Nàng sống trên sườn đồi, cạnh ruộng lúa ngô, bên dòng suối nhỏ; suối chảy vào khe lạch reo cười qua bóng cây cổ thụ âm u.

Những người đàn bà thường mang thùng ra đó gánh nước, và khách qua đường cũng hay ngừng ở đấy ngơi nghỉ chuyện trò.

Hàng ngày nàng làm việc và thả hồn mơ theo tiếng suối róc rách.

Một chiều có người khách lạ, tóc xoắn quăn như rắn nằm ngủ, từ đỉnh núi phủ đầy mây đi xuống.

Chúng tôi ngạc nhiên hỏi: “Ông là ai?” Ngườ đó không trả lời, nhưng ngồi xuống bên dòng suối rạt rào tuôn nước, rồi im lặng ngắm ngôi lều tranh của nàng. Tim chúng tôi rung lên sợ sệt; chúng tôi trở về nhà khi màn đêm từ từ buông.

Sáng hôm sau, lúc ra suối gánh nước gần đám cây bá hương, những người đàn bà thấy cửa nhà nàng mở toang. Tuy nhiên, họ không nghe thấy tiếng nàng nói và cũng chẳng thấy khuôn mặt hớn hở của nàng đâu cả.

Chiếc thùng nước rỗng không nằm tròng trơ trên nền nhà, ngọn đèn trong xó đà cháy cạn dần. Chẳng ai rõ nàng đã trốn đi phương nào, trước lúc bình minh – và người khách lạ cũng đi rồi.

Vào tháng năm, mặt trời nắng gắt, tuyết tan thành nước. Chúng tôi ngồi bên suối, buồn rầu, nức nở, rồi thầm hỏi nhau: “Nơi nàng tới có suối hay không để nàng gánh nước trong những ngày nóng nực cạn khô này? Phía bên kia lớp đồi, nơi chúng mình đang sống, có ruộng đất gì chăng?”

Một đêm hé gió từ phương nam thổi về. Tôi ngồi trong căn phòng bỏ hoang của nàng, trong đó cây đèn đứng buồn thiu không lửa cháy.

Bỗng dưng, từ phía trước mặt tôi dẫy đồi biến mất, như những màn che kéo sang một bên. “Ừ, đúng rồi, nàng đang tới. Thế nào, em có mạnh khoẻ và hạnh phúc hay không? Nhưng, dưới bầu trời bao la này, em đã náu thân ở nơi nào vậy? Hỡi ôi! Suối của chúng ta lại không ở đây để cho em đỡ khát.”

Nàng nói: “Ở đây cũng dưới cùng một bầu trời. Khác chăng là không có đồi xanh bao quanh; ở đây cũng cùng con suối chảy thành dòng sông, cũng cùng mặt đất trải rộng thành đồng bằng”.

Tôi thở dài: “Ở đây có tất cả, chỉ trừ đôi ta”. Nàng mỉm cười buồn bã, rồi tiếp lời: “Anh ở trong tim em”.

Tôi choáng tỉnh, rồi chợt nghe tiếng suối thì thầm, và tiếng lá bá hương đêm khuya sột soạt.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.