05/05/2024 06:22Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi Vanachi vào 19/11/2006 14:53
Nguyên tác
劍光如電馬如風，
百捷長輕是掌中。
無定河邊蕃將死，
受降城外虜塵空。
旗縫雁翅和竿嫋，
箭撚雕翎逐隼雄。
自指燕山最高石，
不知誰為勒殊功。
Phiên âm
Kiếm quang như điện mã như phong,
Bách tiệp trường khinh thị chưởng trung.
Vô Định[1] hà biên phiên tướng tử,
Thụ Hàng[2] thành ngoại Lỗ trần không.
Kỳ phùng nhạn sí hoà can niểu,
Tiễn niệm điêu linh trục chuẩn hùng.
Tự chỉ Yên sơn tối cao thạch,
Bất tri thuỳ vị lặc thù công[3].Dịch nghĩa
Kiếm nhanh như điện ngựa phi như gió
Trăm trận chiến thắng dễ như trong lòng bàn tay
Bên sông Vô Định phiên tướng bị chết
Ngoài thành Thụ Hàng, bụi tù binh bay đầy
Cờ may thêm cánh nhạn cùng với cán di động uyển chuyển
Tên gắn lông đuôi chim điêu bắn đuổi chim ưng mạnh
Tự chỉ lên phiến đá cao nhất núi Yên Nhiên
Không biết tên ai được khắc cùng với công lao đặc biệt?Bản dịch của Nguyễn phước Hậu
Ánh kiếm điện quang, ngựa gíó bay
Thắng trăm trận dễ trở bàn tay.
Bên sông Vô Định, quan phiên chết
Ngoài ải Thụ Hàng, bụi lỗ đầy.
Bắn đuổi ưng, tên lông gắn bó
Di dời cờ, cánh nhạn thêu may
Yên Nhiên chỉ đá cao trên núi
Không biết khắc công đặc biệt ai?
[1] Sông Vô Định ở Cam Túc, vì chảy qua vùng có nhiều cát, dòng sông đổi hướng nhiều lần nên gọi là Vô Định. Trước đây là chiến trường giữa người Hán và người Hung Nô, xác lính chết vùi trong cát.
[2] Thành ở xứ Ô Thích Đặc Kỳ Bắc, thuộc Mông Cổ, do vua Hán Vũ Đế sai tướng quân Công Tôn Ngao đắp. Đến đời nhà Đường lại làm thêm ba Thụ Hàng thành là: Tây Thành ở Linh Châu, Đông Thành ở Thắng Châu và Trung Thành ở Sóc Châu. Cả ba thành đều ở bên ngoài sông Hoàng Hà.
[3] Ghi khắc công lao hiển hách. Đời nhà Hán, Đậu Hiến đánh Hung Nô, đuổi Thiền Vu chạy 3 ngàn dặm, nhận hàng hơn 80 bộ lạc. Đậu Hiến lên núi Yên Nhiên (ở Mông Cổ hiện nay) bảo Ban Cố (anh Ban Siêu) làm bài minh ghi khắc công lao.