19/04/2024 15:47Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/02/2014 15:17
Nguyên tác
故都遙望草萋萋，
上帝深疑亦自迷。
塞雁已侵池禦宿，
宮鴉猶戀女牆啼。
天涯烈士空垂涕，
地下強魂必噬臍。
掩鼻計成終不覺，
馮驩無路學嗚雞。
Phiên âm
Cố đô dao vọng thảo thê thê,
Thượng đế thâm nghi diệc tự mê.
Tái nhạn dĩ xâm trì ngự túc,
Cung nha do luyến nữ tường đề.
Thiên nhai liệt sĩ không thuỳ thế,
Địa hạ cường hồn[1] tất phệ tề.
Yểm tỵ[2] kế thành chung bất giác,
Phùng Hoan[3] vô lộ học ô kê.Dịch nghĩa
Cố đô nhìn từ xa chỉ thấy cỏ dại mọc xanh tốt um tùm,
Thượng đế nhìn xuống không thể ngờ rồi ngất xỉu.
Nhạn từ biên ải vào làm tổ trong ao vua,
Quạ trong cung bỏ hoang cất tiếng kêu trên bờ quách.
Nơi góc trời những người ưu tư thời cuộc rơi nước mắt,
Dưới lòng đất oan hồn tức tối tự cắn rốn.
Âm mưu cướp ngôi đã thành mà chẳng biết làm gì,
Phùng Hoan bắt chước tiếng gà gáy.Bản dịch của Nguyễn Minh
Nhìn từ xa cố đô ngập cỏ
Thượng đế nhìn đâu ngỡ, hồn mê
Nhạn biên ao cũ bay về
Quạ trong cung phế tiếng thê thảm buồn
Kẻ dũng sĩ lệ tuôn thế bí
Oan hồn trong mộ chí nghiến răng
Mưu cướp ngôi đã rõ ràng
Tiếc không bằng được Phùng Hoan giả gà
Năm 904, Đường Chiêu Tông bị quyền thần Chu Ôn ép dời đô từ Trường An đến Lạc Dương để tiện bề giết bỏ. Cố đô Trường An bị phá huỷ, vật liệu phá ra chở đi nơi khác.
[1] Tức hồn tể tướng Thôi Dận bị Chu Ôn giết chết.
[2] Theo một điển tích thời Chiến Quốc, ngụ ý âm mưu cướp ngôi.
[3] Một thực khách của Mạnh Thường Quân có tài bắt chước tiếng gà gáy, đã cứu Quân thoát chết khi cùng Quân chạy trốn ban đêm.