16/04/2024 21:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi hongha83 vào 26/10/2008 09:20
Nguyên tác
舍舟越西崗，
入林解我衣。
青芻適馬性，
好鳥知人歸。
晨光映遠岫，
夕露見日晞。
遲暮少寢食，
清曠喜荊扉。
經過倦俗態，
在野無所違。
試問甘藜藿，
未肯羨輕肥。
喧静不同科，
出處各天機。
勿矜朱門是，
陋此白屋非。
明朝步鄰里，
長老可以依。
時危賦斂數，
脫粟為爾揮。
相攜行豆田，
秋花靄菲菲。
子實不得吃，
貨市送王畿。
盡添軍旅用，
迫此公家威。
主人長跪問，
戎馬何時稀。
我衰易悲傷，
屈指數賊圍。
勸其死王命，
慎莫遠奮飛。
Phiên âm
Xá chu việt tây cương,
Nhập lâm giải ngã y.
Thanh sô thích mã tính,
Hảo điểu tri nhân quy.
Thần quang ánh viễn tụ,
Tịch lộ kiến nhật hy.
Trì mộ thiểu tẩm thực,
Thanh khoáng hỉ kinh phi.
Kinh quá quyện tục thái,
Tại dã vô sở vi.
Thí vấn cam lê hoắc,
Vị khẳng tiện khinh phì.
Huyên tĩnh bất đồng khoa,
Xuất xứ các thiên cơ.
Vật căng chu môn thị,
Lậu thử bạch ốc phi.
Minh triêu bộ lân lý,
Trưởng lão khả dĩ y.
Thì nguy phú liễm sổ,
Thoát túc vi nhĩ huy.
Tương huề hành đậu điền,
Thu hoa ải phi phi.
Tử thực bất đắc ngật,
Hoá thị tống vương kỳ.
Tận thiêm quân lữ dụng,
Bách thử công gia uy.
Chủ nhân trường quỵ vấn,
“Nhung mã hà thì hy”.
Ngã suy dị bi thương,
Khuất chỉ sổ tặc vi.
“Khuyến kỳ tử vương mệnh,
Thận mạc viễn phấn phi.”Dịch nghĩa
Rời thuyền vượt gò tây,
Vào rừng tôi cởi áo.
Cỏ non vừa tính ngựa,
Chim đẹp biết người về.
Ánh trời rạng nơi non xa,
Sương đêm trong ngày ráo bớt.
Lúc cuối đời ăn ngủ ít,
Nơi khoảng khoát vui với cảnh tranh gai.
Ứng xử chán với thế tục,
Nơi quê mùa không bận lòng gì.
Thử hỏi ưa dưa muối,
Chưa chịu ghét mặc đồ nhẹ, cưỡi ngựa béo.
Ồn ào khác hẳn với yên tĩnh,
Ra làm quan hay ở ẩn tuỳ cơ trời.
Đừng có khoe khoang về chốn cửa son,
Mà coi thường nhà tranh.
Sáng sớm đi bộ sang hàng xóm,
Cùng các ông già bù khú,
Thời loạn lạc thuế má nhiều,
Xin giúp ông xay lúa.
Dắt nhau đi coi ruộng đậu,
Hoa thu vẻ tươi tốt.
Kết trái không được ăn,
Mang ra chợ bán để nộp kho vua.
Đem dùng hết vào việc chi phí quân nơi xa,
Cái uy quyền của quan bắt như thế.
Chủ nhân quỳ gối hỏi:
Ngày nào hết chiến tranh?
Tôi già yếu dễ xúc động,
Bấm ngón tay đếm lần giặc vi phạm.
Gắng nên lấy cái chết mà giúp vua,
Cẩn thận chớ trốn chạy xa.Bản dịch của Nhượng Tống
Bỏ thuyền qua cồn tây
Vào rừng bỏ áo ngồi
Cỏ non vừa ý ngựa
Chim đẹp quen mặt người
Sương đêm giờ đã ráo
Non xa nắng sớm soi
Tuổi già ăn ngủ ít
Lều cỏ thích thảnh thơi
Thù tiếp ngại lễ phép
Quê kệch quen đi rồi
Dưa muối đã quen dạ
Ngựa xe hơn gì ai
Ồn tĩnh khác hẳn nhau
Ham chuộng tuỳ tính trời
Đừng tưởng lầu son sang
Mà bảo nhà tranh tồi
Sớm mai qua làng xóm
Bạn già trò chuyện chơi
Đời loạn thuế khoá nặng
Cơm lứt mời ta xơi
Giắt nhau xem ruộng đậu
Hoa thu chúm chím cười
Có quả không được ăn
Bán tiền nộp nay mai
Dùng cả vào việc quân
Lệnh quan khó van nài
Chủ nhà quỳ gối hỏi:
"Loạn lạc bao giờ ngơi?"
Bấm tay tính tướng giặc
Lòng riêng, riêng ngậm ngùi
"Cố chết giúp nhà nước
"Trốn lủi đừng anh ơi!"
(Năm 767)