02/05/2024 15:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 08/07/2005 18:46
Nguyên tác
水是眼波橫，
山是眉峰聚。
欲問行人去那邊？
眉眼盈盈處。
才始送春歸，
又送君歸去。
若到江南趕上春，
千万和春住。
Phiên âm
Thuỷ thị nhãn ba hoành,
Sơn thị my phong tụ.
Dục vấn hành nhân khứ na biên?
My nhãn doanh doanh xứ[1].
Tài thuỷ tống xuân quy,
Hựu tống quân quy khứ.
Nhược đáo Giang Nam cản thượng xuân,
Thiên vạn hoà xuân trú.Dịch nghĩa
Nước là sóng mắt trôi ngang,
Núi là dáng mi hội tụ.
Muốn hỏi người đi là đi về đâu?
Nơi có mắt mi long lanh tình tứ.
Vừa mới tiễn xuân đi,
Nay lại đưa anh về.
Nếu đến Giang Nam đuổi kịp xuân,
Ngàn vạn cùng xuân ở.Bản dịch của Nguyễn Chí Viễn
Nước tựa nhãn ba ngang
Non tựa my phong tụ
Muốn hỏi người đi tới chỗ nao
My mắt đăm đăm đó
Vừa mới tiễn xuân đi
Lại tiễn ai đi nữa
Nếu tới Giang Nam đuổi kịp xuân
Ngàn vạn cùng xuân trú
Bài từ ngắn này thuần dùng thể tỷ, hứng, khiến cho cảnh vật tự nhiên hơn, chỉ có non với nước có thể gửi tấm cảm tình, vì chỉ có suy nghĩ và ánh mắt là có thể truyền đạt cảm tình một cách tinh tế mà thâm thuý, thậm chí có khi lời nói không thể biểu đạt được. Ở đây dùng “nước” ví với châu lệ lúc buồn biệt ly, dùng “non” ví với nét mày chau lúc buồn rầu, rồi lại đem người đi điểm xuyết ở trung gian, mối ly tình thực thắm thiết. Đem tâm sự luyến tiếc tiễn xuân kèm với cảm tình quyến luyến tiễn người, đấy là một thủ pháp biểu hiện rất cao minh. Xuân đi khiến cho người ta tiếc, người ở lại với người đi đều chung một tâm trạng không thể thay đổi được đành chấp nhạn chỉ biết cầu mong cho bạn mình có thể đuổi kịp xuân, để sống một cuộc sống tươi sáng như mùa xuân.
[1] Ám chỉ nơi có hiền thê của Bào Hạo Nhiên.