18/04/2024 13:28Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/02/2015 12:04
Nguyên tác
江間雖炎瘴，
瓜熟亦不早。
柏公鎮夔國，
滯務資一掃。
食新先戰士，
共少及窮老。
傾筐蒲鴿青，
滿眼顏色好。
竹竿接嵌竇，
引注來鳥道。
沈浮亂水玉，
愛惜如芝草。
落刃嚼冰霜，
開懷慰枯槁。
許以秋蒂除，
仍看小童飽。
東陵跡蕪絕，
楚漢休征討。
園人非故侯，
種此何草草。
Phiên âm
Giang gian tuy viêm chướng,
Qua thục diệc bất tảo.
Bá công trấn Quỳ quốc,
Trệ vụ tư nhất trửu.
Tự tân tiên chiến sĩ,
Cộng thiếu cập cùng lão.
Khuynh khuông bồ cáp thanh,
Mãn nhãn nhan sắc hảo.
Trúc can tiếp khảm đậu,
Dẫn chú lai điểu đạo.
Trầm phù loạn thuỷ ngọc,
Ái tích như chi thảo.
Lạc nhẫn tước băng sương,
Khai hoài uý khô cảo.
Hứa dĩ thu đế trừ,
Nhưng khan tiểu đồng bảo.
Đông Lăng[1] tích vu tuyệt,
Sở Hán hưu chinh thảo.
Viên nhân phi Cố Hầu,
Chủng thử hà thảo thảo.Dịch nghĩa
Vùng sông tuy nóng nực,
Nhưng dưa lại không chín sớm.
Ông Bá Mậu Lâm giữ chức đô đốc Quỳ phủ,
Vụ nông có trì chậm ông đưa ra giải quyết nhanh.
Hưởng của đầu mùa trước hết là dành cho binh sĩ,
Cùng với trẻ thơ và lão già.
Đầy sọt màu xanh như vịt xiêm,
Trông thật thích con mắt.
Ống nứa từ tuốt trên đỉnh cao,
Dẫn nước qua thung lũng hẹp.
Lên xuống nước chảy như hạt ngọc rơi,
Thương tiếc như cỏ chi quý vậy.
Băng sương nhấm mòn như dao cắt,
Mở bụng ra đề phó mặc cho khô héo.
Đã quyết cắt cuống dưa vào mùa thu.
Để được thấy bày trẻ no bụng.
Dấu vết của Đông Lăng hầu nay không còn nữa,
Hán với Sở thôi không đánh nhau.
Người trồng dưa không phải là Cố Hầu,
Nên trồng cái này sao mà vất vả thế.Bản dịch của Phạm Doanh
Vùng sông tuy nóng oi,
Nhưng dưa không chín sớm.
Ông Bá coi xứ Quỳ,
Giải quyết mau mùa chậm.
Hưởng trước là quân nhân,
Với trẻ em, lão khọm.
Xanh biếc đầy cả bồ,
Vẻ đẹp thoả mắt ngắm.
Thân nứa giáp núi cao,
Dẫn nước qua lối hiểm.
Lên xuống nước chảy ào,
Giống cỏ chi dè sẻn.
Ráng chịu gió sương bào,
Mở bụng, khô héo dám.
Cắt cuống chờ tới thu,
Ham thấy trẻ no bẫm.
Dấu Đông Lăng mờ rồi,
Còn đâu trận Sở Hán.
Chẳng phải là Cố hầu,
Trồng dưa nên lận đận.
(Năm 767)
[1] Thiệu Bình tước Đông Lăng hầu cuối đời Tần lui về trồng dưa ở Thanh Môn. Nguyễn Tịch 阮籍 bài Vịnh hoài 懷詩 “Tích văn Đông Lăng qua, Cận tại Thanh Môn ngoại” 昔聞東陵瓜，近在青門外.