06/05/2024 13:55Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 17/09/2008 09:04
Nguyên tác
騎箕人去白雲深，
善類相逢嘆陸沉。
已矣九重亡魏鑑，
依然四海渴商霖。
公言猶喪奸臣膽，
厚遇難忘國士心。
流水高山杳若夢，
為誰再拂壁間琴。
Phiên âm
Kỵ Cơ[1] nhân khứ bạch vân thâm,
Thiện loại tương phùng thán lục trầm.
Dĩ hĩ cửu trùng vong Nguỵ[2] giám,
Y nhiên tứ hải khát Thương[3] lâm.
Công ngôn do táng gian thần đảm,
Hậu ngộ nan vong quốc sĩ tâm.
Lưu thuỷ cao sơn diểu nhược mộng,
Vị thuỳ tái phất bích gian cầm.Dịch nghĩa
Người cưỡi sao Cơ đi mất, mây trắng mịt mù,
Những bậc thiện gặp nhau, than thở cảnh ngập chìm trên cạn.
Ôi thôi! Chín tầng đã mất tấm gương họ Nguỵ,
Bốn biển vẫn khao khát trận mưa dầm của nhà Thương.
Lời nói của người còn làm cho bọn gian thần khiếp đảm,
Tình tri ngộ đậm đà, lòng kẻ quốc sĩ khó quên.
Nước chảy, non cao, mịt mờ như giấc mộng,
Vì ai lại phủi cây đàn trên vách một lần nữa.Bản dịch của Nguyễn Văn Dũng Vicar
Cơ Tú cưỡi đi mây trắng lan
Nước chìm bậc thiện gặp nhau than
Cửu trùng gương Nguỵ ôi quên mất
Bốn bể tựa Thương mưa khát tràn
Lời nói gian thần còn khiếp đảm
Khó quên quốc sĩ nhận ân ban
Non cao nước chảy như mơ ảo
Trên vách vì ai lại phẩy đàn.
[1] Chỉ sao Cơ, Cơ Tú 箕宿 hay Cơ Thuỷ Báo 箕水豹, là một trong nhị thập bát tú, tức 28 chòm sao theo cách chia của thiên văn học Trung Quốc cổ đại. Sao Cơ thuộc nhóm sao ở phương đông, ứng với Thanh Long trong tứ tượng.
[2] Nước Nguỵ thời Chiến Quốc, tồn tại từ năm 403 TCN khi Nguỵ Tư được Chu Uy Liệt Vương phong tước hầu, tức Nguỵ Văn Hầu. Năm 344 TCN, Nguỵ Huệ Thành xưng vương, bắt đầu thời kì vương quốc của nước Nguỵ và nước này nhanh chóng trở thành một trong những quốc gia hưng thịnh nhất thời kì Chiến Quốc, được liệt vào hàng ngũ Chiến Quốc thất hùng. Năm 225 TCN, Nguỵ vương Giả bị tướng nước Tần là Vương Bí bắt, Nguỵ quốc chính thức diệt vong, tồn tại tổng cộng 179 năm. Về sau nhà Trần bị Hồ Quý Ly cướp ngôi khi tồn tai được 176 nắm từ 1225-1400.
[3] Nhà nước Trung hoa thời cổ đại, có khoảng 30 đời vua, trị vì từ thế kỷ 17 TCN đến thế kỷ 11 TCN.