14.00
Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Kinh thi
Thời kỳ: Chu
3 bài trả lời: 3 bản dịch

Một số bài cùng tác giả

Đăng bởi Vanachi vào 04/10/2005 09:55, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 04/10/2005 10:04

蟋蟀 1

蟋蟀在堂,
歲聿其莫。
今我不樂,
日月其除。
無已大康,
職思其居。
好樂無荒,
良士瞿瞿。

 

Tất suất 1

Tất suất tại đường,
Tuế duật kỳ mộ.
Kim ngã bất lạc,
Nhật nguyệt kỳ trứ (trừ).
Vô dĩ thái khang,
Chức tư kỳ cứ (cư).
Háo lạc vô hoang,
Lương sĩ cú cú (cụ cụ).

 

Dịch nghĩa

Con dế đã kêu ở trên nhà,
Năm lại sắp hết.
Nay nếu ta không vui chơi,
Ngày tháng sẽ trôi đi.
Chớ quá vui chơi,
Chủ yếu là phải nghĩ đến công việc mà mình nắm giữ.
Tuy là ham vui nhưng không được hoang phế.
Như kẻ sĩ đứng đắn kia cứ chăm chú đoái trông vào công việc của mình.


Chú giải của Chu Hy:

Chương này thuộc phú.

tất suất: con dế, giống như con cào cào mà nhỏ hơn, màu thật đen, bóng loáng như dầu sơn, có râu, có cánh, hoặc gọi là con xúc chức, tháng 9 thì nghe kêu ở trên nhà.
duật: bèn.
mộ: muộn, trễ tràng.
trừ (đọc trứ): đi qua.
thái khang: quá vui thích.
chức: chủ, cốt yếu.
cụ cụ (đọc cú cú): dáng nhìn lại, quay đầu lại.

Phong tục nước Đường cần kiệm, cho nên dân chúng lao khổ suốt năm, không dám nghỉ ngơi tí gì. Đến cuối năm, trong lúc nhàn rảnh việc làm mùa mới dám cùng nhau yến ẩm cho vui mà nói rằng: nay, con dế đã kêu ở trên nhà mà năm sắp hết. Đương lúc ấy, nếu không vui chơi thì ngày tháng sẽ bỏ ta mà đi. Nhưng vì cớ phải lo sâu, nghĩ xa, cho nên trong lúc yến ẩm vui chơi lại vội răn nhau mà rằng: nay tuy là không thể nào không vui chơi được, nhưng như thế chẳng đã quá vui rồi hay sao? Sao lại chẳng cùng nên đoái tưởng đến công việc chủ yếu của mình giữ, khiến cho mình tuy ham vui nhưng không hoang phế, như kẻ sĩ đứng đắn kia đã lo xa và cứ đoái trông đến mãi, thì có thể không đến nỗi phải nguy vong, vì là phong tục của dân đã đôn hậu, và phong hoá còn sót lại của thánh nhân đời trước đã sâu xa như thế.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (3 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Tạ Quang Phát

Trên nhà tiếng dế kêu vang dậy,
Thì hốt nhiên năm thấy hết rồi.
Hôm nay ta chẳng vui chơi,
Tháng ngày thấm thoắt lướt trôi chẳng dừng.
Cuộc vui chơi xin đừng thái quá,
Cốt nghĩ lo việc đã đảm đang.
Tuy ham vui chớ phế hoang,
Đoái trông như bực đoan trang siêng cần.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Văn Thọ (I)

Con dế mà ở trong nhà,
Tháng ngày vùn vụt há ra được nào.
Nhưng dù hoan lạc tiêu dao,
Phần riêng trách nhiệm chớ xao lãng lòng.
Vui chơi nhưng chớ buông lung,
Người ngoan phải biết dè chừng mới ngoan.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Con dế kêu ở trên nhà,
Tháng năm sắp hết bước qua tết rồi.
Nay ta không thể vui chơi,
Tháng ngày cứ sẽ mãi mà trôi đi.
Vui chơi chớ quá li bì,
Nhớ là phải nhớ việc gì mình mang.
Ham vui không được bỏ hoang,
Đoái trông chăm chú việc đang cần mình.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời