27/04/2024 05:45Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 31/12/2014 16:40
Nguyên tác
鷦鷯有鳥伴深林，
憑一高枝萬樹森。
亦效新吟酬遠客，
豈應狂笑度光陰。
青雲點綴知何事，
明月團圓照此心。
乍聽菊香來枕畔，
秋聲兩度海城砧。
Phiên âm
Tiêu liêu hữu điểu bạn thâm lâm,
Bằng nhất cao chi vạn thụ sâm.[1]
Diệc hiệu tân ngâm thù viễn khách,
Khởi ưng cuồng tiếu độ quang âm.
Thanh vân[2] điểm chuế tri hà sự,
Minh nguyệt đoàn viên chiếu thử tâm.
Sạ thính cúc hương lai chẩm bạn,
Thu thanh lưỡng độ Hải thành[3] châm.Dịch nghĩa
Có chim sẻ đậu trong rừng sâu
Trên cành cao trong muôn ngàn cây lớn
Cũng bắt chước ngâm thơ đón mời khách phương xa
Há nên cười khan để cho qua ngày?
Điểm xuyết đường mây biết là chuyện gì
Trăng sáng tròn chiếu sáng như lòng này
Gió đưa mùi hương cúc chợt thoảng bên gối
Gió thu hai lần đưa tiếng đập giặt áo tới thành Động HảiBản dịch của Nguyễn Hữu Vinh
Rừng sâu chim sẻ chẳng theo bầy
Bay đậu ngàn cây chót vót mây
Lại thói thơ ngâm mời viễn khách
Cứ vang cười lớn sống qua ngày
Có không danh lợi không màng chuyện
Tròn sáng lòng trăng tựa kẻ này
Thành Hải nằm nghe hương cúc thoảng
Thu về đập vải rộn nhà ai
Lời tự: “Án sát Quảng Bình” 按察廣平 (Thơ làm trong thời kỳ làm án sát Quảng Bình).
Bài thơ này hoạ vần bài Thu hứng của Đỗ Phủ.
[1] Sách Trang Tử phần Nội thiên 內篇 bài Tiêu dao du 逍遙遊 có câu: “Tiêu liêu sào ư thâm lâm, bất quá nhất chi” 鷦鷯巢於深林，不過一枝 (Chim sẻ làm tổ trong rừng sâu, cũng chỉ đậu được trên một cành). Vua Nghiêu muốn nhường ngôi cho Hứa Do, Hứa Do không chịu, lấy cớ Nghiêu đã trị thiên hạ thanh bình rồi. Hứa Do không muốn giành công của kẻ khác.
[2] Đường công danh.
[3] Động Hải là thành cổ Quảng Bình.