26/04/2024 19:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn tứ tuyệt; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Ngô, Đinh, Tiền Lê
Đăng bởi Vanachi vào 06/04/2006 02:13
Nguyên tác
國祚如藤絡，
南天裏太平。
無為居殿閣，
處處息刀兵。
Phiên âm
Quốc tộ như đằng lạc,
Nam thiên lý thái bình.
Vô vi[1] cư điện các,
Xứ xứ tức đao binh.Dịch nghĩa
Vận nước như dây leo quấn quít,
Trời Nam mở nền thái bình.
Hãy dùng phép Vô vi ở nơi cung đình,
Thì mọi chốn đều dứt hết đao binh.Bản dịch của Nguyễn Duy
Bời bời vận nước quấn mây
Trời Nam mở lượng đó đây thái bình
Thiền tâm thấm tận triều đình
Thi nhân gian dứt đao binh đời đời.
Bài này được chép trong Thiền uyển tập anh.
Bài thơ này được sử dụng làm bài đọc thêm trong chương trình SGK Ngữ văn 10 giai đoạn từ 2007.
[1] Không làm gì cả, vốn là lời nói của Lão Tử chỉ lối sống tự nhiên, tuân theo tự nhiên, không làm gì để can thiệp vào tự nhiên. Lão Tử chủ trương người cầm quyền trong nước nếu thực hiện được đạo Vô vi thì đất nước sẽ thịnh trị. Sau này Vô vi được dùng rất rộng rãi nhằm chỉ một đường lối cai trị của một vua sáng, biết tuân theo những quy luật cuộc sống, nhân tình mà đất nước được thịnh trị.
Thuật ngữ vốn của Lão Tử trong Đạo đức kinh, chỉ một thái độ sống thuận theo tự nhiên, được Phật giáo hoá trong các bản kinh dịch để diễn tả khái niệm “Asamskrta” hoặc “asamskrita”, “asamskata” hình thành không do nhân duyên tương hợp, vượt lên trên hiện tượng sinh diệt biến hoá, cùng nghĩa với niết bàn.