21/04/2024 04:44Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 26/10/2005 23:45
Nguyên tác
丞相祠堂何處尋，
錦官城外柏森森。
映階碧草自春色，
隔葉黃鸝空好音。
三顧頻煩天下計，
兩朝開濟老臣心。
出師未捷身先死，
長使英雄淚滿襟。
Phiên âm
Thừa tướng từ đường hà xứ tầm?
Cẩm Quan[1] thành ngoại bách sâm sâm.
Ánh giai bích thảo tự xuân sắc,
Cách diệp hoàng ly không hảo âm.
Tam cố[2] tần phiền thiên hạ kế,
Lưỡng triều[3] khai tế lão thần tâm.
Xuất sư vị tiệp thân tiên tử,
Trường sử anh hùng lệ mãn khâm.Dịch nghĩa
Tìm ở nơi nào thấy đền thờ của thừa tướng?
Chính là ở ngoài thành Cẩm Quan, nơi có hàng cây bách um tùm.
Soi sáng thềm, cỏ xanh tự phô bày vẻ xuân,
Sau vòm lá, chim oanh vàng cứ hót suông.
Ba lần đến thăm nhờ cậy kế sách bình định thiên hạ,
Hai triều trông cậy vào tấm lòng phò tá của bậc lão thần.
Đem quân chưa kịp thắng trận mà thân đã thác,
Mãi khiến cho các bậc anh hùng lệ rơi thấm đầy áo.Bản dịch của Lê Văn Phong
Miếu thờ Thục tướng biết đâu tìm?
Xanh mịt ngoài thành lớp bách im!
Thềm ánh sắc xuân cây tự đẹp;
Lá che giọng hót tiếng đơn chìm.
Ba phen cầu cạnh ra lo nước;
Hai bận khuông phù dốc máu tim.
Đắc thắng chửa thâu, thân sớm thác,
Anh hùng lệ rỏ ướt y xiêm!
(Năm 760)
Thục tướng chỉ Gia Cát Lượng (Khổng Minh), thừa tướng nước Thục thời Tam Quốc. Gia Cát Lượng là một thư sinh ở Long Trung, phía tây thành Tương Dương, tỉnh Hồ Bắc, được Lưu Bị là tôn thất nhà Hán ba lần đến thảo lư mời ra giúp việc. Cảm ơn tri ngộ ấy, Khổng Minh ra giúp Lưu Bị lập nên nước Thục. Khi Thục tiên chúa mất, ông lại hết lòng phò tá Hậu chúa cho đến khi tạ thế. Đền thờ ông ở phía tây miếu Chiêu Liệt (thờ Lưu Bị).
[1] Tây Thành Đô, Tứ Xuyên.
[2] Gia Cát Lượng lúc còn ẩn cư, Lưu Bị ba lần lại thăm, mời ra cộng đồ đại sự.
[3] Tiên chúa (Lưu Bị), Hậu chúa (Lưu Thiện).