29/04/2024 10:04Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Cổ phong (cổ thể); Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi Vanachi vào 14/03/2008 07:43
Nguyên tác
胡旋女，胡旋女，
心應弦，手應鼓。
弦鼓一聲雙袖舉，
回雪飄搖轉蓬舞。
左旋右轉不知疲，
千匝萬周無已時。
人間物類無可比，
奔車輪緩旋風遲。
曲終再拜謝天子，
天子為之微啟齒。
胡旋女，出康居，
徒勞東來萬里余。
中原自有胡旋者，
斗妙爭能爾不如。
天寶季年時欲變，
臣妾人人學圜轉。
中有太真外祿山，
二人最道能胡旋。
梨花園中冊作妃，
金雞障下養為兒。
祿山胡旋迷君眼，
兵過黃河疑未反。
貴妃胡旋惑君心，
死棄馬嵬念更深。
從茲地軸天維轉，
五十年來制不禁。
胡旋女，莫空舞，
數唱此歌悟明主。
Phiên âm
Hồ tuyền nữ, Hồ tuyền nữ,
Tâm ứng huyền, thủ ứng cổ.
Huyền cổ nhất thanh song tụ cử,
Hồi tuyết phiêu dao chuyển bồng vũ.
Tả tuyền hữu chuyển bất tri bì,
Thiên tạp vạn chu vô dĩ thì.
Nhân gian vật loại vô khả tỷ,
Bôn xa luân hoãn tuyền phong trì.
Khúc chung tái bái tạ thiên tử,
Thiên tử vị chi vi khởi xỉ.
Hồ tuyền nữ, xuất khang cư,
Đồ lao đông lai vạn lý dư.
Trung nguyên tự hữu Hồ tuyền giả,
Đấu diệu tranh năng nhĩ bất như.
Thiên Bảo quý niên thời dục biến,
Thần thiếp nhân nhân học hoàn chuyển.
Trung hữu Thái Chân[1] ngoại Lộc Sơn,
Nhị nhân tối đạo năng Hồ tuyền.
Lê hoa viên trung sách tác phi,
Kim kê chướng hạ dưỡng vi nhi.
Lộc Sơn Hồ tuyền mê quân nhãn,
Binh quá Hoàng hà nghi vị phản.
Quý phi Hồ tuyền hoặc quân tâm,
Tử khí Mã Ngôi niệm cánh thâm.
Tòng tư địa trục thiên duy chuyển,
Ngũ thập niên lai chế bất cấm.
Hồ tuyền nữ, mạc không vũ,
Sổ xướng thử ca ngộ minh chủ.Bản dịch của Ngô Văn Phú
Cô gái hát Hồ tuyền, cô gái hát Hồ tuyền,
Lòng ứng vào đàn, tay ứng trống.
Ca một bài, nâng tay áo rộng,
Chuyển điệu múa tiên, tuyết dải bay.[2]
Múa trái, múa phải thật dẻo dai,
Thời gian trôi, xoay vòng nghìn bận.
Nhân gian muôn vật đều kém thua,[3]
Khoan như gió rải, điệu dần chậm.
Múa xong cúi lạy, tạ ơn vua,
Đức vua gật đầu, lời như đã.
Xa chốn đất Yên, nàng đến múa,
Phía đông, muôn dặm, đến nơi này.
Trung Nguyên, múa Hồ nhiều người thạo,
So nàng, tài nghệ đều dưới tay.
Cuối năm Thiên Bảo, thời thế biến,
Người xóm múa hát đã di chuyển.
Có nàng Thái Chân và Lộc Sơn,
Hai người múa giỏi điệu Hồ tuyền.
Ngôi cao quý phi, vua cất nhắc,
Nuôi nhận làm con nơi đài các.
Lộc Sơn múa giỏi, quân vương say,
Quân qua sông Hoàng, muốn nổi loạn.
Tạ lòng quân vương, gò Mã Ngôi,
Quý phi chịu chết vua thương nhớ.
Trời xoay đất chuyển lại thanh bình,
Chẳng cấm Hồ tuyền, năm chục năm.
Cô gái Hồ tuyền, khi múa nhớ,
Hát lên cho tỉnh mộng thánh hoàng.
Hồ tuyền là một điệu ca múa điêu luyện của người Hồ ở phương bắc Trung Quốc.
[1] Ám chỉ việc Đường Minh Hoàng quá mê đắm Dương Quý Phi, dẫn đến loạn An Lộc Sơn, vua phải bỏ kinh thành vào đất Ba Thục.
[2, 3] Bản in thiếu, xin tự ý dịch bổ sung.