28/03/2024 22:33Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Hồ Nam
湖南

Tác giả: Nguyễn Trung Ngạn - 阮忠彥

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 15/08/2008 00:19

 

Nguyên tác

世途役役趁風埃,
一到湖南俗眼開。
十里凡牆通舸艦,
半江風月簇樓臺。
雲藏岳麓疏鍾遠,
天近衡陽獨雁來。
極目長沙成吊古,
飄零空憶賈生才。

Phiên âm

Thế đồ dịch dịch sấn phong ai,
Nhất đáo Hồ Nam tục nhãn khai.
Thập lý phàm tường thông khả hạm,
Bán giang phong nguyệt thốc lâu đài.
Vân tàng Nhạc Lộc[1] sơ chung viễn,
Thiên cận Hành Dương[2] độc nhạn lai.
Cực mục Trường Sa[3] thành điếu cổ,
Phiêu linh không ức Giả sinh[4] tài.

Dịch nghĩa

Đường dài vất vả, xông pha gió bụi,
Vừa tới Hồ Nam, mắt tục được mở mang.
Thuyền mành thông thương, cột buồm liền mười dặm,
Nửa sông gió trăng tụ lại trên lâu đài.
Chùa Nhạc Lộc mây che, tiếng chuông thưa văng vẳng,
Núi Hàmh Dương trời gần; chim nhạn lẻ bay về.
Xa trông vùng Trường Sa, gợi lòng thương đau người xưa,
Nhớ xưa Giả sinh tài giỏi, vẫn bị phiêu dạt.

Bản dịch của Đinh Văn Chấp

Ngán nỗi lao đao giữa bụi hồng,
Hồ Nam thử mở mắt trần trông.
Buồm đưa thuyền tới chừng mười dặm,
Mưa vượt lần qua độ nửa sông.
Nhạc Lộc tầng mây, chuông cửa Phật,
Hành Dương chiếu bóng, nhạn trên không.
Trường Sa quạnh cõi trông càng nhớ,
Tiếc Giả sinh xưa gặp vận cùng.
Theo Toàn Việt thi lục, Lê Quý Đôn.

Hồ Nam nằm ở phía nam của trung du Trường Giang và phía nam của hồ Động Đình. Hồ Nam có giản xưng là Tương 湘, theo tên sông Tương chảy trên địa bàn. Nguyễn Trung Ngạn đi sứ Nguyên qua đây.

Bản dịch trên Nam Phong tạp chí, 1927
[1] Tên ngôi chùa trên núi Hành Sơn, thuộc Hành Dương.
[2] Tên địa danh xưa, nay là một địa danh cấp thị, thành phố lớn thứ hai tỉnh Hồ Nam, nằm hai bên sông Tương, cách thủ phủ tỉnh Hồ Nam là Trường Sa 160km về phía nam.
[3] Thủ phủ tỉnh Hồ Nam, toạ lạc tại hạ lưu sông Tương, một nhánh sông Trường Giang.
[4] Tức Giả Nghị. Hán Văn Đế 漢文帝 (202 TCN - 157 TCN), vị hoàng đế thứ năm của nhà Tây Hán, trị vì từ năm 180 TCN đến năm 157 TCN, đã cầu người hiền tài giúp vua trị quốc. Trong số những người này, Giả sinh có tài diệu không ai bằng được, hoạch định một số chính sách về nông nghiệp, ngoại giao, pháp luật được vua tin dùng, do tài năng và trung trực nên bị gièm pha, biếm ra làm quan tại Trường Sa. Sau đó được Văn Đế triệu về, hỏi ý kiến, nhưng cũng không được nghe theo. Mất năm mới 33 tuổi.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Trung Ngạn » Hồ Nam