26/04/2024 14:43Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 17/01/2015 21:19
Nguyên tác
亦有千愁有百憂，
今人誰似古人謀。
只知運甓無虛日，
未必投鞭可斷流。
唾面自乾聊爾爾，
逢場作戲便休休。
此身仙俗相參半，
不倒翁常以並侔。
Phiên âm
Diệc hữu thiên sầu hữu bách ưu,
Kim nhân thuỳ tự cổ nhân mưu.
Chỉ tri vận bịch[1] vô hư nhật,
Vị tất đầu tiên[2] khả đoạn lưu.
Thoá diện tự can liêu nhĩ nhĩ,
Phùng trường tác hý[3] tiện hưu hưu.
Thử thân tiên tục tương tham bán,
Bất đảo ông[4] thường dĩ tịnh mâu.Dịch nghĩa
Cũng có ngàn nỗi buồn với trăm nỗi lo âu
Ngày nay còn ai biết lo xa như người xưa
Phải biết chuyện chuyền gạch không ngày nào nghỉ
Ném roi chưa chắc đã chận được dòng nước sông chảy
Người ta nhổ nước bọt vào mặt, cứ để khô, vậy thôi
Gặp cuộc đùa chơi làm gì nên nghỉ cho xong
Thân này một nửa là tiên, một nửa là tục
Thường tự ví mình là con vật trò chơi quay không đổBản dịch của Nguyễn Hữu Vinh
Ngàn vạn sầu lo canh cánh lòng
Đời nay mấy kẻ nghĩ xa trông
Chăm lo chuyền gạch công ngày tháng
Tưởng đánh đường roi chận được dòng
Bọt nhổ để khô thôi cũng mặc
Chuyện chơi đùa giỡn nghỉ cho xong
Thân này một nửa là tiên tục
Lật đật là con tự ví cùng
[1] Chuyền gạch, ý nói chăm chỉ làm việc, luyện rèn. Đào Khản 陶侃 quyết tâm rèn luyện ý chí, hằng ngày chăm chỉ đem gạch chuyền ra vào nhà.
[2] Đánh roi, ném roi. Chỉ việc dùng sức mạnh hữu dũng vô mưu. Đời Tần, Phù Kiên 苻堅 đem binh đánh Đông Tấn nói rằng “Đông Tấn tuỳ hữu Trường Giang thiên hiểm, đán dĩ ngô chi chúng lữ, đầu tiên ư giang, túc đoạn kỳ lưu” 東晉有長江天險，但以吾之眾旅，投鞭於江，足斷其流 (Đông Tấn dù có sông Trường Giang hiểm trở, nhưng quân ta đông, cầm roi, gậy đập xuống dòng sông, thì dư sức ngăn chặn dòng nước), nhưng sau thua trận với tướng Tạ An 謝安 của Đông Tấn.
[3] Chỉ chuyện đùa chơi giả tạo không thật lòng.
[4] Con quay không đổ, con lật đật.