30/04/2024 00:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Đề Thương sơn tứ hạo miếu
題商山四皓廟

Tác giả: Đỗ Mục - 杜牧

Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/02/2014 13:09

 

Nguyên tác

呂氏強梁嗣子柔,
我於天理豈恩仇。
南軍不袒左邊袖,
四老安劉是滅劉。

Phiên âm

Lữ thị[1] cường lương, tự tử nhu,
Ngã ư thiên lý khởi ân cừu.
Nam quân[2] bất đản tả biên tụ,
Tứ lão an Lưu thị diệt Lưu.

Dịch nghĩa

Lữ thị chuyên quyền, con nối ngôi nhu nhược,
Ta nói theo lẽ trời, không là bạn hay thù của bên nào.
Một khi quân phía nam không mặc quân phục hở vai trái nữa,
Thì bốn ông lão tiếng là phò họ Lưu thực ra đã diệt họ Lưu.

Bản dịch của Nguyễn Minh

Lữ chuyên quyền khi con nhu nhược
Nói theo trời chẳng nệ bạn thù
Nam quân vai trái không phô
Bốn ông phò Hán không ngờ diệt Lưu
Thương sơn tứ hạo là bốn ông lão trên núi Thương, đã ngoài tám mươi tuổi, râu tóc bạc trắng.

[1] Hoàng hậu của Hán Cao Tổ (Lưu Bang), mẹ của thái tử Lưu Doanh. Lưu Bang thấy thái tử nhu nhược, có ý phế bỏ. Lữ thị lo lắng, cho mời bốn ông già trên núi Thương xuống phò tá thái tử. Lưu Bang thấy thế không nghĩ đến chuyện phế thái tử nữa. Lưu Bang băng, Doanh lên ngôi nhưng nhu ngược, Lữ thị nắm hết quyền bính, giết hại tôn thất họ Lưu, đưa người họ Lữ vào làm vây cánh.
[2] Cánh quân cấm vệ ở phía nam hoàng thành, mặc quân phục để hở vai trái, trung thành với họ Lưu, khác với cánh quân phía bắc mặc quân phục hở vai phải, trung thành với họ Lữ. Dưới áp lực của Lữ thị, cánh quân phía nam rồi cũng mặc như cánh quân phía bắc để chém giết tông thất họ Lưu. Khi Lữ thị chết, họ Lưu quật khởi, giết hết họ Lữ, khôi phục lại họ Lưu, trung hưng lại nhà Hán.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Mục » Đề Thương sơn tứ hạo miếu