09/05/2024 18:03Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi Vanachi vào 03/11/2018 20:41
Nguyên tác
鐵石孤忠付白麻，
六朝人品五侯家。
已全蘇武天邊節，
又得張騫海外槎。
詩筆強淩銅柱月，
歸鞭正及越城花。
安南雖小文章在，
未要輕談井底蛙。
Phiên âm
Thiết thạch cô trung phó bạch ma,
Lục triều nhân phẩm ngũ hầu gia.
Dĩ toàn Tô Vũ[1] thiên biên tiết,
Hựu đắc Trương Khiên[2] hải ngoại tra.
Thi bút cường lăng đồng trụ nguyệt,
Quy tiên chính cập Việt thành hoa.
An Nam tuy tiểu văn chương tại,
Vị yếu khinh đàm tỉnh để oa.[3]Dịch nghĩa
Lòng trung sắt đá phó mặc cho cho gai góc,
Nhân phẩm năm bậc cương hầu thời Lục triều.
Đã bảo toàn tiết tháo bên trời như Tô Vũ,
Lại được cưỡi bè trên biển như Trương Khiên.
Bút thơ mạnh lẽ vút lên trăng cột đồng,
Roi ngựa kịp lúc hoa nở tại thành nước Việt.
An Nam tuy nhỏ mà có văn chương,
Chưa thể khinh suất mà cho là ếch ngồi đáy giếng.Bản dịch của nhóm Trần Kính Hoà
Sắt đá lòng trung mãnh giấy tinh,
Phẩm người cao quý cửa trâm anh,
Bên trời Tô Vũ toàn danh tiết,
Góc bể Trương Khiên ruổi sứ trình.
Đồng trụ trăng cao đề tuyệt cú,
Đế thành hoa nở đón quy sinh.
An Nam tuy nhỏ văn chương thịnh,
Ếch giếng xem trời chớ vội khinh.
Bài thơ này được làm khi tiễn thượng thư Sài Trang Khanh tức Sài Thung 柴椿, sứ thần nhà Nguyên trong một lần được phái sang nhà Trần nước ta, được chép trong An Nam chí lược nhưng không đề tựa.
[1] Sứ giả thời Hán sang Hung Nô, bị Hung Nô giữ lại nhiều năm, nhưng giữ vững tiết tháo, hướng nhà Hán.
[2] Người xưa cho biển thông với trời. Tương truyền Trương Khiên cưỡi bè biển, lên tận sông Ngân Hà. Sau người ta dùng hình tượng Trương Khiên cưỡi bè để chỉ người đi sứ.
[3] Hai câu chỉ khác một chữ so với hai câu cuối bài của Trương Hiển Khanh (Trương Lập Đạo).