29/04/2024 14:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Phú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 14/03/2007 09:29
Ô qua thỏ lại[1], bóng quang âm thúc dục khách má đào,
Ngọc nát vàng phai, cơn dâu bể ngậm ngùi tuổi trẻ.
Nhớ em xưa!
Tính nết hiền lành,
Dung nhan đẹp đẽ.
Xuân xanh xấp xỉ, tuổi Vân Kiều[2] so lại mới thêm hai,
Thanh sắc đôi đường, tài Ban Lý[3] sánh đây chừng có lẻ.
Yểu điệu mày ngài dáng liễu, nét thu ba héo ruột tài hoa,
Nhởn nhơ má phấn môi son, nền xuân tứ say lòng bạn lứa.
Trải mấy độ vườn xuân khép mở, xôn xao ong bướm lượn tường đông,
Đã bao phen vườn hạnh ra vào, xấp xới yến anh bên cửa vẽ.
Thương em, lúc thẹn hoa đắm nguyệt, rõ ràng giá trong ngọc trắng, thói phỉ phong gìn giữ sạch thanh,
Nhớ em, khi xức phấn xông hương, ước ao lá thắm chỉ hồng, duyên chung đỉnh ăn ngồi vui vẻ.
Chẳng trăm năm là số, cũng còn mong lá tốt cây cao,
Mười bảy tuổi đang xuân, sao đã vội hoa trôi nước rẽ.
Không chi cũng vài mươi tháng nữa, rồi đây thề vàng hẹn ngọc, xuống hoàng tuyền[4] khỏi tiếng gái không chồng,
Phỏng rốn cho mười mấy năm thêm, mai kia tốt quế tươi hoè, trước linh toạ cũng có con khóc mẹ.
Vẫn biết má hồng thì mệnh bạc, chữ đoạn trường vẫn để xưa nay,
Tiếc thay mặt phấn buổi xuân xanh, cơn biến cục vội chi dâu bể?
Phận hồng nhan độc địa lắm thay!
Con tạo hoá ghét ghen bấy nhẽ!
Nỡ rẽ đôi đường sống thác, để mưa sầu gió tủi lại cho ai,
Đành rằng phận mỏng cánh chuồn thà lá rụng hoa rơi từ thuở bé.
Hay là bà Vương Mẫu[5] thiếu người hoá sứ, kíp đòi lên mở tiệc quỳnh diên?
Hay trên tiên cung hết hạn trích tiên[6], kíp gọi lại nương miền đan quế?
Hay giai nhân tài tử, cõi trần hoàn ít kẻ xứng đôi?
Hay tục khách dung phu, tủi duyên phận về nơi giá rẻ?
Ôi!
Núi Quyết[7] mịt mù!
Sông Lam lặng lẽ!
Sau nhà buồng không lạnh ngắt, đội quảng Hàn thêm một chị Hằng Nga,
Trước sân rêu phủ xanh rì, nền xuân sắc bớt vài phân thanh đế.
Xót xa thay vật còn người vắng! Lược em dắt, trâm em cài, quạt em cầm, gương em chiếu, nét phong lưu tưởng đến mà đau!
Mơ màng khi xúc cảnh sinh tình! Hoa ai cười, trăng ai cợt, gió ai hứng, tuyết ai in, thú ngâm vịnh nghĩ càng thêm tẻ!
Trong, những thân bằng cố hữu, xót em chữ tình, chữ phận, chén tiêu sầu lệ nhạn rơi châu,
Ngoài, những mặc khách thi hào, thương em cân sắc, cân tài, câu đề vịnh bút hoa rạng vẽ.
Ôi!
Sống thác đôi đường số phận, buồn cho em lại tiếc cho em!
Nôm na ba chữ khóc than, người như thế, sao duyên như thế!
Hỡi ơi! Thương thay!
[1] Kim ô chỉ mặt trời, ngọc thỏ chỉ mặt trăng. “Ô qua thỏ lại” cùng nghĩa với “ngày tháng thoi đưa”.
[2] Thuý Kiều, Thuý Vân: “Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê”. Theo kinh Lễ, cập kê tức tuổi kẹp tóc lúc 15 tuổi; riêng nàng Mộng Duyên “thêm 2” tức 17 tuổi.
[3] Ban tức Ban Chiêu đời Hán nổi tiếng hay chữ, nàng Lý tức Lý Ký đời Đường giết được thần rắn.
[4] Suối vàng, chỉ lúc chết.
[5] Tức Tây Vương Mẫu, vị tiên nữ trong thần thoại Trung Hoa.
[6] Tiên bị đày xuống cõi phàm.
[7] Tức núi Dũng-Quyết tại thành phố Vinh; sông Lam cũng chảy qua thành phố Vinh.