12/05/2024 08:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/11/2023 10:57
Mưỡu:
Ấy ai đi nhớ sống thờ,
Tống khê tướng quốc[1] sinh từ kia kia.
Tầng lâu các hoạ thơ đề,
Nghiễn bi thuở trước, nùng bi thuở này.
Lại mưỡu:
Giang san riêng thú thanh kỳ,
Có lầu, có tháp, có bia công thần.
Giữa giời một gác khuê văn,
Chùa tiên bên nớ, miếu thần bên ni.
Hát nói:
Thừa tướng đại danh thuỳ vũ trụ,
Sinh từ trường dữ thử giang san.[2]
Thú vui chơi, thắng tích, kỳ quan,
Miền thuỷ nhiễu, hoa hoàn coi cũng rứa.
Ngấn tuyết chảo vãng, hoàn, lưu, khứ,
Dịp tuần hồng nhứ nhứ ti ti[3].
Hát rằng: vô dĩ công quy,
Một tiếng trúc, dây ti[4] là một nhớ.
Hỏi lại cỏ hoa đà biết chửa?
Nước non này còn đó bởi vì ai?
Còn sông Tô, Nhị còn dài,
Còn bia Nùng, Khán còn nhời niềm ân.
Trăm nghìn bái chúc thần quân.
Sinh từ là đền thờ người còn sống. Hai bài này làm mừng khánh thành sinh từ và tiễn Vĩnh quốc công Nguyễn Hữu Độ (hiệu Tống Khê) là Khâm sai Bắc Kỳ kinh lược sứ lên kinh đô. Ông có nhiều công trong việc ổn định trật tự, chăm lo đời sống cho dân chúng Bắc Kỳ và điều đình đối phó với quân Pháp, đã được dân chúng rất kính phục nên đã lập sinh từ để cúng tế, Nguyễn Tư Giản đã làm bài ký ca ngợi công lao đức độ của Vĩnh Quốc công khắc vào bia đá dựng ở đền thờ này. Phố có đền thờ này sau đổi tên là phố Sinh Từ, ngày nay là phố Nguyễn Khuyến, Hà Nội.
[1] Chưa rõ là ai.
[2] Chữ Hán: 承相大名垂宇宙，生祠長與此江山. Nghĩa: Quan thừa tướng tiếng lớn trong trời đất; Sinh từ còn mãi với giang sơn này.
[3] Bông hoa tuyết bay phất phơ trong gió mùa xuân, ở đây chỉ dịp hội họp người tới lui tấp nập.
[4] Tiếng sáo, tiếng đàn.