02/05/2024 21:34Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 02/10/2005 22:52
Nguyên tác
南山崔崔，
雄狐綏綏。
魯道有蕩，
齊子由歸，
既曰歸止，
曷又懷止！
Phiên âm
Nam sơn tồi tồi,
Hùng hổ tuy tuy.
Lộ đạo hữu đãng,
Tề tử do quy
Ký viết quy chỉ
Hạt hữu huỳ (hoài) chỉ ?Dịch nghĩa
Trên núi Nam (ở nước Tề) cao vòi vọi
Có con chồn đực lang thang đi tìm đôi lứa (ví Tề Tương Công tìm em gái để thông dâm).
Đường đi sang nước Lỗ bằng phẳng.
Do đó, nàng Văn Khương nước Tề đi theo chồng.
Nàng đã được gả theo chồng rồi,
Sao Tề Tương Công còn tưởng nhớ đến nàng nữa ?Bản dịch của Tạ Quang Phát
Núi Nam kia ngọn thì cao ngất,
Tìm lứa đôi chồn đực lang thang.
Đi về Lỗ phẳng một đường,
Do theo ngã ấy, Văn Khương theo chồng.
Nàng vu quy đã xong mọi việc,
Tương Công sao nhớ tiếc, chẳng buông ?
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc tỷ.
Nam sơn: núi Nam sơn của nước Tề.
tồi tồi: dáng cao lớn.
hồ: con chồn, loài thú tà mị.
tuy tuy: dáng lang thang đi tìm đôi lứa.
lỗ đạo: đường đi sang nước Lỗ.
đẵng: bằng phẳng, dễ dàng.
Tề tử: nàng Văn Khương, em gái của Tề Tương Công, phu nhân của Lỗ Hoàn Công, bị Tề Tương Công là anh ruột thông gian.
do: từ đó, do đó.
quy: con gái gả theo chồng.
hoài (đọc huỳ): nhớ tưởng.
chỉ: tiếng ngữ từ.
Nói núi Nam ở nước Tề có con chồn để so sánh với Tề Tương Công làm vua ở ngôi cao, nhưng vẫn theo nết hạnh dâm tà. Vả lại, nàng Văn Khương đã noi theo con đường ấy theo chồng sang nước Lỗ, thì Tương Công sao còn tưởng nhớ đến nàng nữa ?