09/05/2024 09:04Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 22/01/2014 09:55
Nguyên tác
才名舊楚將，
妙略擁兵機。
玉壘雖傳檄，
松州會解圍。
和親知計拙，
公主漫無歸。
清海今何得？
西戎實飽飛。
Phiên âm
Tài danh cựu Sở tướng[1],
Diệu lược ủng binh cơ.
Ngọc Luỹ[2] tuy truyền hịch,
Tùng châu[3] hội giải vi.
Hoà thân tri kế chuyết,
Công chúa mạn vô quy.
Thanh Hải kim hà đắc?
Tây nhung thực bão phi.Dịch nghĩa
Vị cựu tướng quân đất Sở nổi tiếng tài ba,
Mưu lược cao lại giỏi dùng binh.
Tuy vua đã truyền hịch ở núi Ngọc Luỹ,
Tùng châu vẫn còn bị vây.
Đã biết kế hoạch cầu thân của triều đình vụng,
Công chúa sẽ một đi không về.
Thanh Hải nay đang trong tay ai?
Rợ Tây Khương ăn uống no nê và đang bay nhảy [ở đó].Bản dịch của Nguyễn Minh
Là cựu tướng tài danh đất Sở
Mưu lược cao lại giỏi dùng quân
Hịch truyền Ngọc Luỹ rần rần
Tùng châu vẫn cứ dần dần bị vây
Đã biết kế cầu thân thất bại
Công chúa đi không tái trở về
Giặc Khương ăn uống no nê
Bây giờ Thanh Hải thuộc về tay ai?
Lời dẫn: "Thì Cao công Thích lĩnh Tây Xuyên tiết độ" 時高公適領西川節度 (Lúc này Cao Thích làm tiết độ sứ Tây Xuyên).
Bài này làm khoảng năm 763, khi rợ Khương từ biên giới phía tây tràn sang đánh chiếm kinh đô Trường An, vua Đường Đại Tông phải tạm lánh sang Thiên châu. Cùng lúc đó, bạn thơ Cao Thích của Đỗ Phủ đang làm tiết độ sứ Tây xuyên. Ông làm bài này ngụ ý khuyên Cao Thích giải vây Tùng Châu, rồi dùng nơi này làm bàn đạp đánh vào Thanh Hải là kinh đô của rợ Khương, khiến họ phải bỏ Trường An rút về Thanh Hải.
[1] Chỉ Cao Thích, có thời làm Tiết độ sứ Hoài Nam, thuộc nước Sở cũ.
[2] Tên núi ở phía tây bắc tỉnh Tứ Xuyên.
[3] Châu quận nơi biên giới phía tây Trung Quốc.