11/05/2024 05:27Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 14/03/2024 20:01
Nguyên tác
獨坐河樓望缽場，
江頭笑指白雲鄉。
青天不雨虹何見，
斷岸如山瀑卻長。
秋水遠帆疑范蠡，
陽臺曉夢想襄王。
遙知散入滄茫去，
他日歸霖洒八荒。
Phiên âm
Độc toạ hà lâu vọng Bát Tràng,
Giang đầu tiếu chỉ bạch vân hương.
Thanh thiên bất vũ hồng hà hiện,
Đoạn ngạn như sơn bộc khước trường.
Thu thuỷ viễn phàm nghi Phạm Lãi[1],
Dương Đài hiểu mộng tưởng Tương Vương[2].
Dao tri tán nhập thương mang khứ,
Tha nhật quy lâm sái bát hoang.Dịch nghĩa
Một mình ngồi trên lầu bên bờ sông, nhìn sang làng Bát Tràng,
Mé đầu sông mỉm cười, chỉ sang ngôi làng có mây trắng bay.
Bầu trời trong xanh không mưa, sao lại có cầu vồng xuất hiện,
Bờ sông nhìn như bị cắt rời bởi núi, giữa là một thác nước dài.
Sông nước mùa thu, cánh buồm xa xa cứ ngỡ chốn ở ẩn của Phạm Lãi,
Giấc mộng Dương Đài buổi sớm tỉnh lại nhớ đến vua Sở Tương Vương.
Cứ tưởng mình đi vào cõi sóng nước mênh mông,
Ngày khác trở về trong mưa làm ướt cả tám cõi.Bản dịch của Đinh Tú Anh
Độc toạ nhìn sang phía Bát Tràng,
Mé sông, cười mỉm, ngóng mây đang.
Trời quang sao hiện cầu vồng nhỉ,
Sông chảy mà như thác nước vàng.
Phạm Lãi ẩn đây, “thần trách đế”,
Tương Vương mộng đó, “thiếp mơ chàng”.
Tưởng đang tám cõi trong mưa gió,
Ngày khác về đang ướt bẽ bàng.
Nguyên dẫn: Bát Tràng là tên xã ở ngay bên bờ tả sông Nhĩ Hà. Xưa tên là phường Bạch Thổ, làm nghề nung gốm sứ, cách Thăng Long khoảng mươi dặm, thuyền bè đi lại buôn bán tấp nập.
Bát Tràng là một làng cổ làm đồ gốm sứ bên bờ sông Hồng, nay thuộc huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội.
14/3/2024
[1] Tự Thiếu Bá, người đất Uyển nước Sở thời Xuân Thu, làm quan nước Việt đến chức đại phu, phù tá vua Việt vương Câu Tiễn. Sau từ quan đi ở ẩn để trách vua Việt vương khi thành công thì không chung hưởng phú quý được nữa.
[2] Vua nước Sở thời Xuân Thu. Câu này gắn với chuyện Vương mộng thấy cô gái ở Dương Đài nói: “Thiếp ở núi Vu Sơn, sớm làm mây, chiều làm mưa muốn ái ân cùng chàng”. Sau này “Giấc mộng Dương Đài” hay “Giấc mộng mây mưa” là nói về chuyện ân ái của trai gái.