25/04/2024 23:35Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi Diệp Y Như vào 03/05/2010 08:42
Nguyên tác
薄宦仍多病，
從知竟遠遊。
談諧叨客禮，
休浣接冥搜。
樹好頻移榻，
雲奇不下樓。
豈關無景物，
自是有鄉愁。
Phiên âm
Bạc hoạn nhưng đa bệnh,
Tòng tri cánh viễn du.
Đàm hài[1] thao khách lễ[2],
Hưu hoán tiếp minh sưu[3].
Thụ hảo tần di tháp,
Vân kỳ bất há lâu.
Khởi quan vô cảnh vật,
Tự thị hữu hương sầu[4].Dịch nghĩa
Chức quan thấp hèn lại thêm nhiều bệnh,
Bởi theo người tri kỷ mà phải cất bước đi xa.
Chuyện trò tương đắc, nhưng chỉ đối nhau bằng lễ khách văn chương,
Nhưng lúc rảnh việc quan, cùng dạo chơi tìm tứ thơ.
Thường kê sập ngồi dưới bóng mát,
Mải nhìn mây lạ không chịu xuống lầu.
Không phải là không có cảnh đẹp,
Mà chính vì mình mang nỗi buồn nhớ quê hương.Bản dịch của Lê Quang Trường
Quan thấp, thêm nhiều bệnh,
Theo người bước viễn du.
Văn chương cùng đối lễ,
Nhàn nhã dạo tìm câu.
Hóng mát thường chung sạp,
Nhìn mây lãng xuống lầu.
Nào đâu không cảnh đẹp,
Ôm mối tình quê sầu.
Vào năm thứ bảy niên hiệu Đại Trung (852-853), thi nhân bị lưu trệ ở Liễu mạc Đông Xuyên, một năm sau khi vợ mất, sa sút nhiều bệnh, lại thêm vì chức quan thấp hèn, chúa phủ lại đối với ông như khách, ông biết tuy cảnh non nước Ba Thục đẹp đẽ nhưng không phải là nơi ở lâu bèn làm thơ này để gửi gắm tâm sự.
[1] Chuyện trò tương đắc.
[2] Ý nói chỉ đối đãi với nhau vì tài thơ văn mà thôi.
[3] Chỉ việc cấu tứ làm thơ. Thơ "Ký Tào Tùng" của Bùi Thuyết có câu: "Minh sưu bất dị đắc, Nhất cú chí công tri" (Tìm câu thơ hay không dễ gì được, Vừa nghĩ ra câu thì ông biết ngay).
[4] Hai câu cuối thoát ý từ bài "Đăng lâu phú" của Vương Xán: "Tuy tín mỹ nhi phi ngô thổ hề, tằng hà túc dĩ thiếu lưu" (Cảnh vật tuy đẹp nhưng không phải là quê hương của ta, làm sao đủ để giữ chân người tuổi trẻ).