26/04/2024 22:03Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 02/08/2008 01:59
Nguyên tác
頂天立地丈夫身，
志氣堂堂邁等倫。
彈鋏肯縻齊策士，
著鞭須向晉能臣。
機藏莒火兼淮雪，
績著唐煙與漢雲。
留得乾坤忠義節，
高談千古一完人。
Phiên âm
Đính thiên lập địa trượng phu thân.
Chí khí đường đường mại đẳng luân.
Đàn giáp khẳng mi Tề sách sĩ[1],
Trước tiên tu hướng Tấn năng thần[2].
Cơ tàng Cử hoả kiêm Hoài tuyết[3],
Tích trứ Đường yên dữ Hán vân[4].
Lưu đắc càn khôn trung nghĩa tiết,
Cao đàm thiên cổ nhất hoàn nhân.Dịch nghĩa
Thân trượng phu đội trời đạp đất,
Chí khí phải cao vượt người cùng lứa.
Võ kiếm không chịu bó buộc như mưu sĩ nước Tề,
Ra roi nên noi theo bề tôi giỏi nhà Tấn.
Cơ mưu giấu nơi lửa nước Cử và tuyết sông Hoài,
Công lao nổi giữa khói đời Đường và mây triều Hán.
Để lại được tiết tháo trung nghĩa cùng trời đất,
Thì đời sau còn nói chuyện cao nhã về con người toàn vẹn nghìn xưa.Bản dịch của Phạm Tú Châu
Đội trời đạp đất chốn trần ai,
Chí khí đường đường há chịu sai.
Vỗ kiếm, khách Tề ngoài trói buộc,
Ra roi, tôi Tấn phận làm trai.
Tuyết Hoài, lửa Cử tàng công lớn,
Mây Hán, sương Đường tỏ chước tài.
Lưu tiết nghĩa trung cùng vũ trụ,
Vẹn tròn truyền lại tới lâu dài.
[] Chỉ Phùng Hoan, người nước Tề, môn khách của Mạnh Thường Quân đã giúp cho Mạnh Thường Quân nổi tiếng và được làm Tể tướng nước Tề.
[2] Chỉ Lưu Côn và Tổ Địch, hai bề tôi giỏi của nước Tấn.
[3] Chưa rõ tác giả dùng điển nào ở sách nào.
[4] Đường yên: Lăng Yên các do Đường Thái Tông dựng lên để vẽ tượng các công thần. Hán vân: Hán Vân đài, một toà lâu đài do Hán Minh Đế dựng lên để treo tranh hai mươi tám người công thần nhà Hán. Trong văn học cổ dùng những từ này để chỉ sự vinh dự mà những kẻ bề tôi dưới thời phong kiến mong đạt tới.