01/05/2024 00:02Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 11/05/2015 11:17
Nguyên tác
星坼台衡地，
曾為人所憐。
公侯終必復，
經術竟相傳。
食德見從事，
克家何妙年。
一毛生鳳穴，
三尺獻龍泉。
赤壁浮春暮，
姑蘇落海邊。
客間頭最白，
惆悵此離筵。
Phiên âm
Tinh sách đài hành[1] địa,
Tằng vi nhân sở liên.
Công hầu chung tất phục,
Kinh thuật cánh tương truyền.
Thực đức kiến tòng sự,
Khắc gia hà diệu niên.
Nhất mao[2] sinh phụng huyệt[3],
Tam xích[4] hiến Long Tuyền[5].
Xích Bích phù xuân mộ,
Cô Tô lạc hải biên.
Khách gian đầu tối bạch,
Trù trướng thử ly diên.Dịch nghĩa
Ngôi sao bị tách ra khỏi phủ thủ tưởng,
Từng được người đời thương tiếc.
Cuối cùng cũng phục hồi được công danh,
Sự am hiểu về lề lối xưa được cùng truyền lại.
Cái phúc đức của gia tộc hiện rõ nơi phong cách làm việc,
Kế thừa gia sản từ khi còn tấm bé.
Một chút bé con mà đã nằm trong tổ phượng,
Ba thước được trao loại gươm quý.
Giữa bầu không khí cuối xuân núi Xích Bích bồng bềnh,
Núi Cô Tô mất hút nơi ven biển.
Trong đám khách tôi đầu bạc nhất,
Buồn bã trong tiệc tiễn đưa này.Bản dịch của Phạm Doanh
Sao tách phủ tướng quốc,
Thường được người tiếc thương.
Công hầu rồi phục lại,
Vẫn còn truyền điển chương.
Dòng dõi hiện ra việc,
Nối nghiệp thời trẻ măng.
Một nhành nơi ổ phượng,
Ba thước có hình rồng.
Xích Bích nổi xuân cuối,
Cô Tô chìm đại dương.
Đám khách đầu bạc nhất,
Tiệc tiễn này vấn vương.
(Năm 768)
Lý trưởng sử là hậu duệ của Lý Thích Chi 李適之. Lý Thích Chi còn có tên Xương 昌, thuộc tông thất nhà Đường, cháu của Hằng Sơn vương, từng giữ chức chế sứ Thông Châu, hình bộ thượng thư. Năm đầu đời Thiên Bảo (742), giữ chức tả tướng, nhưng vì tranh chấp quyền hành với Lý Lâm Phủ 李林甫 nên bị bãi tướng, sau làm thái tử thiếu bảo. Năm Thiên Bảo thứ 5 (746) bị biếm và chết ở Ai Châu.
[1] Chỉ người nắm chức vụ thủ tưởng (tể phụ đại thần 宰輔大臣).
[2] Chỉ con người tuổi nhỏ mà đã tỏ lộ tài năng.
[3] Gia đình có truyền thống văn học lừng lẫy.
[4] Thời xưa, chiều dài của thanh gươm được chỉ định là ba thước.
[5] Theo Tấn thư, Trương Hoa 張華 có cặp kiếm, đều khắc chữ, một cái là Long Tuyền, một cái là Thái A 太阿.