25/04/2024 18:43Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/04/2015 14:40
Nguyên tác
鼎湖瞻望遠，
象闕憲章新。
四海猶多難，
中原憶舊臣。
與時安反側，
自昔有經綸。
感激張天步，
從容靜塞塵。
南圖回羽翮，
北極捧星辰。
漏鼓還思晝，
宮鶯罷囀春。
空留玉帳術，
愁殺錦城人。
閣道通丹地，
江潭隱白蘋。
此生那老蜀，
不死會歸秦。
公若登臺輔，
臨危莫愛身。
Phiên âm
Đỉnh hồ[1] chiêm vọng viễn.
Tượng khuyết hiến chương tân[2].
Tứ hải do đa nạn[3],
Trung nguyên ức cựu thần[4].
Dữ thì an phản trắc,
Tự tích hữu kinh luân.
Cảm kích trương thiên bộ,
Thung dung tĩnh tái trần.
Nam đồ hồi vũ cách,
Bắc cực phủng tinh thần.
Lậu cổ hoàn tư trú,
Cung oanh bãi chuyển xuân.
Không lưu ngọc trướng thuật,
Sầu sát Cẩm Thành nhân.
Các đạo thông đan địa,
Giang đàm ẩn bạch tần.
Thử sinh na lão Thục,
Bất tử hội quy Tần.
Công nhược đăng đài phụ,
Lâm nguy mạc ái thân.Dịch nghĩa
Từ nơi xa vọng lễ vua qua đời,
Nơi lâu đài cao có triều đại mới.
Bốn bể còn lắm nạn,
Nơi trung nguyên nhớ đến bầy tôi cũ.
Nhiều lần dẹp yên được loạn,
Vì từ xưa đã có tài sẵn rồi.
Tôi cảm kích vì chân trời mở rộng ra cho ông,
Nhưng nhớ ông những ngày làm yên gió bụi nơi biên giới (ở Thục).
Sải cánh bay về phía nam,
Hứng các vị sao nơi vùng bắc.
Ban chiều nghe tiếng trống báo giờ,
Vào mùa xuân nghe chim oanh trong dinh hót véo von.
Thuật dùng binh của ông không để lại,
Nên người ở Cẩm Thành buồn muốn chết được.
Ông trên con đường đẹp đi trong nơi kinh đô,
Tôi nơi đầm lầy ở đất Thục lấp sau đám cỏ tần trắng.
Cuộc đời này há sống già nơi đất Thục sao,
Chưa chết thì còn có cơ hội trở về đất Tần.
Ví như ông có được giữ chức tể tướng,
Thì khi lâm nguy ông cũng chẳng tiếc thân đâu.Bản dịch của Phạm Doanh
Vua băng, xa bái vọng,
Cung vua, mở kỷ nguyên.
Bốn phương còn loạn lạc,
Hậu phương nhớ kẻ hiền.
Có lúc dẹp phản loạn,
Từ xưa sẵn kinh quyền.
Ngưỡng vọng chân trời mới,
Nhớ người dẹp nơi biên.
Về nam tung cánh sải,
Hướng bắc giữ một niềm.
Trống canh nghĩ ban tối,
Dinh xuân tiếng chim quyên.
Thao lược chẳng lưu lại,
Người thành Cẩm buồn phiền.
Đường hoa nơi đô hội,
Cỏ rậm chốn giang biên.
Đất Thục sống già mãi,
Chưa chết, sẽ về Tần.
Dù ông thăng tể tướng,
Nguy nan đâu tiếc thân.
Đỗ Phủ viết bài này khoảng năm 762. Lúc đó quan trấn thủ Thành Đô là Nghiêm Vũ có chiếu chỉ gọi về kinh, ông làm thơ tiễn đưa.
[1] Vua Túc Tông băng hà.
[2] Đại Tông lên ngôi.
[3] An Triều Nghi nổi dậy.
[4] Nghiêm Vũ, nên mới triệu về kinh.