06/05/2024 18:26Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi Vanachi vào 26/12/2005 02:23
Nguyên tác
細腰宮裡露桃新，
脈脈無言幾度春。
至竟息亡緣底事？
可憐金谷墜樓人。
Phiên âm
Tế yêu cung[1] lý lộ đào tân,
Mạch mạch vô ngôn[2] kỷ độ xuân.
Chí cánh Tức vong duyên để sự?
Khả liên Kim Cốc truỵ lâu nhân[3].Dịch nghĩa
Trong cung eo nhỏ, đào tơ mơn mởn ngậm sương.
Lặng lẽ không nói đã biết bao mùa xuân.
Rốt cuộc vì sao mà nước Tức bị mất?
Đáng thương cho người gieo lầu ở vườn Kim Cốc.Bản dịch của Lang Xet Tu @www.maihoatrang.com
Trong cung eo nhỏ đào sương ngậm
Lặng lẽ bao xuân chẳng nói năng
Nước Tức diệt vong ai có hiểu ?
Thương thay Kim Cốc kẻ gieo mình.
Đào Hoa phu nhân nguyên là vợ vua nước Tức (nay là huyện Tức, tỉnh Hà Nam) thời Xuân Thu. Vua nước Sở diệt nước Tức, chiếm đoạt Tức phu nhân. Nàng phải lấy vua nước Sở, sinh được hai con, nhưng suốt đời không nói một lời nào với vua. Người đời sau thương cảm nàng nên lập miếu thờ.
[1] Cung eo nhỏ. Vua nước Sở thích những người eo nhỏ lưng ong, cung nữ dưới triều đại ông phải nhịn hoặc bớt ăn cho có eo nhỏ. Cung eo nhỏ là cung vua nước Sở.
[2] Đào Hoa phu nhân bị ép làm vợ vua Sở nên đau buồn không nói năng gì cả.
[3] Người gieo lầu ở vườn Kim Cốc. Tức là Lục Châu, ái thiếp của Thạch Sùng, một cự phú đời Tấn. Tôn Tú muốn lấy Lục Châu, Thạch Sùng cự tuyệt, Tôn Tú liền giả chiếu chỉ nhà vua bắt Thạch Sùng. Bấy giờ Thạch Sùng đang cùng Lục Châu yến tiệc trên lầu trong vườn Kim Cốc. Thạch Sùng nói với Lục Châu: "Ta vì nàng mà bị tội". Lục Châu khóc, nói: "Xin chết trước mặt chàng" rồi gieo mình xuống lầu tự tận.