13/05/2024 02:20Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi Vanachi vào 21/05/2006 10:27
Nguyên tác
北斗橫天夜欲闌，
愁人倚月思無端。
忽聞畫閣秦箏逸，
知是鄰家趙女彈。
曲成虛憶青蛾斂，
調急遙憐玉指寒。
銀鎖重關聽未闢，
不如眠去夢中看。
Phiên âm
Bắc Đẩu hoành thiên dạ dục lan,
Sầu nhân ỷ nguyệt tứ vô đoan.
Hốt văn hoạ các Tần tranh[1] dật,
Tri thị lân gia Triệu nữ[2] đàn.
Khúc thành hư ức thanh nga liễm,
Điệu cấp dao lân ngọc chỉ hàn.
Ngân toả trùng quan thính vị tịch,
Bất như miên khứ mộng trung khan.Dịch nghĩa
Sao Bắc Đẩu đã xoay ngang trời, đêm sắp tàn rồi!
Người buồn dựa ánh trăng nghĩ vơ vẩn
Chợt nghe tiếng Tần tranh vọng ra từ nơi gác vẽ,
Biết ngay là Triệu nữ bên láng giềng gảy đàn
Khúc đàn trọn, tưởng như nàng đang chau mày ngài
Điệu đàn gấp, ở xa thương ngón tay ngọc bị tê dại
Khoá bạc mấy lần nghe chưa thấy mở
Chi bằng ngủ đi hoạ may được thấy mặt nàng trong giấc mơ.Bản dịch của Ngô Tất Tố
Ngang trời, sao Đẩu giục đêm thâu,
Dưới nguyệt, người đương vẩn mối sầu.
Lưng gác, bỗng nghe đàn dạo phím,
Đường tơ, nhận rõ ả bên lầu.
Dường chau mày liễu khi bài trọn,
E giá tay tiên lúc điệu mau.
Lắng mãi khóa then còn chửa mở,
Ngủ đi trong mộng thử tìm nhau.
[1] Một loại đàn của đất Tần khi xưa. Tuỳ thư chép: Mông Điềm là tướng nhà Tần (221 - 206 trCN) chế ra đàn tranh, nên gọi là Tần tranh. Đàn tranh tựa như đàn cầm có năm dây. Tranh nghĩa là thanh, khi đàn lên tiếng trong như gõ vào cái khánh đồng.
[2] Nước Triệu xưa nhiều gái đẹp nên dùng Triệu nữ để chỉ mỹ nhân. Cổ thi có câu “Yên Triệu đa giai nhân, Mỹ giả nhan như ngọc” (Yên, Triệu có nhiều giai nhân, Người đẹp mặt như ngọc).