29/04/2024 23:17Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 12/11/2011 00:22
Nguyên tác
都門曉出馬嘶時，
日上江亭燕燕飛。
珥水綠分黃鳥树，
花林紅洒杜鵑枝。
新知舊識三杯酒，
和氣春風一彩衣。
記得庭闈延望久，
溪橋客路莫稽踟。
Phiên âm
Đô môn hiểu xuất mã tê thì,
Nhật thướng giang đình yến yến phi.
Nhị thuỷ lục phân hoàng điểu thụ[1],
Hoa lâm[2] hồng tẩy đỗ quyên chi.
Tân tri cựu thức tam bôi tửu,
Hoà khí xuân phong nhất thái y[3].
Ký đắc đình vi[4] diên vọng cửu,
Khê kiều khách lộ mạc kê trì.Dịch nghĩa
Trước cửa đô thành, lúc tiếng ngựa hý buổi sớm ra đi
Mặt trời lên đình trên sông, từng đàn chim én liệng bay
Màu xanh sông Nhị như chia xẻ (màu) cây của chim oanh vàng
Sắc hồng rừng hoa như tắm rửa cho cái cánh của chim đỗ quyên
Kẻ mới biết, người quen lâu, cùng nhau nhắp ba chén rượu
Khí hoà và gió xuân (ung dung) một bộ áo màu
Nên nhớ rằng cha mẹ mong chờ đã lâu
Xin đừng nán lại ở nhịp cầu qua suối trên chặng đường tha hươngBản dịch của Bùi Duy Tân, Đào Phương Bình
Cửa thành ngựa hí ban mai rộn,
Bầy én trên sông lượn múa chào.
Nhị thuỷ cây xanh hoàng điểu hát,
Hoa lâm cành đỏ đỗ quyên kêu.
Bạn bè cũ mới ba tuần rượu,
Phong khí vui tươi một áo màu.
Xin nhớ song thân chờ đợi mãi,
Qua cầu vượt suối chớ đi lâu.
Ngô kiểm thảo: Chưa rõ tên thật. Có ý kiến cho là Ngô Luân, người Kinh Bắc, cùng đỗ đại khoa và cùng làm quan ở Viện Hàn lâm với Sái Thuận. Gia Lâm thời này thuộc đất Kinh Bắc, nay là ngoại thành Hà Nội.
[1] Nước sông Nhị vốn đục, nhưng mùa xuân thì ngả màu trong, cho nên nói “màu xanh sông Nhị”. Chim oanh vàng (hoàng điểu) đến mùa xuân ấm thì ra kêu vui vẻ. Ý thơ nói Ngô kiểm thảo về Gia Lâm vào thời tiết xuân.
[2] Địa danh ở mạn nam Kinh Bắc, có lẽ thuộc Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội ngày nay. Ý thơ nói chim cuốc kêu trên cành hoa đỏ rực vừa gợi ý về thời tiết vừa gợi ý về quê hương.
[3] Áo màu. Lão Lai mặc áo màu sặc sỡ múa trước mặt cha mẹ để cho cha mẹ vui. Ý thơ nói quan kiểm thảo họ Ngô còn cha mẹ.
[4] Chữ từ Kinh Thi. Ở đây dịch thoát là “cha mẹ” vì “đình vi” là chỗ ở của cha mẹ.