06/05/2024 12:32Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 30/09/2005 11:34
Nguyên tác
誰謂河廣？
曾不容刀，
誰謂宋遠？
曾不崇朝。
Phiên âm
Thuỳ vị Hà quảng ?
Tằng bất dung đao.
Thuỳ vị Tống viễn ?
Tằng bất sùng triêu.Dịch nghĩa
Ai nói rằng sông Hoàng Hà là rộng ?
Nó quá hẹp vì đã từng không để được chiếc thuyền nhỏ.
Ai nói rằng nước Tống xa ?
Nó rất gần vì đã từng đi không hết buổi sáng thì tới rồi.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Ai cho rằng rộng Hoàng Hà ?
Thuyền con nào lọt, gọi là rộng chăng ?
Xa xôi nước Tống ai rằng ?
Không đầy buổi sáng đi băng tới rồi.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc phú.
dao: chiếc thuyền nhỏ.
bất dung dao: nói sông Hoàng Hà nhỏ không chứa được một chiếc thuyền con.
sùng: hết, trọn. Đi không hết buổi sáng, ý nói gần.
Phạm thị nói rằng: phu nhân kh6ong đến nước Tống, ấy là vì nghĩa. Trong thiên hạ há lại có người không mẹ ru? Bậc vua có hàng ngàn cỗ xe mà không được phụng dưỡng mẹ, đó là cái bất hạnh của người.
Vì Tương Công mà nói thì sẽ làm như thế nào? Cha mẹ còn sống thì thì mình phải hết đạo hiếu, cha mẹ mất thì mình làm hết lễ nghi mà thôi.
Nước Vệ có thơ của phụ nữ, từ bà Khương đến mẹ của Tương Công là sáu người, đều dừng lại trước lễ nghĩa mà không dám vượt qua. Ôi! Chính trị và giáo dục của nước Vệ dâm loạn, phong tục bại hoại mà phụ nữ lại có người biết lễ và sợ nghĩa như thế thì việc giáo háo của tiên vương vẫn còn, là cớ ấy vậy.