19/05/2024 02:03Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi bruce lee vào 02/10/2011 20:30
Nguyên tác
神州莽莽總氛埃，
故國蒼天眼未開。
遙夜夢回千嶂外，
孤臣心死十年來。
青衫避地投僧舍，
白首思親隔夜臺。
誰借東風吹淚盡，
狂歌連倒謫仙杯。
Phiên âm
Thần Châu[1] mãng mãng tổng phân ai[2],
Cố quốc thương thiên nhãn vị khai.
Dao dạ mộng hồi thiên chướng ngoại,
Cô thần tâm tử thập niên lai.
Thanh sam[3] tị địa đầu tăng xá,
Bạch thủ tư thân cách dạ đài[4].
Thuỳ tá đông phong xuy lệ tận,
Cuồng ca liên đảo trích tiên[5] bôi.Dịch nghĩa
Thần Châu mịt mù trong mấy lớp khí độc và bụi cát
Nước cũ xa trong trời xanh, chưa mở mắt
Đêm trường mơ mộng trở về bên kia nghìn dãy núi
Tôi trung lòng đau hơn mười năm nay
Áo xanh lánh nạn vào nghỉ nhà chùa
Đầu bạc thương cha mẹ ở nơi tuyền đài
Muốn nhờ gió đông thổi khô giọt lệ
Thơ tiên mượn rượu hát vang liên tiếpBản dịch của Lê Thước
Mênh mang cát bụi chốn Thần Châu
Nước cũ trời xanh thấy mịt mù
Nghìn lớp non xa đêm mộng tưởng
Mười năm đất khách dạ âu sầu
Áo xanh lánh nạn nơi chùa cũ
Đầu bạc thương người chốn suối sâu
Mượn ngọn gió đông lau giọt lệ
Thơ tiên cao giọng rượu nghiêng bầu
Lĩnh Nam: phía nam núi Ngũ Lĩnh, ở đây chỉ tỉnh Quảng Tây ở Trung Quốc. Hàng: tức Hàng Châu, tỉnh lị Chiết Giang, Trung Quốc.
[1] Nghĩa là nước Trung Quốc.
[2] Nghĩa bóng chỉ bầu không khí nặng nề do chính sách của thực dân Pháp gây nên.
[3] Áo đơn màu xanh, tức là áo của kẻ bần hàn vất vả.
[4] Đài tối như ban đêm, tức là cõi âm phủ. Truyện Kiều có câu: "Dạ đài cách mặt khuất lời".
[5] Lời dùng để khen người thanh tao siêu thoát, như tiên ở trên trời mà trích giáng xuống trần thế. Hạ Tri Chương đã dùng tiếng "trích tiên nhân" để khen Lý Thái Bạch, cả hai ông đều là nhà thơ đời Thịnh Đường. Ở đây tác giả muốn nói ngâm thơ uống rượu.