27/04/2024 00:13Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Viên hữu đào 2
園有桃 2

Tác giả: Khổng Tử - 孔子

Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 04/10/2005 02:04

 

Nguyên tác

園有棘,
其實之食。
心之憂矣,
聊以行國。
不知我者,
謂我士也罔極。
「彼人是哉!
子曰何其?」
心之憂矣,
其誰知之?
其誰知之,
蓋亦勿思!

Phiên âm

Viên hữu cức,
Kỳ thực chi thực.
Tâm chi ưu hĩ.
Liêu dĩ hành vực (quốc).
Bất tri ngã giả,
Vị ngã sĩ dã võng cực.
Bỉ nhân thị tai!
Tử viết hà kỳ ?
Tâm chi ưu hĩ.
Kỳ thuỳ tri chi ?
Kỳ thuỳ tri chi ?
Cái diệc vật ti (tư).

Dịch nghĩa

Trong vườn có cây táo nhỏ,
Trái thì dùng để ăn.
Lòng ta ưu sầu,
Ta hãy đi ra khắp trong nước.
Người không hiểu biết ta,
Nói ta làm quan phụng sự cho nhà vua mà lòng phóng tứ không cùng,
Và nói rằng: Người ấy (vua) phải đấy chớ,
Mà ngài nói như thế là tại làm sao ?
Cho nên lòng ta ưu sầu hơn nữa.
Ai là người hiểu rõ mối sầu lo ấy ?
Ai là người hiểu rõ mối sầu lo ấy ?
Họ chẳng hiểu rõ là vì họ cũng chẳng suy nghĩ đến kia mà.

Bản dịch của Tạ Quang Phát

Táo kia đã có trong vườn,
Trái thì dành để thương thương dùng ăn.
Lòng sầu nghĩ nỗi khó khăn,
Hãy nên khắp nước xa gần ruổi dong.
Những ai chẳng hiểu nỗi lòng,
Nói ta phóng tư vô cùng, ô hay!
Người kia đã phải lắm thay,
Mà ngài bàn nói thế này làm sao?
Lòng ta lại nặng buồn đau.
Ai người thấu hiểu nỗi sầu cho ta?
Lo này ai hiểu cho ra?
Bởi vì người chẳng thiết tha suy lường.
Chú giải của Chu Hy:

Chương này thuộc hứng.

cức: loại cây táo thứ nhỏ.
liêu: hãy. Ca chung và hát riêng cũng chưa đủ thì đi ra khắp trong nước để diễn tả nỗi sầu lo.
cực: rất cùng tột.
võng cực: nói lòng phóng tứ không cùng.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Khổng Tử » Viên hữu đào 2