Văn Lang

Tơ hồng bám bụi gai
Cố leo cũng chẳng dài
Có con thà bỏ bụi
Gả lính thú thêm hoài.

Kết tóc làm chồng vợ
Chưa ấm chiếu giường chàng
Chiều cưới, mai ly biệt
Trời hỡi, sao vội đang!

Trại lính không xa lắm
Trấn biên thuỳ Hà Dương
Phận dâu còn chưa tỏ
Lễ sao với song đường

Khi còn được cha mẹ
Cố nuôi dạy, giữ gìn
Con gái thì phải gả
Gà chó cũng theo chân

Chàng nay vào sinh tử
Thiếp gan ruột tơi bời
Lòng muốn cùng ra trận
Nhưng tình thế chẳng xuôi

Chàng chớ vì vợ mới
Mã xao lãng việc quân
Đàn bà ra chốn ấy
Binh sợ xuống tinh thần

Chỉ buồn thân nhà khó
Đồ lĩnh sắm vừa xong
Giờ không còn mặc nữa
Son chùi, má để không

Chạnh ngó chim trênn trời
Lớn nhỏ đểu có đôi
Mà đôi mình lận đận
Ngóng mãi về nhau thôi!

Đất Văn Lang
Chưa có đánh giá nào
Trả lời