29/04/2024 06:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Song thất lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trung đại
Đăng bởi Vanachi vào 24/10/2005 00:44
Dẫu chẳng phải ngọc ngà kỳ dị[1],
Nhưng cũng trong ý nhị thanh tân[2],
Những mong vườn hạnh[3] gặp tuần,
Gieo cầu[4] đáng dịp, nhắc cân đương vừa,
Tuy chưa chắc cung phi hoàng hậu[5],
Thì cũng rằng mệnh phụ, phu nhân[6],
Hoặc là tài tử, giai nhân[7],
Thì công sửa túi nâng khăn cũng đành!
May mà gặp khoa danh, khoa giáp[8],
Cũng bõ công đánh sáp soi gương,
Những công trang điểm sửa sang,
Dẫu theo thước ngọc[9], nhà vàng[10] cũng nên!
Tưởng không nỗi giận duyên, tủi phận,
Tưởng không điều nhạt phấn, phai son!
Một hai tính cuộc vuông tròn[11],
Đào còn đương thắm, liễu còn đương tơ.
[1] Lạ lùng, quý báu.
[2] Trong sạch, mới mẻ.
[3] Bởi chữ hạnh viên. Hạnh là một thứ cây hoa giống hoa mai mà hơi to hơn, nở sau hoa mai, hạt hạnh tròn, có thể dùng làm vị thuốc và món ăn, tức vị hạnh nhân, vậy hạnh không phải là cây mận.
[4] Lấy tích truyện Tam hợp bảo kiếm. Con gái kén chồng thường đứng trên lầu ném quả cầu, con trai ai bắt được là trúng tuyển.
[5] Vợ vua. Cung phi là các phi tần trong cung, hoàng hậu là chánh cung.
[6] Mệnh phụ: vợ các quan có cáo mệnh nhà vua phong, phu nhân: vợ các quan nhất, nhị phẩm.
[7] Trai tài, gái sắc.
[8] Khoa danh: thi đỗ có tiếng tăm, khoa giáp: thi đỗ vào bậc tam giáp trở lên, nghĩa là đỗ cao, nói chung về người thi đỗ, khoa giáp hay giáp đệ cũng thế.
[9] Bởi chữ ngọc xích. Thơ Lý Bạch: Tiên nhân trì ngọc xích, đạc quân đa thiểu tài (người tiên cầm thước ngọc, đo xem người có tài nhiều hay ít).
[10] Do chữ kim ốc: Hán Vũ Đế lúc còn nhỏ, vua cha hỏi: Có muốn lấy vợ như người con gái này không? Nhân bấy giờ có người con gái đẹp ở đấy. Vũ Đế thưa: Nếu lấy được ả này, nên đem nhà vàng mà chứa.
[11] Ngày xưa quan niệm trời tròn, đất vuông nên cho cuộc vuông tròn là cõi trời đất, đây đem trời đất để tượng trưng cho cuộc vợ chồng.